Ποιοι θα λάβουν και ποιοι όχι την φοροέκπτωση των 16.000 ευρώ για τις ανακαινίσεις!

Μόνο όσοι πλήρωσαν με ηλεκτρονικά μέσα τις δαπάνες για την ανακαίνιση των κατοικιών και επαγγελματικών χώρων, θα λάβουν τη γενναία έκπτωση φόρου, έως 16.000 ευρώ, για μια πενταετία.

Στην κοινή απόφαση του υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστή Χατζηδάκη, του υφυπουργού, Χρίστου Δήμα και του ΥΠΕΝ, Θόδ. Σκυλακάκη αποσαφηνίζονται οι λεπτομέρειες εφαρμογής της σχετική διάταξης, που αφορούν στους δικαιούχους, τη διαδικασία και τις δαπάνες που αναγνωρίζονται για τη μείωση του φόρου εισοδήματος.

Ωστόσο πρέπει να σημειωθεί πως η απόφαση εκδόθηκε στις 20/12/2024 και δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως στις 27 Δεκεμβρίου, τέσσερις μέρες πριν τη λήξη του φορολογικού έτους, κατά το οποίο οι φορολογούμενοι θα έπρεπε να συγκεντρώσουν τις αποδείξεις και να τις στείλουν στην ΑΑΔΕ.

Σύμφωνα με την απόφαση, οι δαπάνες για την αγορά αγαθών και τη λήψη υπηρεσιών που σχετίζονται με την ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση κτιρίων, μειώνουν ισόποσα κατανεμημένες σε περίοδο πέντε ετών, τον φόρο εισοδήματος των φυσικών προσώπων, μέχρι του αναλογούντος φόρου για κάθε φορολογικό έτος.

Διευκρινίζεται, πώς «φόρος που αναλογεί είναι ο φόρος που προκύπτει όταν από τον φόρο κλίμακας εισοδήματος αφαιρεθούν οι προβλεπόμενες από τον νόμο μειώσεις, όπως προκύπτει από την Πράξη Διοικητικού/Διορθωτικού Προσδιορισμού του φόρου εισοδήματος».

Δηλαδή, αν το ποσό της μείωσης που δικαιούται ο φορολογούμενος για το οικείο φορολογικό έτος είναι μεγαλύτερο από τον φόρο που αναλογεί, το πλεονάζον ποσό δεν επιστρέφεται, δεν συμψηφίζεται με άλλη φορολογική υποχρέωση, δεν μεταφέρεται και δεν εκπίπτει σε επόμενο φορολογικό έτος, δεν μεταφέρεται προς έκπτωση στον άλλο σύζυγο ή στο έτερο μέρος του συμφώνου συμβίωσης.

Η έκπτωση φόρου που απολαμβάνουν όσοι ανακαίνισαν κτίρια ανέρχεται σε έως 16.000 ευρώ και κατανέμεται σε πέντε διαδοχικά φορολογικά έτη ή έως 3.200 ευρώ για κάθε έτος.

Όμως, για να λάβει κάποιος τη μέγιστη φοροέκπτωση, θα πρέπει να βαρύνονται με ανάλογο φόρο εισοδήματος, καθώς εάν ο φόρος εισοδήματος είναι χαμηλότερος των 3.200 ευρώ το χρόνο, το όφελος θα είναι μικρότερο και δεν επιστρέφεται ή δεν συμψηφίζεται η διαφορά.

Όλα τα κτίρια

Η απόφαση ορίζει πως ι «επιλέξιμες δαπάνες» αφορούν όλα τα κτίρια ανεξαρτήτως της χρήσης τους, εφόσον δεν έχουν ήδη ενταχθεί ή δεν εντάσσονται σε πρόγραμμα αναβάθμισης κτιρίων ή άλλα προγράμματα ή δράσεις επιχορήγησης και αναγνωρίζονται για τη μείωση του φόρου, εφόσον:

