Σαρωτικούς και στοχευμένους ελέγχους σε συγκεκριμένους κλάδους επιχειρήσεων για «μαύρη» εργασία και εικονικές αμοιβές, ξεκινά από την 1η Φεβρουαρίου το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.), αξιοποιώντας και τα στοιχεία του συστήματος ΕΡΓΑΝΗ.
Ο στόχος είναι διπλός. Αφενός η τήρηση της εργασιακής και ασφαλιστικής νομοθεσίας για το είδος και το ωράριο απασχόλησης, αφετέρου αν θα «περάσουν» οι αυξήσεις στον κατώτατο μισθό που αποφασίστηκαν χθες και θα ισχύσουν από την 1η Φεβρουαρίου.
Υπενθυμίζεται ότι το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε την αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 11% ή κατά 64 ευρώ, με αποτέλεσμα να διαμορφώνεται στο ποσό των 650 ευρώ, από το ποσό των 586,08 ευρώ, που ήταν καθηλωμένος, για μια επταετία, από τον Φεβρουάριο του 2012. Παράλληλα καταργήθηκε ο υποκατώτατος μισθός για τους νέους έως 25 ετών, που ήταν επίσης από το 2012 στο επίπεδο των 511 ευρώ και θα διαμορφωθεί στο ποσό των 650 ευρώ. Θα αυξηθεί δηλαδή κατά 139 ευρώ.
Οι έλεγχοι θα γίνονται πλέον με το σύστημα ανάλυσης κινδύνου, με το οποίο εντοπίζονται οι επιχειρήσεις κλάδων που έχουν «παρελθόν» σε παραβατικές συμπεριφορές. Τα κριτήρια έχουν καταρτιστεί με βάση τα ευρήματα που έχει εντοπίσει το ΣΕΠΕ κατά τα τελευταία χρόνια, για την αδήλωτη εργασία, ή την υποδηλωμένη εργασία, δηλαδή την απασχόληση εργαζομένου με πλήρες ωράριο, αλλά την ασφάλισή του ως μερικώς απασχολούμενο.
Πρόσθετοι έλεγχοι θα γίνονται στις καταβαλλόμενες αμοιβές, μετά την αύξηση του κατώτατου μισθού, καθώς θα τσεκάρεται αν οι αυξήσεις στον κατώτατο μισθό και στα ημερομίσθια, έχουν ενσωματωθεί και αναγράφονται στα στοιχεία που κοινοποιούν οι επιχειρήσεις στο σύστημα ΕΡΓΑΝΗ.
Αξιοσημείωτο είναι ότι το ελεγκτικό «σαφάρι» θα έχει τη συνδρομή της Υπηρεσίας Στήριξης Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και παρακολουθείται από την Ευρωπαϊκή Πλατφόρμα Καταπολέμησης της Αδήλωτης Εργασίας.
Ειδικότερα το ΣΕΠΕ επιστρατεύει πλέον τη χρήση εργαλείων ανάλυσης κινδύνου για την καταπολέμηση της αδήλωτης και υποδηλωμένης εργασίας, αξιοποιώντας το Πληροφοριακό Σύστημα “ΕΡΓΑΝΗ” για τον εντοπισμό παραβατικών επιχειρήσεων και τις λειτουργικότητες του Ο.Π.Σ.-Σ.ΕΠ.Ε. για τη στόχευση των ελέγχων του. Το σχέδιο δράσης περιλαμβάνει τα ακόλουθα:
- Τη συστηματική διεξαγωγή στοχευμένων ελέγχων, βάσει μιας ολοκληρωμένης διαδικασίας ανάλυσης κινδύνου.
- Την προληπτική δράση, με την αποστολή επιστολών προειδοποίησης σε επιχειρήσεις που έχουν επιλεγεί μέσα από το σύστημα ανάλυσης κινδύνου.
- Την αξιοποίηση του Π.Σ. “ΕΡΓΑΝΗ” για τη συστηματική παρακολούθηση της συμπεριφοράς παραβατικών και πιθανώς παραβατικών επιχειρήσεων.
Οι προσλήψεις κουρεύουν τα πρόστιμα
Σημειώνεται ότι ο νέος νόμος 4554/2018, που ισχύει από τον Αύγουστο του 2018 έχει αλλάξει το πλαίσιο επιβολής των προστίμων για την αδήλωτη εργασία.
