Τα δικαιολογητικά που ζητεί η εφορία για τις δωρεές και γονικές παροχές

Τα δικαιολογητικά οφείλουν να φυλάσσουν όσοι πραγματοποιούν δωρεές χρηματικών ποσών, ορισμένα εκ των οποίων μπορεί να τα ζητήσει η Εφορία για έλεγχο, αν διαπιστώσει παρατυπία ή απλά για επιβεβαίωση της συναλλαγής.

Οι δωρεές χρηματικών ποσών μεταξύ συγγενών πρώτου βαθμού σε ευθεία γραμμή, από γονείς σε τέκνα, από παππούδες σε εγγόνια και το αντίστροφο παρουσιάζουν μεγάλη αύξηση τα τελευταία χρόνια μετά την αύξηση του αφορολόγητου ορίου στα 800.000 ευρώ.

Ωστόσο, ελλοχεύουν και οι παγίδες, καθώς ορισμένες διαδικασίες που θεωρούνται αυτονόητες και χωρίς σημασία από τους συναλλασσόμενους η εφορία τις θεωρεί ιδιαίτερης σημασίας και επιβάλει πρόστιμα εάν δεν τηρηθεί ακριβώς η διαδικασία. Επίσης, μπορούν να μπλέξουν με τεκμήρια και ελέγχους τραπεζικών καταθέσεων.

Για τις περιπτώσεις λαθών ή τη μη υποβολή των απαραίτητων δικαιολογητικών επικρέμεται η απειλή του καταλογισμού φόρου δωρεάς, ο οποίος κυμαίνεται από 10% έως και 40% ανάλογα με τον βαθμό συγγένειας.

Ορισμένα δικαιολογητικά θα πρέπει να συνοδεύουν τη δήλωση, ενώ κάποια άλλα, εκδίδονται μεν, αλλά δεν χρειάζεται η υποβολή τους, καθώς η ΑΑΔΕ έχει τον τρόπο να αντλεί στοιχεία από τις τράπεζες ή το αρχείο των αυτοκινήτων κ.λπ.

Παράλληλα, διαφορετική είναι η διαδικασία και τα δικαιολογητικά όταν στη δωρεά ή τη γονική παροχή μεσολαβεί ξένη τράπεζα και διαφορετική εάν η διαδικασία ολοκληρώνεται μεταξύ δύο ελληνικών τραπεζών.

Ακόμη, οι διευκρινίσεις της ΑΑΔΕ καλύπτουν ερωτήματα που αφορούν περιπτώσεις δωρεών χρηματικών ποσών που προορίζονται για την αγορά αυτοκινήτων ή ακινήτων ή άλλων περιουσιακών στοιχείων.

Ποια είναι τα δικαιολογητικά

Σύμφωνα με τη νομοθεσία οι περιπτώσεις δωρεών και γονικών παροχών για τις οποίες χρειάζονται δικαιολογητικά είτε να υποβληθούν είτε να φυλάσσονται από τους φορολογούμενους είναι οι ακόλουθες:

