Γνωστοί επιχειρηματίες, εισοδηματίες εγκατεστημένοι στο εξωτερικό, ιδιοκτήτες μεγάλης ακίνητης περιουσίας, χρηματιστές, γιατροί και άλλοι επαγγελματίες εμφανίζονται στην “ελληνική” λίστα των Pandora Papers, με τους κατόχους μεγάλου πλούτου που κρύβεται σε φορολογικούς παραδείσους πίσω από offshore εταιρείες και καταπιστεύματα.
Η λίστα που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα από τη Διεθνή Κοινοπραξία Ερευνητών Δημοσιογράφων (ICIJ) περιλαμβάνει 239 εγγραφές (λογαριασμούς και offshore εταιρείες) Ελλήνων, με 78 διευθύνσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Κάποιοι εμφανίζονται να ελέγχουν δεκάδες εξωχώριες εταιρείες, ενώ σε άλλες περιπτώσεις offshore, λογαριασμοί και καταπιστεύματα μοιράζονται στα μέλη οικογενειών.
Οι βασιλιάδες των offshore
Η πιό εντυπωσιακή παρουσία που προκαλεί εύλογα ερωτηματικά είναι του Γιώργου Δημαθά (αναφέρεται ως Georgios Demathas), που εμφανίζεται 44(!) φορές στη λίστα, ως κάτοχος offshore εταιρειών και λογαριασμών στις Βρετανικές Παρθένες Νήσους (British Virgin Islands).
Παντελώς άγνωστος στην Ελλάδα και στους ελληνικούς επιχειρηματικούς κύκλους, ο 46χρονος απόφοιτος του Hamilton College της Νέας Υόρκης και του Πανεπιστημίου Columbia ηγείται της εταιρείας Stroigasitera Inc, που χρηματοδοτεί και υλοποιεί έργα υποδομών για εξόρυξη και μεταφορά φυσικού αερίου. Δραστηριοποιείται στην κεντρική Ασία (Τουρκμενιστάν, Καζακστάν κλπ), σε στενή συνεργασία με τη ρωσική Lukoil. Ο ίδιος διαμένει στη Μόσχα, αν και στα Pandora Papers εμφανίζεται ως κάτοικος Λονδίνου. Τι χρήμα αντιπροσωπεύουν οι 44 εγγραφές του στη λίστα, ουδείς γνωρίζει...
Ανάλογη περίπτωση είναι ο Γιώργος Καντάς, ο οποίος εμφανίζεται με 27(!) εγγραφές στη λίστα των Ελλήνων που έχουν “κρύψει” χρήμα σε φορολογικούς παραδείσους.
Επίσης άγνωστος στους ελληνικούς επιχειρηματικούς κύκλους, ο 57χρονος επιχειρηματίας είναι βασικός μέτοχος (75%) της εταιρείας Berkeley Energy Servises. Δηλώνει έδρα διαμονής το Μόντε Κάρλο στο πριγκιπάτο του Μονακό και προτιμά τα British Virgin Islands για “παρκάρισμα” της προσωπικής περιουσίας του.
Οι γνώριμοι της χρηματιστηριακής αγοράς
Σε αντίθεση με την πληθώρα επιχειρηματιών και “διασημοτήτων” που υπήρχαν στα Panama Papers, τα γνωστά ονόματα στα Pandora είναι λίγα.
Από το χώρο των εισηγμένων εταιρειών και της χρηματιστηριακής αγοράς ξεχωρίζουν τρεις:
- Ηλίας Λιανός, πρώην μεγαλομέτοχος της Proton Bank (που κατέρρευσε όταν περιήλθε στον Λ. Λαυρεντιάδη) και νυν Διευθύνων Σύμβουλος της κατασκευαστικής “Αρχιρόδον”, που έχει μεταφέρει την έδρα της στην Ολλανδία.
- Ευριπιδης Δοντάς, μεγαλομέτοχος της κλωστοϋφαντουργίας “Επίλεκτος”, που έχει επεκταθεί την τελευταία 10ετία με επιτυχία στον ενεργειακό τομέα.επενδύοντας σε ΑΠΕ
- Ευάγγελος Χαρατσής, συνιδιοκτήτης και Διευθύνων Σύμβουλος της χρηματιστηριακής Beta ΑΧΕΠΕΥ.
