Η αξιοποίηση πόρων από το ΕΣΠΑ που ‘’τρέχει’’ (ΕΣΠΑ 2021-2027) αλλά και άλλων χρηματοδοτικών εργαλείων, ώστε να υλοποιηθούν τα σχέδια που αφορούν την Περιφερειακή Ανάπτυξη και να προκύψει στο τέλος «η διαφορά σε τοπικό επίπεδο» συζητήθηκαν στο σχετικό πάνελ που οργανώθηκε στο 5ο Olympia Forum που διεξάγεται στην Αρχαία Ολυμπία.
Θέμα του πάνελ που συντόνισε ο δημοσιογράφος Δημήτρης Πεφάνης, ήταν: ‘’ΕΣΠΑ 2021-2027: Κάνοντας τη διαφορά σε τοπικό επίπεδο’’.
Στη συζήτηση συμμετείχαν οι: Ιωάννης Ανδρουλάκης, πρόεδρος του Πράσινου Ταμείου, Ιωάννα Φαναριώτου, προϊσταμένη της Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης Ε.Π. της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας, ο Βασίλης Σιαδήμας, πρόεδρος της Μονάδας Οργάνωσης της Διαχείρισης Αναπτυξιακών Προγραμμάτων AE (ΜΟΔ ΑΕ) και ο Αλέξανδρος Τσιατσιάμης, ιδρυτής και πρόεδρος της εταιρείας συμβούλων AT Management Funding & Development Consultants.
Ο κ. Ανδρουλάκης, διευκρίνισε ότι το Πράσινο Ταμείο έχει πολύ μικρή σχέση με το ΕΣΠΑ. Όπως είπε, χρηματοδοτικά σχετίζεται με το ΕΣΠΑ κυρίως μέσω του ευρωπαϊκού προγράμματος life του οποίου το Πράσινο Ταμείο έχει τον εθνικό συντονισμό. Κάνοντας λόγο ειδικότερα για την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, μιας και το foroum φιλοξενείται εκεί, αναφέρθηκε σε δράσεις του Πράσινου Ταμείου στην περιοχή, όπως είναι για παράδειγμα η μελέτη οριοθέτησης του ποταμού ΛΙΝΑΧΟΥ που ήδη έχει προχωρήσει και η διαχείριση των ιατρικών αποβλήτων από 700 φαρμακεία της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας, έργο το οποίο έχει χρηματοδοτήσει το Πράσινο Ταμείο.
Σε ερώτηση, για το πως συμμετέχει το Πράσινο Ταμείο στην Περιφερειακή Ανάπτυξη ο κ. Ανδρουλάκης αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στο πρόγραμμα δημιουργίας ζωνών πυροπροστασίας, σε δήμους που έχουν οικισμούς κοντά σε δάσος και με την ευκαιρία ανακοίνωσε πως το πρόγραμμα παρατείνεται ως προς την προθεσμία υλοποίησής του μέχρι τις 30 Ιουνίου 2025.
Ερωτηθείσα η κ. Φαναριώτου, προϊσταμένη της Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης Ε.Π. της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας για τα έργα της περιοχής που έχουν χρηματοδοτηθεί από το ΕΣΠΑ, είπε μεταξύ άλλων τα εξής: Στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος 2024-2020 (ύψους 450 εκατ. ευρώ) ναι μεν δεν υπήρξαν εμβληματικά έργα, έγιναν όμως σημαντικές δράσεις σε διάφορους τομείς, όπως είναι η Υγεία, η Παιδεία, η Οικονομία, η Κοινωνική Ευημερία κλπ. Ανέφερε για παράδειγμα το πρόγραμμα για τους οικονομικούς δείκτες, το οποίο λόγω covid χρειάστηκε να αναθεωρηθεί. Είπε ότι στο πλαίσιο του συγκεκριμένου Προγράμματος «πήραμε 50 εκατ. ευρώ τα οποία και διαθέσαμε για την ενίσχυση επιχειρήσεων της περιοχής».
Μιλώντας με τη ‘’γλωσσα’’ των αριθμών είπε ότι «στην περίοδο του covid ενισχύσαμε περίπου 6.500 επιχειρήσεις και διατηρήσαμε 8.000 θέσεις εργασίας. Επίσης ενισχύσαμε 800 επιχειρήσεις δημιουργώντας 1050 νέες θέσεις εργασίας». Πρόσθεσε ότι στον τομέα του Περιβάλλοντος ενισχύθηκαν: 2.500 νοικοκυριά και 32 δημόσια κτίρια για εξοικονόμηση ενέργειας και χρηματοδοτήθηκαν 38 έργα ύδρευσης και υγρών λυμάτων. Πέραν αυτών ενισχύθηκαν 22 έργα που αφορούν την πολιτιστική κληρονομιά της περιοχής, ενισχύθηκαν οι μεταφορικές υποδομές και το σιδηροδρομικό δίκτυο, αναβαθμίστηκαν 14 σχολικές μονάδες, εξοπλίστηκαν τέσσερα νοσοκομεία, ενισχύθηκαν με ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης 1010 άνεργοι, 9500 άτομα ωφελήθηκαν από τις υπηρεσίες Τ.ΟΜ.Υ (παροχή υπηρεσιών Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας) και 1085 άτομα ωφελήθηκαν από τις υπηρεσίες ψυχικής υγείας και εξαρτήσεων.