1. Για τις χρηματικές δωρεές/γονικές παροχές με μεταφορά χρημάτων μέσω ημεδαπών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων ή ημεδαπού και αλλοδαπού χρηματοπιστωτικού ιδρύματος. Σε περίπτωση που το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα δεν επιβεβαιώσει τη συναλλαγή αναζητείται το παραστατικό - αποδεικτικό μεταφοράς του ποσού μεταξύ λογαριασμών των συμβαλλομένων. Πάντως, δεν επισυνάπτεται στη δήλωση.
2. Για τις χρηματικές δωρεές/γονικές παροχές με μεταφορά χρημάτων μεταξύ αλλοδαπών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, απαιτείται το παραστατικό -αποδεικτικό μεταφοράς του ποσού μεταξύ των λογαριασμών των συμβαλλομένων, το οποίο και επισυνάπτεται στη δήλωση.
3. Για τις χρηματικές δωρεές/γονικές παροχές με κατάθεση επιταγής μέσω ημεδαπών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, σε περίπτωση που το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα δεν επιβεβαιώσει τη συναλλαγή αναζητείται αντίγραφο του σώματος της επιταγής και της αναλυτικής κίνησης (extrait) του λογαριασμού από τον οποίο τροφοδοτήθηκε η τραπεζική επιταγή και επιπλέον αντίγραφο του καταθετηρίου αυτής ή αντίγραφο της αναλυτικής κίνησης (extrait) του λογαριασμού κατάθεσης. Δεν απαιτείται η συνυποβολή με τη δήλωση.
4. Για τις χρηματικές δωρεές/γονικές παροχές με κατάθεση επιταγής σε χρηματοπιστωτικό ίδρυμα της αλλοδαπής, απαιτείται αντίγραφο του σώματος της επιταγής και της αναλυτικής κίνησης (extrait) του λογαριασμού από τον οποίο τροφοδοτήθηκε η τραπεζική επιταγή και επιπλέον αντίγραφο του καταθετηρίου αυτής ή αντίγραφο της αναλυτικής κίνησης (extrait) του λογαριασμού κατάθεσης, το οποίο και συνυποβάλλεται με τη δήλωση.
5. Για τις χρηματικές δωρεές/γονικές παροχές με κατάθεση επιταγής από χρηματοπιστωτικό ίδρυμα της αλλοδαπής, απαιτείται αντίγραφο του σώματος της επιταγής και της αναλυτικής κίνησης (extrait) του λογαριασμού από τον οποίο τροφοδοτήθηκε η τραπεζική επιταγή και επιπλέον αντίγραφο του καταθετηρίου αυτής ή αντίγραφο της αναλυτικής κίνησης (extrait) του λογαριασμού κατάθεσης, το οποίο και συνυποβάλλεται με τη δήλωση.
6. Για τις χρηματικές δωρεές/γονικές παροχές με κατάθεση επιταγής μεταξύ αλλοδαπών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, απαιτείται αντίγραφο του σώματος της επιταγής και της αναλυτικής κίνησης (extrait)του λογαριασμού από τον οποίο τροφοδοτήθηκε η τραπεζική επιταγή και επιπλέον αντίγραφο του καταθετηρίου αυτής ή αντίγραφο της αναλυτικής κίνησης (extrait) του λογαριασμού κατάθεσης, το οποίο και συνυποβάλλεται με τη δήλωση.
7. Για τις χρηματικές δωρεές/γονικές  παροχές με ανάληψη χρηματικού ποσού από συνδικαιούχο κοινού λογαριασμού, απαιτείται αντίγραφο αναλυτικής κίνησης του  λογαριασμού (extrait), στο οποίο αναγράφονται τα ονόματα των συνδικαιούχων και η ημερομηνία ανάληψης του ποσού, το οποίο και συνυποβάλλεται με τη δήλωση.