Σύμφωνα με τις διατάξεις του, τα πρόστιμα επιβάλλονται χωρίς ο εργοδότης να κληθεί για εξηγήσεις, καθώς είναι αρκετή για τη διαπίστωση της παράβασης, η μη αναγραφή του εργαζόμενου στον ισχύοντα πίνακα προσωπικού.
Ειδικότερα όταν τα αρμόδια όργανα εντοπίσουν ανασφάλιστο εργαζόμενο, επιβάλουν αυτομάτως και χωρίς να περιμένουν εξηγήσεις από τον εργοδότη το πρόστιμο των 10.500 ευρώ, αλλά και παράλληλα καταλογίζουν στον εργοδότη και ασφαλιστικές εισφορές τριών μηνών. Εφόσον αποδειχτεί ότι ο εργαζόμενος εργαζόταν χωρίς ασφάλιση για περισσότερο χρονικό διάστημα, καταλογίζονται οι εισφορές για όλους αυτούς τους μήνες.
Το πρόστιμο των 10.500 ευρώ, μειώνεται σημαντικά εάν ο εργοδότης προσλάβει τον εργαζόμενο, εντός δέκα ημερών από τη διαπίστωση της παράβασης, ενώ δεν υπάρχει καμία έκπτωση, για τις ασφαλιστικές εισφορές. Τα πρόστιμα πολλαπλασιάζονται σε περιπτώσεις υποτροπής.
Μεταξύ άλλων ο νόμος προβλέπει:
- Για την επιβολή των διοικητικών κυρώσεων (προστίμων) συντάσσεται και επιδίδεται Δελτίο Ελέγχου με το οποίο διαπιστώνεται παράβαση για αδήλωτη εργασία, και συντάσσεται και επιδίδεται Πράξη Επιβολής Προστίμου, κατά δέσμια αρμοδιότητα χωρίς προηγούμενη πρόσκληση του εργοδότη για παροχή εξηγήσεων. Η Πράξη Επιβολής Προστίμου κατά τα ανωτέρω κοινοποιείται, με απόδειξη, στον παραβάτη εργοδότη.
- Όταν τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα, διαπιστώνουν, κατά τον έλεγχο, τη μη αναγραφή εργαζομένου σε ισχύοντα πίνακα προσωπικού, ενημερώνουν το κατά τόπο αρμόδιο Τμήμα Επιθεώρησης Εργασιακών Σχέσεων (Τ.Ε.Ε.Σ.) του Σ.ΕΠ.Ε., εντός πέντε (5) εργασίμων ημερών από την ημέρα διενέργειας του ελέγχου, σχετικά με την παράβαση.
- Η Πράξη Επιβολής Προστίμου επιδίδεται στον εργοδότη εντός (7) εργάσιμων ημερών από την ημέρα επίδοσης του Δελτίου Ελέγχου ή από την ημέρα κοινοποίησης της σχετικής έκθεσης/εγγράφου σχετικά με τη διαπίστωση αδήλωτης εργασίας στο αρμόδιο Τ.Ε.Ε.Σ
- Όταν ο εργοδότης προβαίνει στην πρόσληψη του εργαζομένου ή των εργαζομένων που διαπιστώθηκαν ως αδήλωτοι, καταβάλλει το επιβληθέν πρόστιμο μειωμένο κατά το ποσό που αντιστοιχεί ανά περίπτωση σε συνάρτηση με τη διάρκεια της σύμβασης εργασίας, εντός της προαναφερθείσας προθεσμίας των δεκαπέντε (15) εργασίμων ημερών από την ημέρα επίδοσης της Πράξης Επιβολής Προστίμου.
- Ο εργοδότης υποχρεούται, εντός πέντε (5) εργασίμων ημερών, από την ημέρα καταβολής του μειωμένου προστίμου, να καταθέσει στην αρμόδια υπηρεσία (Σ.ΕΠ.Ε. ή Ε.Φ.Κ.Α.) εκτός από το σχετικό πρωτότυπο διπλότυπο είσπραξης, το έντυπο Ε3: Ενιαίο Έντυπο Αναγγελίας Πρόσληψης (Ε3 Αναγγελίας Πρόσληψης και Ε4 Συμπληρωματικός Πίνακας Προσωπικού Νέας Πρόσληψης), υπεύθυνη δήλωση επιλογής διάρκειας της σύμβασης, μη υποτροπής κατά το άρθρο 5 παρ. 3 του ν. 4554/2018, αποδοχής του προστίμου και παραίτησης από την άσκηση των προβλεπόμενων ένδικων βοηθημάτων.