Σχετικά με το νέο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα που πρόκειται να τρέξει η κ. Φαναριώτου είπε ότι έχει πάρει έγκριση για περίπου 650 εκατ. ευρώ ως δημόσια δαπάνη. Αυτό θα χρηματοδοτήσει μεταξύ άλλων: τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων, δράσεις προστασίας του περιβάλλοντος και δράσεις αντιμετώπισης και προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή. Επίσης, δράσεις ενίσχυσης της κινητικότητας (δρόμους, σιδηροδρόμους, λιμάνια), των υποδομών στο πλαίσιο της Κοινωνικής Συνοχής (σχολεία, κοινωνικές υποδομές κ.α.) και δράσεις πολιτισμού. Όλα αυτά θα ενισχυθούν από το Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης ενώ από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο θα ενισχυθούν, η κοινωνική συνοχή και το ανθρώπινο δυναμικό. Άφησε για το τέλος μία ενίσχυση από το Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, η οποία αφορά την ενίσχυση της βιώσιμης τοπικής ανάπτυξης μέσα από ολοκληρωμένες παρεμβάσεις. Αυτή, όπως είπε, «είναι μια αρκετά μεγάλη δράση για την οποία θα αξιοποιηθούν περισσότερα από 150 εκατ. ευρώ». Με την ευκαιρία είπε ότι η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας αποφάσισε να εντάξει το σύνολο της εδαφικής της επικράτειας στις αναπτυξιακές στρατηγικές χωρικής επένδυσης. «Αυτή η απόφαση», όπως τόνισε, «είναι ενδεικτική της θέλησης για περισσότερη ανάληψη διακυβέρνησης και μεταβίβασης των αποφάσεων σε τοπικό επίπεδο. Αυτό σημαίνει ότι υποστηρίζει την τοπικά σχεδιασμένη δράση. Οι δήμοι και οι τοπικοί φορείς θα έχουν το πάνω χέρι. Γίνονται λοιπόν «μικροί Περιφερειάρχες», όπως λέει και ο Περιφερειάρχης μας, αφού μπορούν να σχεδιάσουν και να ασχοληθούν με τις δικές τους αναπτυξιακές ανάγκες».
Ο κ. Σιαδήμας, πρόεδρος της Μονάδας Οργάνωσης της Διαχείρισης Αναπτυξιακών Προγραμμάτων AE (ΜΟΔ ΑΕ) εξήγησε ποιος ακριβώς είναι ο ρόλος της ΜΟΔ. Όπως είπε «αποστολή της ΜΟΔ γενικότερα είναι η ενίσχυση και στήριξη της δημόσιας διοίκησης με στόχο την αποτελεσματική διαχείριση των προγραμμάτων του ΕΣΠΑ και άλλων αναπτυξιακών προγραμμάτων. Καλύπτει κυρίως ανάγκες σε εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό, σε πληροφοριακά συστήματα και εργαλεία, σε μεταφορά τεχνογνωσίας και υλικοτεχνική υποδομή. Η ΜΟΔ χρηματοδοτείται κατά 90% από ευρωπαϊκούς πόρους. Είναι ο μεγαλύτερος δικαιούχος του Προγράμματος Τεχνικής Βοήθεια.
Ερωτηθείς ο κ. Σασιάνης για το πως μπορούν να ποσοτικοποιηθούν τα οφέλη του ΕΣΠΑ και ειδικά σε επίπεδο Περιφέρειας, αναφέρθηκε στις Ολοκληρωμένες Χωρικές Επενδύσεις. Όπως είπε είναι ένα ολοκληρωμένο χρηματοδοτικό εργαλείο που απευθύνεται στην τοπική αυτοδιοίκηση με στόχο την ενίσχυση των τοπικών κοινωνιών. Πρόσθεσε δε, πως η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας ‘’τρέχει γρήγορα’’ σε ό,τι αφορά τις απορροφήσεις και ότι μόνο για τις Ολοκληρωμένες Χωρικές Επενδύσεις αξιοποίησε 110 εκατ. ευρώ.