8. Για τις χρηματικές δωρεές/ γονικές παροχές που διενεργήθηκαν από την 1/10/2021 μέχρι και την 9/9/2022 με ανάληψη χρημάτων από ατομικό λογαριασμό του δωρητή ή κοινό λογαριασμό των συμβαλλόμενων και κατάθεσή τους σε ατομικό λογαριασμό του δωρεοδόχου ή κοινό λογαριασμό των συμβαλλόμενων ή σε κοινό λογαριασμό με τρίτο πρόσωπο, και εφόσον η κατάθεση έγινε εντός 3 εργάσιμων ημερών, επισυνάπτονται το αποδεικτικό ανάληψης του ποσού στο οποίο αναγράφεται η ημερομηνία, το ακριβές ποσό, ο αριθμός IBAN του τραπεζικού λογαριασμού που εμφανίζει ως δικαιούχο τον δωρητή/γονέα και το αποδεικτικό κατάθεσης του ίδιου ποσού στο οποίο αναγράφεται η ημερομηνία κατάθεσης, το ακριβές ποσό και ο αριθμός IBAN του τραπεζικού λογαριασμού στο οποίο εμφανίζεται ως δικαιούχος ο δωρεοδόχος-τέκνο.
9. Για τις χρηματικές δωρεές/γονικές  παροχές με σκοπό την αγορά ακινήτου από το δωρεοδόχο με μεταφορά χρημάτων στο λογαριασμό του πωλητή/κατασκευαστή/εργολάβου μέσω ημεδαπών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων ή ημεδαπού και αλλοδαπού χρηματοπιστωτικού ιδρύματος, σε περίπτωση που το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα δεν επιβεβαιώσει τη συναλλαγή αναζητείται το παραστατικό- αποδεικτικό μεταφοράς του ποσού μεταξύ των λογαριασμών των συμβαλλομένων. Αν ο τρόπος καταβολής του ποσού και τα στοιχεία της εξόφλησης προκύπτουν από συμβόλαιο μεταβίβασης ακινήτου ή από άλλη έγγραφη συμφωνία των μερών επισυνάπτεται η σχετική συμφωνία των μερών. Πάντως δεν επισυνάπτεται στη δήλωση.
10. Για τις χρηματικές δωρεές/γονικές παροχές με σκοπό την αγορά ακινήτου από το δωρεοδόχο με μεταφορά χρημάτων στο λογαριασμό του πωλητή/κατασκευαστή/ εργολάβου μεταξύ αλλοδαπών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, απαιτείται το παραστατικό-αποδεικτικό μεταφοράς του ποσού μεταξύ των λογαριασμών των συμβαλλομένων. Αν ο τρόπος καταβολής του ποσού και τα στοιχεία της εξόφλησης προκύπτουν από συμβόλαιο μεταβίβασης ακινήτου ή από άλλη έγγραφη συμφωνία των μερών επισυνάπτεται η σχετική συμφωνία των μερών. Το δικαιολογητικό επισυνάπτεται με τη δήλωση.
11. Χρηματικές δωρεές/γονικές  παροχές με σκοπό την αγορά ακινήτου από το δωρεοδόχο με κατάθεση επιταγής μέσω ημεδαπών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Σε περίπτωση που το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα δεν επιβεβαιώσει τη συναλλαγή αναζητείται αντίγραφο του σώματος της επιταγής και της αναλυτικής κίνησης (extrait) του λογαριασμού από τον οποίο τροφοδοτήθηκε η τραπεζική επιταγή και επιπλέον αντίγραφο του καταθετηρίου αυτής ή αντίγραφο της αναλυτικής κίνησης (extrait) του λογαριασμού κατάθεσης. Το δικαιολογητικό δεν επισυνάπτεται με τη δήλωση.
12. Για χρηματικές δωρεές/γονικές παροχές με σκοπό την αγορά ακινήτου από το δωρεοδόχο με κατάθεση επιταγής σε χρηματοπιστωτικό ίδρυμα της αλλοδαπής, απαιτείται αντίγραφο του σώματος της επιταγής και της αναλυτικής κίνησης (extrait) του λογαριασμού από τον οποίο τροφοδοτήθηκε η τραπεζική επιταγή και επιπλέον αντίγραφο του καταθετηρίου αυτής ή αντίγραφο της αναλυτικής κίνησης (extrait) του λογαριασμού κατάθεσης, το οποίο και επισυνάπτεται.