• Πραγματοποιούνται από 1/1/2024 έως και 31/12/2024 σε ακίνητα που βρίσκονται στην Ελλάδα και η προμήθεια των αγαθών και η παροχή των σχετικών υπηρεσιών πραγματοποιείται από επιχειρήσεις οι οποίες έχουν τη φορολογική κατοικία τους ή διατηρούν μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα και
• Δεν έχουν εκπέσει ως δαπάνη από τα ακαθάριστα έσοδα επιχειρηματικής δραστηριότητας, σύμφωνα με τις διατάξεις του ΚΦΕ.
• Το ανώτατο συνολικό ποσό των «επιλέξιμων δαπανών» και της μείωσης του φόρου που δικαιούται ο φορολογούμενος είναι το ποσό των 16.000 ευρώ και κατανέμεται ισόποσα στα φορολογικά έτη  2024, 2025, 2026, 2027 και 2028, με μέγιστο ποσό 3.200 ετησίως.
• Το ποσό της δαπάνης για την αγορά υλικών, που λαμβάνεται υπόψη για τη μείωση του φόρου, δεν μπορεί να υπερβαίνει το ένα τρίτο (1/3) του ποσού των δαπανών για τη λήψη υπηρεσιών. Αν δηλαδή το κόστος της ανακαίνισης είναι 10.000 ευρώ, θα αναγνωριστεί η αξία των υλικών έως 3.000 ευρώ.

Ποιοι λαμβάνουν τη μείωση φόρου

Το φορολογικό όφελος από την ανακαίνιση εξασφαλίζει το φυσικό πρόσωπο που τις πραγματοποίησε και έχει δικαίωμα πλήρους κυριότητας, επικαρπίας ή ψιλής κυριότητας σε αυτό. Διευκρινίζεται όμως ότι:

• Σε περίπτωση συνιδιοκτησίας το ανώτατο συνολικό όριο δαπάνης και η μείωση του φόρου εισοδήματος περιορίζονται με βάση το ποσοστό πλήρους κυριότητας του φυσικού προσώπου που πραγματοποίησε τη δαπάνη.
• Σε περίπτωση που το φυσικό πρόσωπο που πραγματοποίησε τη δαπάνη έχει δικαίωμα επικαρπίας ή ψιλής κυριότητας στο κτίριο, το ανώτατο συνολικό όριο δαπάνης και η μείωση του φόρου εισοδήματος περιορίζονται ανάλογα με την αξία του δικαιώματος επί της συνολικής (αντικειμενικής) αξίας του ακινήτου.
• Στην περίπτωση δαπανών των κοινόχρηστων χώρων, οι οποίες εξοφλούνται από τον διαχειριστή πολυκατοικίας/συγκροτήματος ιδιοκτησιών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής ή μέσω παρόχου υπηρεσιών πληρωμών, αυτές λαμβάνονται υπόψη για τους δικαιούχους ανάλογα με τα χιλιοστά συνιδιοκτησίας τους, με βάση σχετική βεβαίωση που χορηγείται από τον διαχειριστή και στην οποία καταχωρείται ο ΑΤΑΚ του ακινήτου το οποίο βρίσκεται εντός του κτιρίου για το οποίο πραγματοποιείται η σχετική δαπάνη.

Οι δαπάνες που αναγνωρίζονται

Οι δαπάνες λήψης υπηρεσιών οι οποίες αναγνωρίζονται για την εξασφάλιση της φοροέκπτωσης, είναι ενεργειακές και λειτουργικές-αισθητικές και συγκεκριμένα οι ακόλουθες:

1. Τοποθέτηση θερμομόνωσης.
2. Αντικατάσταση κουφωμάτων, υαλοπινάκων και εξωτερικών προστατευτικών φύλλων.
3. Εγκατάσταση ή αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ ψύξης καθώς και των αναγκαίων υποδομών και στοιχείων ώστε να καθίσταται πλήρως λειτουργικό.
4. Εγκατάσταση διατάξεων αυτόματου ελέγχου της λειτουργίας του συστήματος θέρμανσης/ψύξης.
5. Εγκατάσταση συστήματος αυτοπαραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος (με ενεργειακό συμψηφισμό), καθώς και συστημάτων ηλεκτρικών συσσωρευτών (μπαταρίες) όταν συνδυάζονται με φωτοβολταϊκά συστήματα.
6. Εγκατάσταση συστήματος παραγωγής ζεστού νερού με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ).
7. Εγκατάσταση συστήματος μηχανικού αερισμού με ανάκτηση θερμότητας.
8. Αναβάθμιση φωτισμού των κοινόχρηστων χώρων πολυκατοικίας.
9. Τοποθέτηση/αντικατάσταση υδραυλικής εγκατάστασης.
10. Τοποθέτηση/αντικατάσταση ηλεκτρολογικής εγκατάστασης.
11. Συντήρηση/επισκευή στέγης.
12. Επισκευή τοιχοποιίας/Χρωματισμού εσωτερικά και εξωτερικά των κτιρίων.
13. Τοποθέτηση σταθερών ή κινητών συστημάτων σκίασης.
14. Αναβάθμιση ή εγκατάσταση ανελκυστήρα.
15. Εγκατάσταση οικιακών σημείων επαναφόρτισης ηλεκτροκίνητων οχημάτων.
16. Αλλαγή ή επισκευή δαπέδων.

Οι δαπάνες αγοράς υλικών

Οι δαπάνες αγοράς υλικών που αναγνωρίζονται είναι οι ακόλουθες:

• Υλικά θερμομόνωσης.
• Κουφώματα, υαλοπινάκων και εξωτερικών προστατευτικών φύλλων προς αντικατάσταση
• Σύστημα αυτοπαραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος (με ενεργειακό συμψηφισμό), καθώς και συστήματα ηλεκτρικών συσσωρευτών (μπαταρίες), όταν συνδυάζονται με φωτοβολταϊκά συστήματα.
• Σύστημα παραγωγής ζεστού νερού με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ).
• Σύστημα μηχανικού αερισμού με ανάκτηση θερμότητας.
• Υλικά υδραυλικής εγκατάστασης.
• Υλικά ηλεκτρολογικής εγκατάστασης.
• Υλικά τοιχοποιΐας/χρωματισμού εσωτερικά και εξωτερικά των κτηρίων, κ.λπ.

Μόνο ηλεκτρονικές πληρωμές

Για τη μείωση του φόρου εισοδήματος πρέπει να ισχύουν σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

1. Η απόδειξη πραγματοποίησης των δαπανών αυτών, με νόμιμα παραστατικά (Τιμολόγιο ή στοιχείο λιανικής πώλησης αγαθών ή παροχής υπηρεσιών), στα οποία αναγράφεται διακριτά το είδος και η αξία των αγαθών και υπηρεσιών, τα στοιχεία (ονοματεπώνυμο, ΑΦΜ) του προσώπου καθώς και τα στοιχεία του ακινήτου (ΑΤΑΚ), εκτός αν πρόκειται για κοινόχρηστα, για τα οποία αρκεί μόνο η διεύθυνση του ακινήτου.
2. Η τμηματική ή εξολοκλήρου εξόφληση των δαπανών, ανεξαρτήτως του ύψους αυτών, να έχει πραγματοποιηθεί, εντός του οικείου φορολογικού έτους, με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής ή μέσω παρόχου υπηρεσιών πληρωμών.
3. Ως «ηλεκτρονικό μέσο πληρωμής», νοείται κάθε μέσο πληρωμής, που απαιτεί τη μεσολάβηση ενός τηλεπικοινωνιακού ή ηλεκτρονικού δικτύου, όπως π.χ. η μεταφορά χρημάτων μέσω ειδικών διαδικτυακών εφαρμογών («e banking»), καρτών, το «ηλεκτρονικό πορτοφόλι», κ.λπ., ενώ στους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, τα πιστωτικά ιδρύματα, τα γραφεία ταχυδρομικών επιταγών και τα ιδρύματα πληρωμών, ανεξάρτητα αν έχουν την έδρα τους στην ημεδαπή ή στην αλλοδαπή (Ε.Ε., τρίτες χώρες).
4. Το μέρος των δαπανών για την αγορά αγαθών και τη λήψη υπηρεσιών που δεν εξοφλείται με τους ως άνω τρόπους δεν αναγνωρίζεται προς έκπτωση.
5. Τα παραστατικά (οι αποδείξεις) πρέπει να έχουν διαβιβασθεί στην ΑΑΔΕ.