Ενα άλλο γνωστό πρόσωπο από τον χώρο των επιχειρήσεων και του χρηματιστηρίου είναι ο Κωστας Πηλαδάκης, πρώην ιδιοκτήτης εισηγμένων επιχειρήσεων (Vivere κλπ), των καζίνων Ρίου και Ξάνθης και της ΠΑΕ Λάρισα.
Αντιπροσωπευτική παρουσία από τον χώρο της ναυτιλίας ο εφοπλιστής Κώστας Μαρτίνος, ενώ από τον χώρο της βιομηχανίας εμφανίζονται ονόματα που δεν μπορούν να ταυτοποιηθούν μετά βεβαιότητας.
Εντυπωσιακή είναι η παρουσία της επιχειρηματικής οικογένειας Σαλτιέλ από τη Θεσσαλονίκη, που εμφανίζεται με 4 εγγραφές στα ονόματα Τόνι, Σολίτα, Ρόζι και Νίκο να συμμετέχουν στην Flegra Investments.
Νόμιμο "καθαρό" χρήμα
Η παρουσία όσων προαναφέρθηκαν στα Pandora Papers δεν σημαίνει βέβαια ότι διέπραξαν φοροδιαφυγή, ή ότι διακίνησαν μαύρο χρήμα, ούτε τους καθιστά αυτομάτως “υπόπτους” για σοβαρές παραβάσεις της φορολογικής νομοθεσίας. Πολλοί κάτοχοι μεγάλου πλούτου “παρακάρουν” χρήματα σε offshore και σε φορολογικούς παραδείσους για λόγους μυστικότητας, για να αποφύγουν (νομίμως) φόρους, προκειμένου να επιτύχουν υψηλότερες αποδόσεις χωρίς φορολογικές επιβαρύνσεις, ή απλώς για να μπορούν να κινούν ευκολότερα και με “διακριτικότητα” τα κεφάλαια τους.
Με αρχικό κεφάλαιο λίγων εκατοντάδων δολαρίων, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να συστήσουν μία offshore εταιρεία, η ιδιοκτησία της οποίας παραμένει μυστική. Εναλλακτικά, με 2.000 έως 25.000 δολάρια, μπορούν να δημιουργήσουν ένα ίδρυμα καταπιστευτικής διαχείρισης, το οποίο τους επιτρέπει να κινούν τα χρήματά τους, χωρίς να θεωρούνται νομικά υπεύθυνοι για τις συναλλαγές τους.
Με λίγη «δημιουργική λογιστική», τα περιουσιακά στοιχεία προστατεύονται από πιστωτές, δικαστικούς κλητήρες, φοροελεγκτές ή... πρώην συζύγους.
Ελεγχοι και διασταυρώσεις
Οι ελληνικές φορολογικές αρχές και η Αρχή για την καταπολέμηση του μαύρου χρήματος έχουν ήδη διενεργήσει έναν πρώτο έλεγχο, με διασταυρώσεις οικονομικών στοιχείων και φορολογικών δηλώσεων για τους περιλαμβανόμενους στη λίστα. Σύμφωνα με πληροφορίες, τουλάχιστον για 45 από αυτούς δεν φαίνεται να υπάρχουν ενδείξεις φοροδιαφυγής ή διάπραξης άλλου αδικήματος: Τα χρήματα που εμφανίζονται στους λογαριασμούς των Pandora Papers ήταν νομίμως στο εξωτερικό από πολλά χρόνια και απλώς μετακινήθηκαν, ή η προέλευση τους μπορεί να δικαιολογηθεί με βάση τα δηλωμένα εισοδήματα.
Οι έλεγχοι συνεχίζονται και κάποιοι εμπλεκόμενοι θα κληθούν τους επόμενους μήνες να δώσουν στοιχεία και να προσκομίσουν αποδείξεις, υπό την απειλή προστίμων και ποινικών διώξεων.
Η πλήρης λίστα
Η λίστα με τους Ελληνες που εμφανίζονται στα Pandora Papers, περιλαμβάνει τα ακόλουθα ονόματα (πατήστε στο όνομα για να δείτε περισσότερες πληροφορίες):