13. Για χρηματικές δωρεές/γονικές παροχές με σκοπό την αγορά ακινήτου από το δωρεοδόχο με κατάθεση επιταγής από χρηματοπιστωτικό ίδρυμα της αλλοδαπής, απαιτείται αντίγραφο του σώματος της επιταγής και αντίγραφο αναλυτικής κίνησης (extrait) του λογαριασμού από τον οποίο τροφοδοτήθηκε η τραπεζική επιταγή και επιπλέον αντίγραφο του καταθετηρίου αυτής ή αντίγραφο της αναλυτικής κίνησης (extrait) του λογαριασμού κατάθεσης, το οποίο και επισυνάπτεται.
14. Για χρηματικές δωρεές/γονικές παροχές με σκοπό την αγορά ακινήτου από το δωρεοδόχο με κατάθεση επιταγής μεταξύ αλλοδαπών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, απαιτείται αντίγραφο του σώματος της επιταγής και αντίγραφο αναλυτικής κίνησης (extrait) του λογαριασμού από τον οποίο τροφοδοτήθηκε η τραπεζική επιταγή και επιπλέον αντίγραφο του καταθετηρίου αυτής ή αντίγραφο της αναλυτικής κίνησης (extrait) του λογαριασμού κατάθεσης, το οποίο και επισυνάπτεται.
15. Χρηματικές δωρεές/γονικές παροχές με σκοπό την αγορά αυτοκινήτου ή άλλου κινητού περιουσιακού στοιχείου από το δωρεοδόχο με μεταφορά χρημάτων στο λογαριασμό του πωλητή μέσω ημεδαπών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων ή ημεδαπού και αλλοδαπού χρηματοπιστωτικού ιδρύματος. Η ΑΑΔΕ αντλεί τα στοιχεία της άδειας κυκλοφορίας του οχήματος από το ΟΠΣ οχημάτων. Σε περίπτωση που το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα δεν επιβεβαιώσει τη συναλλαγή αναζητούνται κατά περίπτωση: α) Άδεια κυκλοφορίας του οχήματος στο όνομα του δωρεοδόχου/τέκνου. β) Απόδειξη λιανικών συναλλαγών/τιμολόγιο, γ) Παραστατικό - αποδεικτικό μεταφοράς του ποσού μεταξύ των λογαριασμών. Τα οποία δεν συνυποβάλλονται.
16. Χρηματικές δωρεές/γονικές  παροχές με σκοπό την αγορά αυτοκινήτου ή άλλου κινητού περιουσιακού στοιχείου από το δωρεοδόχο με μεταφορά χρημάτων στο λογαριασμό του πωλητή μεταξύ αλλοδαπών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Η ΑΑΔΕ αντλεί τα στοιχεία της άδειας κυκλοφορίας του οχήματος από το ΟΠΣ οχημάτων. Ωστόσο απαιτούνται κατά περίπτωση τα ακόλουθα δικαιολογητικά τα οποία και επισυνάπτονται: α. Άδεια κυκλοφορίας του οχήματος στο όνομα του δωρεοδόχου/τέκνου. β. Απόδειξη λιανικών συναλλαγών/τιμολόγιο. γ. Παραστατικό - αποδεικτικό μεταφοράς του ποσού μεταξύ των λογαριασμών.
17. Χρηματικές δωρεές/γονικές παροχές με σκοπό την αγορά αυτοκινήτου ή άλλου κινητού περιουσιακού στοιχείου από το δωρεοδόχο με κατάθεση επιταγής στο λογαριασμό του πωλητή μέσω ημεδαπών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.  Η Διοίκηση αντλεί τα στοιχεία της άδειας κυκλοφορίας του οχήματος από το ΟΠΣ οχημάτων. Σε περίπτωση που το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα δεν επιβεβαιώσει τη συναλλαγή αναζητείται από τον δωρεοδόχο αντίγραφο του σώματος της επιταγής και της αναλυτικής κίνησης (extrait) του λογαριασμού από τον οποίο τροφοδοτήθηκε η τραπεζική επιταγή και επιπλέον αντίγραφο του καταθετηρίου αυτής ή αντίγραφο της αναλυτικής κίνησης (extrait) του λογαριασμού κατάθεσης. Τα δικαιολογητικά δεν συνυποβάλλονται.
