Η ζημιά που γίνεται στην αξιοπιστία των Ηνωμένων Πολιτειών επί προεδρίας Τραμπ είναι μακροχρόνια και θα χρειαστούν χρόνια για να διορθωθεί, εκτίμησε ο Peter Trubowitz, επικεφαλής του τμήματος διεθνών σχέσεων και διευθυντής του κέντρου αμερικανικών σπουδών στο LSE και συνεργάτης του Chatham House, Royal Institute of International Affairs, κατά την παρέμβασή του σε διάλεξη του Hellenic Observatory που πραγματοποιήθηκε στο ΕΒΕΑ με θέμα τον «Τραμπ και το μέλλον της αμερικανικής δύναμης».
Κάνοντας μία ιστορική αναδρομή των παγκόσμιων δυνάμεων στον πλανήτη και τον τρόπο που πραγματώθηκε τις τελευταίες δεκαετίες η παγκοσμιοποίηση, ο κ. Trubowitz επιχείρησε να αναλύσει τα κίνητρα του Ντόναλντ Τραμπ και να βρει τι κρύβεται πίσω από τις αποφάσεις του, οι οποίες, όπως ισχυρίζεται ο αμερικανός Πρόεδρος, θα ενισχύσουν τη θέση της Αμερικής. Ο καθηγητής όμως εκτίμησε ότι «υπάρχουν πολλοί λόγοι για να αμφιβάλλουμε γι’ αυτό».
Ο Peter Trubowitz εξέφρασε την εκτίμηση ότι οι κινήσεις Τραμπ, ακόμη και τα τουίτ του μέσα στην νύχτα, δεν είναι αποτέλεσμα μίας παρόρμησης, αλλά αποτέλεσμα μίας συγκεκριμένης στρατηγικής. Αφού έκανε μία ιστορική διαδρομή των διεθνών σχέσεων και της παγκοσμιοποίησης τις τελευταίες δεκαετίες, εξήγησε ότι η στροφή στο λαϊκισμό και τον εθνικισμό ήρθε ως αντίδραση στην πολιτική που βασίστηκε στις καλές σχέσεις μεταξύ των χωρών. Όπως είπε, ο Ντόναλντ Τραμπ τα είχε συνειδητοποιήσει όλα αυτά όταν αποφάσισε να κατέβει για Πρόεδρος. Τόνισε ότι ο Τραμπ πιστεύει οτι οι ΗΠΑ εχουν χάσει την ισχύ τους, ότι δεν κερδίζουν πια, γι’αυτό και υποσχέθηκε να κάνει την Αμερική μεγάλη ξανά. Ο ίδιος ο καθηγητής τόνισε ότι οι ΗΠΑ έχουν χάσει την ισχύ τους σε διεθνές επίπεδο και αυτό οφείλεται στους ηγέτες τους, οι οποίοι απέτυχαν να μετατρέψουν την επιτυχία σε θέσεις εργασίας και ισχύ. Έτσι, με το που εξελέγη, ο Τραμπ προσπάθησε να διαπραγματευτεί ξανά τις εμπορικές συμφωνίες, επέβαλε δασμούς, πιέζει για αύξηση των αμυντικών δαπανών, κυρίως τη Γερμανία, ενώ μείωσε τα κονδύλια του υπουργείου Εξωτερικών και αύξησε του Πενταγώνου σε μία προσπάθεια να αυξήσει την ισχύ των ΗΠΑ εις βάρος των εταιρικών σχέσεων με τις άλλες χώρες.
Μία ερμηνεία για τον τρόπο που κινείται ο αμερικανός Πρόεδρος είναι ότι είναι συγκρουσιακός, όμως ταυτόχρονα, εξήγησε ο καθηγητής, ο Τραμπ πιστεύει οτι τον συμφέρει να αμφισβητήσει τις πολιτικές της παγκοσμιοποίησης. Θεωρεί ότι όχι μόνο θα ωφεληθεί η χώρα, αλλά και ότι αυτό αποδίδει και στο εσωτερικό του πεδίο. «Η στρατηγική του βασίζεται στη σκέψη ότι οι εταίροι των ΗΠΑ χρειάζονται περισσότερο την Αμερική απ ό,τι τους χρειάζεται η Αμερική», τόνισε. Όπως εξήγησε ο Τραμπ πιστεύει ότι λόγω της οικονομικής δύναμης των ΗΠΑ, οι χώρες θα προτιμήσουν να συνεργαστούν με την Ουάσιγκτον για νέες εμπορικές συμφωνίες παρά να συγκρουστούν. Και θεωρεί, μάλιστα, ότι αυτή η θέση του έχει απήχηση και στο εσωτερικό της χώρας.
