Καταπάτησες δημόσια έκταση; Την εξαγοράζεις με έκπτωση 80%!

Με εκπτώσεις έως και 80% μπορεί να γίνει η εξαγορά των καταπατημένων δημοσίων εκτάσεων, σύμφωνα με το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση.

Το… συγχωροχάρτι για την καταπάτηση δημόσιας έκτασης ορίστηκε στο 100% των αντικειμενικών αξιών, αλλά επ΄ αυτού γίνονται εκπτώσεις ανάλογα με την ιδιότητα του καταπατητή ή τα έτη καταπάτησης.

Πρόκειται για ένα προεκλογικό μέτρο, με το οποίο νομιμοποιούνται οι καταπατήσεις εκτάσεων του δημοσίου διαχρονικά και ανάβει το πράσινο φως για νέες καταπατήσεις, με την προσδοκία ότι μετά από κάποια χρόνια, θα έρθει ένα νέο νομοσχέδιο που θα επιτρέπει την εξαγορά τους και τη νομιμοποίησή τους.

Το ελάχιστο χρονικό διάστημα καταπάτησης ορίζεται στα 30 χρόνια, ήτοι μέχρι το τέλος του 1991 και παλαιότερα, ενώ ειδικές ρυθμίσεις προβλέπονται, εάν πρόκειται για αυθαίρετα κτίσματα επί των καταπατημένων δημοσίων εκτάσεων, όπως επίσης και για τις περιπτώσεις που υπάρχουν περισσότεροι του ενός καταπατητές ή πρόκειται για δασικές εκτάσεις και για εκτάσεις που βρίσκονται σε παραμεθόριες περιοχές, ή ανήκουν στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας.

Ποιοι εξαγοράζουν

Σύμφωνα με το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών, δικαίωμα υποβολής αίτησης εξαγοράς μπορεί να υποβάλει όποιος:

• Ασκεί κατοχή αδιαλείπτως με τίτλο στο όνομα του ιδίου η των δικαιοπαρόχων του για τουλάχιστον τριάντα (30) έτη επί δημοσίου ακινήτου και, στην περίπτωση που εντός του δημοσίου ακινήτου υφίσταται κτίσμα, αυτό έχει ανεγερθεί το αργότερο μέχρι την31η.12.1991, είτε
• Ασκεί κατοχή αδιαλείπτως για τουλάχιστον σαράντα (40) έτη επί δημοσίου ακινήτου, το οποίο έχει εγερθεί έως την 31η.12.1981 και στο οποίο βρίσκεται η κύρια και μοναδική κατοικία του, η οποία καλύπτει τις στεγαστικές ανάγκες του ιδίου ή της οικογένειας του, ή
• Ασκεί  τουριστική, βιοτεχνική, βιομηχανική δραστηριότητα με χρήση κτιριακών εγκαταστάσεων και άλλων συνοδών έργων που συνδέονται λειτουργικά με αυτές ή ασκεί αγροτική δραστηριότητα με χρήση ή μη κτιριακών εγκαταστάσεων και άλλων συνοδών έργων που συνδέονται λειτουργικά με αυτές.

Στον χρόνο της κατοχής του αιτούντος συνυπολογίζεται και ο χρόνος κατοχής των δικαιοπαρόχων του.

Εφόσον τηρούνται οι προϋποθέσεις ο αιτών δικαιούται να εξαγοράσει:

• Επί δημοσίων ακινήτων, τα οποία βρίσκονται εντός σχεδίου πόλεως ή οικισμού, έκταση ίση κατ' ανώτατο όριο με το ελάχιστο εμβαδόν αρτίου και οικοδομήσιμου οικοπέδου, κατά κανόνα ή κατά παρέκκλιση, σύμφωνα με την πολεοδομική νομοθεσία που ισχύει κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης εξαγοράς.
• Κατ' εξαίρεση, επιτρέπεται η εξαγορά μεγαλύτερης έκτασης, εφόσον σε αυτή υφίστανται, εν όλω ή εν μέρει, κτίσματα ή βοηθητικές εγκαταστάσεις αυτών, που αποτελούν ενιαίο λειτουργικό σύνολο.
• Στις περιπτώσεις του πρώτου εδαφίου, εάν το τμήμα που απομένει μετά την εξαγορά του δημοσίου ακινήτου καθίσταται μη άρτιο και μη οικοδομήσιμο, είναι υποχρεωτική η εξαγορά αυτού από τον αιτούντα.
• Επί δημοσίων ακινήτων, τα οποία βρίσκονται εκτός σχεδίου πόλεως ή οικισμού, ενιαία έκταση δέκα (10) στρεμμάτων κατ' ανώτατο όριο. Κατ' εξαίρεση, μπορούν να εξαγορασθούν περισσότερα του ενός δημόσια ακίνητα εκτός σχεδίου πόλεως ή οικισμού από τον ίδιο αιτούντα, υπό την προϋπόθεση ότι το σύνολο των υπό εξαγορά δημοσίων ακινήτων δεν υπερβαίνει τα είκοσι (20) στρέμματα κατ' ανώτατο όριο και κάθε προς εξαγορά δημόσιο ακίνητο δεν υπερβαίνει τα δέκα (10) στρέμματα.