18. Χρηματικές δωρεές/γονικές παροχές με σκοπό την αγορά αυτοκινήτου ή άλλου κινητού περιουσιακού στοιχείου από το δωρεοδόχο με κατάθεση επιταγής στο λογαριασμό του πωλητή σε χρηματοπιστωτικό ίδρυμα της αλλοδαπής. Η Διοίκηση αντλεί τα στοιχεία της άδειας κυκλοφορίας του οχήματος από το ΟΠΣ οχημάτων. Ωστόσο, απαιτείται (και συνυποβάλλεται) αντίγραφο του σώματος της επιταγής και της αναλυτικής κίνησης (extrait) του λογαριασμού από τον οποίο τροφοδοτήθηκε η τραπεζική επιταγή και επιπλέον αντίγραφο του καταθετηρίου αυτής ή αντίγραφο της αναλυτικής κίνησης (extrait) του λογαριασμού κατάθεσης.
19. Χρηματικές δωρεές/γονικές παροχές με σκοπό την αγορά αυτοκινήτου ή άλλου κινητού περιουσιακού στοιχείου από το δωρεοδόχο με κατάθεση επιταγής στο λογαριασμό του πωλητή από χρηματοπιστωτικό ίδρυμα της αλλοδαπής. Η Διοίκηση αντλεί τα στοιχεία της άδειας κυκλοφορίας του οχήματος από το ΟΠΣ οχημάτων, αλλά απαιτείται αντίγραφο του σώματος της επιταγής και της αναλυτικής κίνησης (extrait) του λογαριασμού από τον οποίο τροφοδοτήθηκε η τραπεζική επιταγή και επιπλέον αντίγραφο του καταθετηρίου αυτής ή αντίγραφο της αναλυτικής κίνησης (extrait) του λογαριασμού κατάθεσης, το οποίο και συνυποβάλλεται.
20. Χρηματικές δωρεές/γονικές παροχές με σκοπό την αγορά αυτοκινήτου ή άλλου κινητού περιουσιακού στοιχείου από το δωρεοδόχο με κατάθεση επιταγής στο λογαριασμό του πωλητή μεταξύ αλλοδαπών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.  Η Διοίκηση αντλεί τα στοιχεία της άδειας κυκλοφορίας του οχήματος από το ΟΠΣ οχημάτων, αλλά απαιτείται αντίγραφο του σώματος της επιταγής και της αναλυτικής κίνησης (extrait) του λογαριασμού από τον οποίο τροφοδοτήθηκε η τραπεζική επιταγή και επιπλέον αντίγραφο του καταθετηρίου αυτής ή αντίγραφο της αναλυτικής κίνησης (extrait) του λογαριασμού κατάθεσης.
21. Χρηματικές δωρεές/γονικές παροχές με μεταφορά χρηματικού ποσού σε τραπεζικό λογαριασμό εταιρείας για αύξηση κεφαλαίου μέσω ημεδαπών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων ή ημεδαπού και αλλοδαπού χρηματοπιστωτικού ιδρύματος. Απαιτείται δημοσιευμένο τροποποιημένο καταστατικό της εταιρείας, από το οποίο να προκύπτει η αύξηση της εταιρικής συμμετοχής του δωρεοδόχου/τέκνου. Σε περίπτωση που το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα δεν επιβεβαιώσει τη συναλλαγή αναζητείται από τον δωρεοδόχο το παραστατικό- αποδεικτικό μεταφοράς του ποσού μεταξύ λογαριασμών των συμβαλλομένων, το οποίο και επισυνάπτεται.
22. Χρηματικές δωρεές/γονικές  παροχές με μεταφορά χρηματικού ποσού σε τραπεζικό λογαριασμό εταιρείας για αύξηση κεφαλαίου μεταξύ αλλοδαπών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Απαιτείται δημοσιευμένο τροποποιημένο  καταστατικό της εταιρείας, από το οποίο να προκύπτει η αύξηση της εταιρικής συμμετοχής του δωρεοδόχου/τέκνου και το παραστατικό-αποδεικτικό μεταφοράς του ποσού μεταξύ λογαριασμών του δωρητή-γονέα και της εταιρείας, το οποίο και επισυνάπτεται.
