Στα 8 δισεκατομμύρια ευρώ μειώθηκαν οι δημόσιες δαπάνες για την υγεία το 2015, (4,5% του ΑΕΠ) από 16,2 δισ. ευρώ το 2009 (6,8% του ΑΕΠ) σημειώνοντας πτώση κατά 50,7%. Η μείωση στη δημόσια δαπάνη οφείλεται σε μείωση της δαπάνης για τα φάρμακα, και για τα νοσήλια κατά 53,1% σύμφωνα με μελέτη του ΣΕΒ. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat η δημόσια δαπάνη για φάρμακα και νοσήλια το 2009, ως ποσοστό του ΑΕΠ ήταν 2,2% και 4,1% αντιστοίχως, ενώ οι μέσοι όροι στην ΕΕ 28 ήταν 1,2% και 3,4% αντίστοιχα
Η επιδείνωση οφείλεται στη δημοσιονομική προσαρμογή που είχε σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην περίπτωση της δημόσιας δαπάνης για την υγεία. Όταν, έγιναν μεταρρυθμίσεις δημοσιονομικής προσαρμογής επιλέχθηκε η δραστική μείωση των εξόδων σε φάρμακα και νοσοκομεία, χωρίς να ληφθεί υπόψη ότι στην Ελλάδα οι δαπάνες για άλλους φορείς παροχής εξωνοσοκομειακής φροντίδας, όπως ιδιώτες γιατροί, οδοντίατροι ήταν 0,3% του ΑΕΠ έναντι 2,3% του ΑΕΠ στην ΕΕ 28.
Οι πολίτες έκαναν μικρότερη χρήση ιδιωτικών φορέων εξωνοσοκομειακής φροντίδας με αποτέλεσμα να έχει διογκωθεί η χρήση των νοσοκομείων (δημόσια και ιδιωτικά) και άλλων δομών νοσηλευτικής φροντίδας. Στην ουσία, οι πενιχρές αμοιβές του ΙΚΑ σε ιδιώτες γιατρούς, οδοντιάτρους διατηρούσαν σε χαμηλό επίπεδο τις σχετικές δημόσιες δαπάνες αλλά είχαν περιορίσει την προσφορά των ιδιωτών γιατρών που είχαν άλλο πελατολόγιο να εξυπηρετήσουν με σχετικά υψηλή αμοιβή στην εποχή της ευημερίας με δανεικά. Με τις μεταρρυθμίσεις ΕΟΠΥΥ, η δαπάνη αυτή έχει αυξηθεί από 0,3% του ΑΕΠ το 2009 σε 0,5% του ΑΕΠ το 2015
Η απόφαση να κοπούν δραστικά οι δαπάνες φαρμάκων και οι λειτουργικές δαπάνες των νοσοκομείων, χωρίς να ληφθεί υπόψη η εξάρτηση του πληθυσμού από τις δημόσιες δομές υγείας και χωρίς πρόνοια να επεκταθεί η χρήση ιδιωτών γιατρών σε συνδυασμό με την αδυναμία αύξησης της παραγωγικότητας στην παροχή υπηρεσιών υγείας σε ένα περιβάλλον αδήριτης δημοσιονομικής προσαρμογής, έχει οδηγήσει στην υποβάθμιση της υγείας.
Η ιδιωτική ασφάλιση και το μοντέλο της Interamerican
Η ιδιωτική ασφάλιση απορροφά μόνο το 10% της δαπάνης για την υγεία ενώ, τα υπόλοιπα τα πληρώνουν οι πολίτες από τον προϋπολογισμό τους.
Και ενώ, είχαν υπάρξει συμφωνίες για την συνεργασία ιδιωτικού δημοσίου τομέα για την εξυγίανση του συστήματος υγείας, το μοντέλο δεν δούλεψε λόγω της αδιαφορίας που έδειξε το κράτος.
Σε όλα τα κράτη της Ευρώπη η ιδιωτική ασφάλιση λειτουργεί συμπληρωματικά της δημόσιας ενώ, λόγω των μηχανισμών που διαθέτει μπορεί και γίνεται
καλύτερη κατανομή της δαπάνης.
Εξαιρετικά πετυχημένο μοντέλο στις υπηρεσίες υγείας θεωρείται το μοντέλο που εφαρμόζει η Interamerican το οποίο το έχει υιοθετήσει από την Achmea. Κινείται ανεξάρτητα στην παροχή υπηρεσιών υγείας αποφεύγοντας έτσι τους κινδύνους του clawback και του rebate. Με τις δικές της ιδιωτικές νοσοκομειακές μονάδες, η Interamerican έχει αποκτήσει τον πλήρη έλεγχο του κόστους.
Ελενα Ερμείδου