Επίσης, είναι δυνατή η εξαγορά μεγαλύτερης έκτασης και μέχρι τριάντα (30) στρέμματα κατ' ανώτατο όριο συνολικά, εφόσον είτε αυτή καλύπτεται από κτίσματα ή από αναγκαία έργα υποδομής ή εγκαταστάσεις παντός είδους νόμιμα λειτουργούσης επιχείρησης είτε έχει γίνει χρήση του συντελεστή δόμησης της έκτασης αυτής για την ανέγερση των κτισμάτων.

Σε όλες τις ανωτέρω περιπτώσεις, εάν το εναπομείναν τμήμα μετά την εξαγορά του δημοσίου ακινήτου καθίσταται μη άρτιο και μη οικοδομήσιμο, είναι υποχρεωτική η εξαγορά αυτού από τον αιτούντα.
Στην περίπτωση που περισσότεροι του ενός αιτούντες:

• Ασκούν κατοχή στο ίδιο δημόσιο ακίνητο κατά τμήματα, καθένας εξ αυτών δικαιούται να εξαγοράσει το τμήμα επί του οποίου ασκεί κατοχή.
• Ασκούν κατοχή κατ' ιδανικά μερίδια στο ίδιο δημόσιο ακίνητο, καθένας εξ αυτών δικαιούται να εξαγοράσει το δημόσιο ακίνητο κατά το ιδανικό μερίδιο του. Εάν τουλάχιστον ένας (1) από τους περισσότερους ασκούντες κατοχή κατ' ιδανικό μερίδιο δεν υποβάλει αίτηση εξαγοράς, είναι υποχρεωτική η εξαγορά του μεριδίου του αναλογικά κατ' ιδανικά μερίδια από τους λοιπούς ασκούντες κατοχή.
• Υποβάλλουν αίτηση εξαγοράς για το ίδιο δημόσιο ακίνητο ή τμήμα αυτού, δικαίωμα για την εξαγορά του δημοσίου ακινήτου ή τμήματος αυτού έχει ο αιτών που ασκεί κατοχή με τίτλο.

Η εξαγορά δημοσίου ακινήτου επί του οποίου έχουν ανεγερθεί αυθαίρετα κτίσματα δεν είναι δυνατή, εκτός αν νομιμοποιηθούν τα κτίσματα και καταβληθούν εντός μηνός τα αναλογούντα ποσά των προστίμων.

Εάν εντός του προς εξαγορά δημοσίου ακινήτου βρίσκεται έκταση δασικού χαρακτήρα, εφόσον αυτή καταλαμβάνει κατ' ανώτατο όριο είκοσι τοις εκατό (20%) του εμβαδού του, εξαγοράζεται ενιαία με το δημόσιο ακίνητο, με διατήρηση των όρων προστασίας της, που απορρέουν από τη φύση της και από την κείμενη νομοθεσία. Οι όροι προστασίας μνημονεύονται στο σύνολο τους υποχρεωτικά στην απόφαση εξαγοράς.

Προσδιορισμός τιμήματος εξαγοράς

Το τίμημα εξαγοράς αντιστοιχεί σε ποσοστό εκατό τοις εκατό(100%) της αντικειμενικής αξίας του οικοπέδου ή γηπέδου, κατά περίπτωση, κατά τον χρόνο έναρξης ισχύος του παρόντος.