23. Χρηματικές δωρεές/γονικές  παροχές με κατάθεση επιταγής σε τραπεζικό λογαριασμό εταιρείας για αύξηση κεφαλαίου μέσω ημεδαπών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Απαιτείται δημοσιευμένο τροποποιημένο καταστατικό της εταιρείας, από το οποίο να προκύπτει η αύξηση της εταιρικής συμμετοχής του δωρεοδόχου/τέκνου. Σε περίπτωση που το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα δεν επιβεβαιώσει τη συναλλαγή αναζητείται αντίγραφο του σώματος της επιταγής και της αναλυτικής κίνησης (extrait) του λογαριασμού από τον οποίο τροφοδοτήθηκε η τραπεζική επιταγή και επιπλέον αντίγραφο του καταθετηρίου αυτής ή αντίγραφο της αναλυτικής κίνησης (extrait) του λογαριασμού κατάθεσης, το οποίο και επισυνάπτεται.
24. Χρηματικές δωρεές/γονικές  παροχές με κατάθεση επιταγής σε τραπεζικό λογαριασμό εταιρείας για αύξηση κεφαλαίου σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της αλλοδαπής. Απαιτείται: α) δημοσιευμένο τροποποιημένο καταστατικό της εταιρείας, από το οποίο να προκύπτει η αύξηση της εταιρικής συμμετοχής του δωρεοδόχου/τέκνου και αντίγραφο του σώματος της επιταγής. β) Αντίγραφο αναλυτικής κίνησης (extrait) του λογαριασμού από τον οποίο τροφοδοτήθηκε η τραπεζική επιταγή και επιπλέον αντίγραφο του καταθετηρίου αυτής ή αντίγραφο της αναλυτικής κίνησης (extrait) του λογαριασμού κατάθεσης.
25. Χρηματικές δωρεές/γονικές  παροχές με κατάθεση επιταγής σε τραπεζικό λογαριασμό εταιρείας για αύξηση κεφαλαίου από χρηματοπιστωτικό ίδρυμα της αλλοδαπής. Απαιτείται: α) δημοσιευμένο τροποποιημένο καταστατικό της εταιρείας, από το οποίο να προκύπτει η αύξηση της εταιρικής συμμετοχής του δωρεοδόχου/τέκνου. β) Αντίγραφο του σώματος της επιταγής.
26. Σε περίπτωση που το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα δεν επιβεβαιώσει τη συναλλαγή απαιτείται αντίγραφο αναλυτικής κίνησης (extrait) του λογαριασμού από τον οποίο τροφοδοτήθηκε η τραπεζική επιταγή και επιπλέον αντίγραφο του καταθετηρίου αυτής ή αντίγραφο της αναλυτικής κίνησης (extrait) του λογαριασμού κατάθεσης.
27. Χρηματικές δωρεές/γονικές παροχές με κατάθεση επιταγής σε τραπεζικό λογαριασμό εταιρείας για αύξηση κεφαλαίου μεταξύ αλλοδαπών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Απαιτείται: α) Δημοσιευμένο τροποποιημένο καταστατικό της εταιρείας, από το οποίο να προκύπτει η αύξηση της εταιρικής συμμετοχής του δωρεοδόχου/τέκνου. β) Αντίγραφο του σώματος της επιταγής. γ) Αντίγραφο αναλυτικής κίνησης (extrait) του λογαριασμού από τον οποίο τροφοδοτήθηκε η τραπεζική επιταγή και επιπλέον αντίγραφο του καταθετηρίου αυτής ή αντίγραφο της αναλυτικής κίνησης (extrait) του λογαριασμού κατάθεσης.
28. Χρηματικές δωρεές/γονικές παροχές που υπόκεινται σε αυτοτελή φορολόγηση χωρίς έγγραφη συμφωνία. Δεν απαιτούνται δικαιολογητικά.
29. Χρηματικές δωρεές/γονικές  παροχές που υπόκεινται σε αυτοτελή φορολόγηση με έγγραφη συμφωνία. Υποβάλλονται κατά περίπτωση:

• Ιδιωτικό συμφωνητικό παράδοσης χρημάτων.
• Συμβολαιογραφικό έγγραφο παράδοσης χρημάτων.
• Αποδεικτικό μεταφοράς μεταξύ τραπεζικών λογαριασμών των συμβαλλομένων, εφόσον δεν προκύπτει από την παροχή πληροφοριών εκ μέρους του χρηματοπιστωτικού ιδρύματος.
• Οποιοδήποτε ιδιωτικό ή δημόσιο έγγραφο που αποδεικνύει την δωρεά ή την παράδοση των δωρηθέντων.