Νέα ανατροπή στους χρόνους λήξης της περιόδου παραγραφής των φορολογικών υποθέσεων επιφέρει η νέα γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, που καταργεί την 15ετία και επαναφέρει την πενταετία, για τις υποθέσεις, που είχαν υποβληθεί εκπρόθεσμες δηλώσεις.
Μετά την εξέλιξη αυτή, το υπουργείο Οικονομικών θα υποχρεωθεί να ακυρώσει και να επιστρέψει φόρους και πρόστιμα που έχει καταλογίσει για τις συγκεκριμένες υποθέσεις.
Η νομοθεσία προβλέπει, ότι στην περίπτωση που δεν έχει υποβληθεί φορολογική δήλωση, η εφορία έχει τη δυνατότητα να πραγματοποιήσει φορολογικό έλεγχο και να καταλογίσει φόρους και πρόστιμα, εντός 15ετίας, αντί της 5ετίας που είναι η γενική προθεσμία παραγραφής των εκκρεμών φορολογικών υποθέσεων.
Ωστόσο, υπήρχε ασάφεια, στον τρόπο αντιμετώπισης των περιπτώσεων των επιχειρήσεων, που είχαν υποβάλει εκπρόθεσμες φορολογικές δηλώσεις.
Για το θέμα αυτό, υπήρχαν δύο διαφορετικές γνωμοδοτήσεις, τμημάτων του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους. Η μία θεωρούσε πως οι συγκεκριμένες υποθέσεις παραγράφονται στην 15ετία, και αντιμετωπίζονται σαν να μην έχει υποβληθεί δήλωση και η άλλη γνωμοδότηση θεωρούσε ότι για τις υποθέσεις αυτές, ισχύει η πενταετής παραγραφή.
Στις αρχές του 2018, έφτασε μια υπόθεση στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών (ΔΕΔ), όπου μια ανώνυμη εταιρεία, που είχε υποβάλει εκπρόθεσμες δηλώσεις προσέφυγε και ζήτησε να διαγραφούν οι φόροι και τα πρόστιμα που της είχαν επιβληθεί, για τα έτη πέραν της πενταετίας. Δηλαδή το μέγιστο διάστημα στο οποίο μπορεί να παραταθεί η προθεσμία παραγραφής είναι η 8ετία, αντί της 15ετίας που ισχύει μέχρι σήμερα.
Η ΔΕΔ αποφάνθηκε ότι καλώς καταλογίστηκαν τα πρόστιμα επειδή, η εκπρόθεσμη δήλωση, ισοδυναμεί με τη επιβολή δήλωσης.
Σε συνδυασμό και με τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, που περιόρισαν αυστηρά στην 5ετία τον χρόνο παραγραφής, η υπόθεση έφτασε στην Ολομέλεια του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.
Με πλειοψηφία 21-12 αποφάνθηκε ότι για τις υποθέσεις που έχει υποβληθεί εκπρόθεσμη δήλωση, ισχύει η πενταετής παραγραφή ενώ επεκτείνεται κατά τρία χρόνια, εάν η εκπρόθεσμη δήλωση υποβληθεί το τελευταίο έτος της πενταετούς παραγραφής.
Η απόφαση του ΝΣΚ
Ειδικότερα η απόφαση του ΝΣΚ είναι η ακόλουθη:
«Ενόψει των ανωτέρω, το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους (Α' Ολομέλεια Διακοπών ) γνωμοδοτεί , ομόφωνα, ότι οι με αρ. 1738/2017 (Ολομέλειας) και 2934, 2935/2017 (επταμελούς συνθέσεως) αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας δεν παρέχουν πρόσφορη βάση για την αμφισβήτηση της συνταγματικότητας της διάταξης της παραγράφου 5 του άρθρου 84 ΚΦΕ και, κατά πλειοψηφία, ότι η εξαιρετική δεκαπενταετής προθεσμία παραγραφής για τον καταλογισμό φόρου τυγχάνει εφαρμογής μόνο στην περίπτωση της μη υποβολής δήλωσης φόρου εισοδήματος ή απόδοσης παρακρατούμενων φόρων, ενώ επί εκπροθέσμου υποβολής ισχύει ο κανόνας της πενταετούς παραγραφής της παραγράφου 1 του άρθρου 84 του ν. 2238/1994, με την παρέκτασή της κατά τρία (3) έτη στην περίπτωση που η εκπρόθεσμη δήλωση υποβληθεί κατά το τελευταίο έτος της προθεσμίας αυτής».
Η απόφαση της ΔΕΔ
Ειδικότερα στη ΔΕΔ, άσκησε ενδικοφανή προσφυγή μία εταιρεία (Α.Ε.), προβάλλοντας τον ισχυρισμό ότι η υπόθεση παραγράφηκε περί παραγραφής, ώστε να ακυρωθούν πρόστιμα που της επιβλήθηκαν για τις χρήσεις 2001, 2002, 2003 και 2004.Όλες οι συγκεκριμένες υποθέσεις ήταν πέραν της πενταετίας, οπότε με βάση τις αποφάσεις του ΣτΕ η εταιρεία θεωρούσε ότι έπρεπε να ακυρωθούν τα πρόστιμα.
Όμως η ΔΕΔ «πάτησε» στο γεγονός ότι η Α.Ε. για τα συγκεκριμένα έτη είχε υποβάλει εκπρόθεσμες δηλώσεις. Η νομοθεσία αναφέρει ότι ο χρόνος της παραγραφής επεκτείνεται από 5 σε 15 χρόνια στην περίπτωση, που δεν έχουν υποβληθεί δηλώσεις. Δεν αναφέρει όμως τίποτα αν υποβληθούν εκπρόθεσμες δηλώσεις.
Στο πλαίσιο αυτό η ΔΕΔ απέρριψε την προσφυγή της εταιρείας και επικύρωσε κανονικά τα πρόστιμα.
Στην απάντησή της, που δόθηκε στην εταιρεία στις 28 Φεβρουαρίου 2018 αναφέρει μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:
«…5.Όπως προκύπτει από το σχετικό έγγραφό σας, η ανώνυμη εταιρεία υπέβαλε δήλωση φορολογίας εισοδήματος για τη διαχειριστική περίοδο 2000 (οικονομικό έτος 2001) εκπρόθεσμα στις 20 Ιουλίου 2001, ενώ για τα οικονομικά έτη 2002, 2003 και 2004 υπέβαλε δηλώσεις στις 30 Αυγούστου 2004 με το ν. 3259/2004. Ενόψει των ανωτέρω, τίθεται το ερώτημα πότε παραγράφεται το δικαίωμα του δημοσίου για την επιβολή φόρου εισοδήματος και την κοινοποίηση φύλλων ελέγχου.
6.Μετά από όλα όσα αναφέρθηκαν παραπάνω προκύπτει ότι, εφόσον η εν λόγω ανώνυμη εταιρεία υπέβαλε εκπρόθεσμες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος για τα οικονομικά έτη 2001, 2002, 2003 και 2004, έχουν εφαρμογή οι διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 84 του ΚΦΕ περί δεκαπενταετούς παραγραφής σε περίπτωση μη υποβολής δήλωσης, η οποία αρχίζει από τη λήξη της προθεσμίας υποβολής κάθε δήλωσης, χωρίς να επηρεάζει η μεταγενέστερη υποβολή της εκπρόθεσμα, ή τυχόν υποβολή με το άρθρο 18 του ν. 3259/2004.»
Όλα αυτά όμως, ανατρέπονται από τη γνωμοδότηση του ΝΣΚ.