Οι σκύλοι, αυτοί οι πιστοί σύντροφοι, έχουν πλέον ξεπεράσει τον ρόλο του «κατοικιδίου». Έχουν γίνει φίλοι, μέλη της οικογένειας, φύλακες και για κάποιους ακόμα και αγαπημένα «παιδιά». Η επιστήμη δεν θα μπορούσε να αγνοήσει αυτή την εντυπωσιακή μεταμόρφωση στη σχέση ανθρώπων - σκύλων.
Μια πρόσφατη έρευνα από το Τμήμα Εθολογίας του Πανεπιστημίου Eötvös Loránd (ELTE) εξετάζει αυτές τις βαθιές σχέσεις, αναλύοντας πώς οι κοινωνικές αλλαγές και οι προσωπικές απόψεις των ιδιοκτητών διαμορφώνουν τη φροντίδα και τους ρόλους που αποδίδουμε στους σκύλους μας.
Στις δυτικές κοινωνίες, η σχέση ανθρώπων και σκύλων έχει αλλάξει ριζικά. Από ζώα εργασίας ή φύλακες, οι σκύλοι έχουν φτάσει σε ένα σχεδόν ιερό καθεστώς σε πολλά σπίτια.
Το πιο εντυπωσιακό; Έως και τα δύο τρίτα των ιδιοκτητών σκύλων δηλώνουν ότι ο τετράποδος φίλος τους έχει μεγαλύτερη σημασία για αυτούς από οποιαδήποτε ανθρώπινη σχέση.
Αλλά γιατί αυτή η έντονη αφοσίωση;
Τι κάνει τους σκύλους ακαταμάχητους;
Οι δημογραφικές αλλαγές των τελευταίων δεκαετιών, όπως η μείωση των μεγεθών των οικογενειών και η πτώση των γεννήσεων, έχουν αφήσει πολλούς ανθρώπους να αισθάνονται απομονωμένοι. Και οι σκύλοι, με την αφοσίωση και τη συντροφικότητά τους, γεμίζουν το κενό που αφήνει η ανθρώπινη επαφή.
Οι νεότερες γενιές έχουν την τάση να βλέπουν τους σκύλους τους ως παιδιά, δημιουργώντας ισχυρότερους συναισθηματικούς δεσμούς σε σχέση με τους μεγαλύτερους ιδιοκτήτες. Αυτή η αλλαγή αντανακλά ευρύτερες κοινωνικές μετατοπίσεις στον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε την οικογένεια και τις σχέσεις.
Για να κατανοήσουν γιατί οι σκύλοι έχουν γίνει τόσο απαραίτητοι, οι ερευνητές του ELTE μελέτησαν τις απαντήσεις 800 ιδιοκτητών σκύλων.
Τα αποτελέσματα ήταν αποκαλυπτικά:
- Φυσική επαφή: Το 97,6% των ιδιοκτητών λατρεύει την αίσθηση μιας αγκαλιάς.
- Ανιδιοτελής αγάπη: Το 93,7% εκτιμά την ατέλειωτη στοργή που προσφέρουν οι σκύλοι τους.
- Αισθητική ομορφιά: Το 88,4% βρίσκει χαρά στην εμφάνιση του κατοικιδίου τους.
Επίσης, το 75,7% των συμμετεχόντων δήλωσε ότι εκτιμά πολύ τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις που προκαλεί η ύπαρξη ενός σκύλου.
Οι πολλαπλοί ρόλοι των σκύλων και τα προφίλ των ανθρώπων τους
Οι σκύλοι δεν φορούν μόνο περιλαίμια – φορούν και ρόλους. Οι ιδιοκτήτες αποδίδουν στους τετράποδους φίλους τους διάφορες ταυτότητες: φίλοι, μέλη της οικογένειας, παιδιά, συνεργάτες, φύλακες ή απλά κατοικίδια.
Η Laura Gillet, επικεφαλής της μελέτης του ELTE, εντόπισε τρία κύρια προφίλ ιδιοκτητών σκύλων:
- Ιδιοκτήτες διπλού ρόλου: Αυτοί βλέπουν τους σκύλους τους τόσο ως συντρόφους, όσο και ως "εργαζόμενους", όπως συνεργάτες ή φύλακες. Ράτσες όπως τα Border Collies, οι Βελγικοί Ποιμενικοί και οι Γερμανικοί Ποιμενικοί συχνά ανήκουν σε αυτήν την κατηγορία λόγω των "εργασιακών δεξιοτήτων" τους.
- «Γονείς σκύλων»: Για αυτούς τους ιδιοκτήτες, οι σκύλοι είναι μέλη της οικογένειας, αντιμετωπίζονται σαν παιδιά και ζουν αποκλειστικά μέσα στο σπίτι. Φυλές όπως τα Dachshunds, τα Boxer και τα Vizslas είναι δημοφιλείς σε αυτή την κατηγορία.
- Συντροφικοί ιδιοκτήτες: Αυτοί διατηρούν μια συναισθηματική σύνδεση με τους σκύλους τους, αλλά με μικρότερη οικειότητα. Φυλές όπως τα Labrador, Retrievers, τα Cocker Spaniel και τα Mudi είναι συχνές επιλογές σε αυτήν την κατηγορία, που περιλαμβάνει κυρίως μεγαλύτερης ηλικίας ιδιοκτήτες.
Είναι οι σκύλοι χαρούμενοι όσο εμείς;
Οι σκύλοι δεν περιορίζονται πια σε αυλές ή κλουβιά – έχουν κατακτήσει μια θέση στους καναπέδες μας, και συχνά στις καρδιές μας.
Παρόλο που η ανθρωποποίηση των σκύλων φαίνεται υπερβολική, οι ερευνητές δεν βρήκαν καμία σύνδεση μεταξύ αυτών των ρόλων και των προβλημάτων συμπεριφοράς στους σκύλους. Αυτό δείχνει ότι το να «κακομαθαίνουμε» τους σκύλους μας σαν οικογένεια δεν επηρεάζει αρνητικά την ευημερία τους.
Πολύ περισσότερα από παρέα
Η εξελισσόμενη σχέση ανθρώπων και σκύλων αξίζει βαθύτερης διερεύνησης. Όχι μόνο για την ευημερία των τετράποδων φίλων μας, αλλά και για όσα αποκαλύπτει για εμάς.
Σε έναν κόσμο γεμάτο ταχύτητα και αλλαγές, οι σκύλοι παραμένουν σταθεροί σύντροφοι. Μας συνοδεύουν στις χαρές και τις λύπες της ζωής, προσφέροντας συντροφικότητα, παρηγοριά και αγάπη.
Ενώ συνεχίζουμε να εξετάζουμε τον δεσμό ανθρώπων και σκύλων, ένα είναι βέβαιο: οι τετράποδοι φίλοι μας είναι πλέον κάτι παραπάνω από κατοικίδια – είναι οικογένεια.
