Το shutdown δεν είναι κάτι νέο για το αμερικανικό δημόσιο, ούτε προέκυψε αποκλειστικά κατά τη διάρκεια της προεδρίας του Ντόναλντ Τραμπ. Το συγκεκριμένο όμως λόγω και των χαρακτηριστικών του σημερινού προέδρου, και της χρονικής συγκυρίας έχει τη δική του σημασία.
Από την εποχή του Τζέραλντ Φορντ στα μέσα της δεκαετίας του 1970 μόλις ένας Αμερικανός πρόεδρος κατάφερε να κυβερνήσει χωρίς να ανασταλεί η λειτουργία του κρατικού μηχανισμού: ήταν ο Τζορτζ Μπους ο νεότερος μεταξύ 2001 και 2009. Το μεγαλύτερο σε διάρκεια shutdown καταγράφηκε κατά την προεδρία του Μπιλ Κλίντον την Πρωτοχρονιά του 1995/1996 όταν διήρκεσε συνολικά τρεις εβδομάδες.
Οι λόγοι είναι κάθε φορά διαφορετικοί. Αυτή τη φορά η διαμάχη στο Κογκρέσο και ο λόγος της διαφωνίας επί του προϋπολογισμού αφορά το τείχος που θέλει να κατασκευάσει ο Τραμπ στα σύνορα με το Μεξικό. Προς το παρόν πάντως δεν διαφαίνεται φως στην άκρη του τούνελ, τουλάχιστον κατά τα λεγόμενα του Αμερικανού προέδρου: «Δεν μπορώ να σας πω πότε θα λειτουργήσει και πάλι ο κρατικός μηχανισμός. Μπορώ να σας πω όμως ότι δεν θα λειτουργήσει εάν δεν υπάρξει το τείχος ή φράγμα, μπορούν να το αποκαλούν όπως θέλουν αυτοί».
Δημοκρατικοί: Δεν θα περάσει ποτέ!
Η χρηματοδότηση του τείχους βρίσκεται στο επίκεντρο της φετινής διαμάχης μεταξύ προέδρου και των αντιπολιτευόμενων Δημοκρατικών. Η οικοδόμησή του ήταν μια βασική προεκλογική υπόσχεση του Τραμπ που έχει τονίσει επανειλημμένως πόσο σημαντικό είναι να υψωθεί το τείχος κατά μήκος των αμερικανικών συνόρων με το Μεξικό προκειμένου να ανακοπεί η παράτυπη μετανάστευση.
Ο Αμερικανός πρόεδρος ζητά τώρα 5 δις δολάρια από το Κογκρέσο για την επόμενη φάση κατασκευής, ωστόσο δεν έχει την απαιτούμενη πλειοψηφία. Ο επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας των Δημοκρατικών στη Γερουσία Τσακ Σούμερ πάντως δεν άφησε κανέναν απολύτως περιθώριο παρερμηνειών όσον αφορά τη στάση του κόμματός του: «Το τείχος δεν θα περάσει ποτέ από τη Γερουσία, ούτε σήμερα, ούτε την άλλη εβδομάδα, ούτε τον επόμενο χρόνο». Αντ΄ αυτού ο ίδιος κάλεσε τον Τραμπ να εγκαταλείψει τα μεγαλεπήβολα σχέδιά του: «Συνεπώς κ. πρόεδρε, πρόεδρε Τραμπ, εάν θέλετε να ανοίξει η κυβέρνηση, πρέπει να εγκαταλείψετε το τείχος, τόσο απλά».
Όλο και πιο εμφανείς οι συνέπειες
Κατά τη διάρκεια της εβδομάδας οι συνέπειες του shutdown αναμένεται να γίνονται όλο και πιο εμφανείς για τους πολίτες στις ΗΠΑ. Σταδιακά κλείνουν μουσεία και εθνικά πάρκα ενώ οι δημόσιες υπηρεσίες υπολειτουργούν. Ο ρεπουμπλικάνος γερουσιαστής Μπομπ Κόρκερ θεωρεί την αναστολή της λειτουργίας του κρατικού μηχανισμού υπερβολική και τη διαμάχη παιδιάστικη: «Είναι κάτι που δεν χρειάζεται, είναι παιδιάστικο».
Ο ίδιος υποστηρίζει, όπως μεταδίδει η DW, ότι ένας συμβιβασμός εξακολουθεί να είναι εφικτός. Οι Δημοκρατικοί θα μπορούσαν να συναινέσουν στη χρηματοδότηση του τείχους λαμβάνοντας ως «αντάλλαγμα» δικαίωμα παραμονής για τους λεγόμενους dreamer, ανθρώπους που μετανάστευσαν παράτυπα ως παιδιά στις ΗΠΑ και οι οποίοι ζουν πλέον εδώ και δεκαετίες στη χώρα.
Υπό τις παρούσες συνθήκες πάντως οι πιθανότητες επίτευξης συμβιβασμού μοιάζουν περιορισμένες. Το shutdown θα κυριαρχεί πιθανότατα στην αμερικανική πολιτική επικαιρότητα και τις πρώτες μέρες της νέας χρονιάς.