Ο Peter Trubowitz, αφού ανέλυσε το σκεπτικό του Τραμπ, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι μένει να αποδείχτει αν αυτά που πιστεύει και κάνει – απομάκρυνση από την παγκοσμιοποίηση – τελικά συμφέρουν τους ψηφοφόρους του, ενώ εξέφρασε την πεποίθηση ότι και η εξωτερική του πολιτική βλάπτει την αξιοπιστία της χώρας. Ερωτηθείς σχετικά με τις τοποθετήσεις Μπόλτον και Πομπέο, απάντησε ότι αποδεικνύουν αυτή ακριβώς τη στρατηγική. Ταυτόχρονα ο Τραμπ επικεντρώνεται πλέον στην εξωτερική πολιτική βλέποντας ότι δεν μπορεί να κάνει πολλά στο εσωτερικό, καθώς τον σταματά το Κογκρέσο και αυτό που ο ίδιος αποκαλεί «βαθύ κράτος». Ερωτηθείς σχετικά με την περιοχή μας, είπε ότι ο Πομπέο δε συμπαθεί τον Ερντογάν και εκτίμησε ότι ίσως υπάρξει ένταση με την Τουρκία, λόγω ISIS και Ιράν. «Εγώ θα περίμενα μια μεγάλη αλλαγή. Ειναι δύσκολο για την αμερικανική κυβέρνηση να λύσει τα πολύπλοκα θέματα στην περιοχή», τόνισε. Όσον αφορά στην Πιονγιάνγκ, είπε ότι υπάρχουν μεγάλες ανησυχίες στην Κορεατική χερσόνησο για την πολιτική Τραμπ και εξέφρασε την πεποίθηση ότι «κανένας αμερικανός πρόεδρος δε θα επιβιώσει αφήνοντας την Πιονγιάνγκ να διαθέτει διηπειρωτικούς πυραύλους με πυρηνικές κεφαλές».
Ο καθηγητής έδωσε μεγάλη έμφαση στην απώλεια αξιοπιστίας των ΗΠΑ – ενδεικτικά ανέφερε ότι οι Νοτιοκορεάτες φοβούνται ακόμη και σύρραξη που μπορεί να είναι πυρηνική στην περιοχή εξ αιτίας της πολιτικής Τραμπ. Πρόσθεσε ότι ο Τραμπ ανησυχεί πολύ ότι θα χάσει τις ενδιάμεσες εκλογές και στα δύο σώματα του Κογκρέσου, ενώ σχετικά με τη ρωσική παρέμβαση στις αμερικανικές εκλογές, χαρακτήρισε το θέμα «τέραστιο». Όπως είπε, ο Τραμπ προσπαθεί να αποδομήσει τους θεσμούς και μιλά διαρκώς για «βαθύ κράτος», επειδή η έρευνα του ειδικού ανακριτή μπορεί να έχει πολύ δυσάρεστα αποτελέσματα για τον ίδιο.
Τη συζήτηση συντόνισε ο Σπύρος Οικονομίδης, καθηγητής διεθνών σχέσεων και ευρωπαϊκής πολιτικής του LSE και διευθυντής του Hellenic Observatory. Στη συζήτηση παρενέβη και ο Δημήτρης Κερίδης, καθηγητής διεθνούς πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και Σύμβουλος του Ιδρύματος Κωνσταντίνος Καραμανλής, ο οποίος εξέφρασε την ανησυχία του για το διορισμό σε υψηλές διπλωματικές θέσεις ανθρώπων χωρίς διπλωματικά προσόντα. Έδωσε ως παραδείγματα τον Πομπέο, τον υπουργό Εξωτερικών της Βρετανίας, Μπόρις Τζόνσον, αλλά και τον Έλληνα ομόλογό του, Νίκο Κοτζιά. Είπε ότι είναι άνθρωποι με μεγάλη ιδέα για τον εαυτό τους και εχθρικοί προς την παραδοσιακή διπλωματία.
Το Ελληνικό Παρατηρητήριο αποτελεί τμήμα του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου της Σχολής Οικονοµικών και Πολιτικών Επιστηµών του Λονδίνου (LSE) και εστιάζει στην ανάλυση των πολιτικών, οικονομικών και κοινωνικών εξελίξεων στη Ελλάδα και Κύπρο. Σκοποί του Ελληνικού Παρατηρητηρίου είναι να αναπτύξει υψηλής ποιότητας έρευνα και διδασκαλία επικεντρωμένες στη σύγχρονη Ελλάδα και Κύπρο και στη διεθνή τους θέση µέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Το Παρατηρητήριο διαθέτει ένα πλήρες πρόγραµµα ερευνητικών σεµιναρίων, δηµόσιων διαλέξεων, εργαστηρίων και συνεδρίων και φιλοξενεί τακτικά ομιλητές µμεγάλου κύρους.
Η επόμενη διάλεξη θα γίνει στις 31 Μαΐου, με θέμα το πώς αντιμετωπίστηκε από τα ΜΜΕ η προσφυγική κρίση.