Όπου δεν ισχύει το σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού, το τίμημα εξαγοράς καθορίζεται σύμφωνα με το καθεστώς περί υπολογισμού βάσει συγκριτικών στοιχείων από την αρμόδια υπηρεσία της Φορολογικής Διοίκησης. Εάν στην περιοχή όπου βρίσκεται το προς εξαγορά δημόσιο ακίνητο δεν υφίστανται συγκριτικά στοιχεία, το τίμημα εξαγοράς υπολογίζεται βάσει της μεγαλύτερης αξίας ομοειδούς οικοπέδου ή γηπέδου, κατά περίπτωση, της πλησιέστερης περιοχής για την οποία ισχύει η ίδια πολεοδομική νομοθεσία.

Αν επί του οικοπέδου ή γηπέδου, κατά περίπτωση, υφίστανται κτίσματα ανεγερθέντα από τον αιτούντα ή τους δικαιοπαρόχους του, το ποσό του τιμήματος εξαγοράς της παρ. 1 προσαυξάνεται κατά ποσοστό είκοσι πέντε τοις εκατό (25%). Αν το κτίσμα έχει ανεγερθεί από το Δημόσιο ή τρίτο, το τίμημα εξαγοράς αντιστοιχεί σε ποσοστό εκατό τοις εκατό (100%) της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου.

Εκπτώσεις επί του τιμήματος εξαγοράς

Το τίμημα εξαγοράς μειώνεται, προκειμένου για δημόσια ακίνητα, κατά ποσοστό ένα τοις εκατό (1%) ανά έτος κατοχής μετά την πάροδο τριάντα (30) ετών και σαράντα (40) ετών κατοχής, αντίστοιχα, με ανώτατο όριο έκπτωσης που ανέρχεται συνολικά σε ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%) επί του ποσού του τιμήματος εξαγοράς.
Επίσης, το ποσό που προκύπτει από τον προσδιορισμό του τιμήματος εξαγοράς μειώνεται, εφόσον ο αιτών εμπίπτει σε μία από τις παρακάτω περιπτώσεις, ως εξής:

• Κατά ποσοστό τριάντα τοις εκατό(30%),εάν ο αιτών είναι άτομο με αναπηρία και, συγκεκριμένα, με ποσοστό αναπηρίας ογδόντα τοις εκατό (80%) και άνω, καθώς και εάν είναι πρόσωπο που φιλοξενεί περισσότερο από ένα (1) έτος ή επιβαρύνεται φορολογικά από πρόσωπα με την ανωτέρω ιδιότητα, με ετήσιο ατομικό εισόδημα έως σαράντα χιλιάδες (40.000) ευρώ ή ετήσιο οικογενειακό εισόδημα έως εξήντα χιλιάδες (60.000) ευρώ. 
• Κατά ποσοστό είκοσι τοις εκατό (20%), εάν είναι άτομο με αναπηρία και, συγκεκριμένα, με ποσοστό αναπηρίας εξήντα επτά τοις εκατό(67%) και άνω, ή πρόσωπο που φιλοξενεί περισσότερο από ένα (1) έτος ή επιβαρύνεται φορολογικά από πρόσωπα με την ανωτέρω ιδιότητα, με ετήσιο ατομικό εισόδημα έως δεκαοκτώ χιλιάδες (18.000) ευρώ ή ετήσιο οικογενειακό εισόδημα έως είκοσι τέσσερις χιλιάδες (24.000) ευρώ.
• Κατά ποσοστό είκοσι τοις εκατό (20%), εάν είναι παλιννοστών ομογενής, ο οποίος έχει εγγραφεί στα μητρώα ή τα δημοτολόγια δήμου ή είναι μόνιμος κάτοικος παραμεθόριων περιοχών,
• Κατά ποσοστό είκοσι τοις εκατό (20%) εάν είναι πολύτεκνος, με ετήσιο ατομικό εισόδημα έως σαράντα χιλιάδες (40.000) ευρώ, ή ετήσιο οικογενειακό εισόδημα έως ογδόντα χιλιάδες (80.000) ευρώ.
• Κατά ποσοστό δεκαπέντε τοις εκατό(15%), εάν είναι τρίτεκνος με ετήσιο ατομικό εισόδημα έως εικοσιπέντε χιλιάδες (25.000) ευρώ ή ετήσιο οικογενειακό εισόδημα έως σαράντα χιλιάδες (40.000) ευρώ. Το ποσοστό αυτό εφαρμόζεται και για τις μονογονεϊκές οικογένειες.
• Κατά ποσοστό δεκαπέντε τοις εκατό (15%), εάν είναι μακροχρόνια άνεργος.

Ολόκληρο το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών εδώ