Η πλεονάζουσα χωρητικότητα και η αργή αύξηση της ζήτησης πιέζουν προς τα κάτω τις τιμές της ναυτιλίας, οδηγώντας τις εταιρείες βαθιά στο κόκκινο και φέρνοντας ένα κύμα χρεοκοπιών, συγχωνεύσεων και κοινοπραξιών. Οι ναυτιλιακές εταιρείες των οποίων τα νέα πλοία πλέουν στις θάλασσες μισοάδεια, αισθάνονται το πλήγμα. Τα δεινά του κλάδου της ναυτιλίας δεν θα εξαφανιστούν εν μία νυκτί.
Αν και το σκραπ -η διάλυση των παλαιών ή άχρηστων πλοίων- βρίσκεται σε επίπεδα ρεκόρ, σχεδόν όλα τα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων που πάνε για σκραπ είναι παλαιότερα, μικρότερα πλοία, των οποίων η διάλυση θα αφαιρέσει λίγη χωρητικότητα από την υπερκορεσμένη αγορά και έτσι θα έχει μικρή επίδραση στις τιμές.
Αλλά οι προοπτικές του κλάδου σε μερικά χρόνια από τώρα φαίνονται πολύ διαφορετικές. Οι συγχωνεύσεις και οι συμμαχίες έχουν σαν στόχο τη δραστική μείωση του αριθμού των νέων πλοίων εμπορευματοκιβωτίων υπό παραγγελία. Με λίγα νέα πλοία να έρχονται στη συνέχεια, η σταδιακή ανάπτυξη του διεθνούς εμπορίου θα φέρει την προσφορά και τη ζήτηση των πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων ξανά σε ισορροπία. Οι ναύλοι θα αυξηθούν και η ομάδα των κυρίαρχων εταιρειών που επιβιώνουν στην τρέχουσα δοκιμασία, θα είναι σε θέση να υπαγορεύει όρους.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις της εταιρείας συμβουλευτικών υπηρεσιών στον κλάδο της ναυτιλίας Drewry, τον τελευταίο χρόνο η παγκόσμια ναυτιλία έχει υποστεί απώλειες άνω των τριών δισ. δολαρίων, ακόμη και κολοσσοί όπως η APM-Maersk και η Hapag-Lloyd.
Αυτές οι απώλειες είναι όψιμες επιπτώσεις της χρηματοοικονομικής κρίσης του 2008. Το παγκόσμιο εμπόριο, το οποίο σημείωνε άνθηση στην προ κρίσης περίοδο, υποχώρησε σημαντικά με αποτέλεσμα πολλά εμπορικά πλοία να μείνουν ξαφνικά χωρίς φορτίο. Σε αυτό ήρθε να προστεθεί ότι τα νέα πλοία που κατασκευάζονταν ήταν ακόμη μεγαλύτερα και οι εφοπλιστικές εταιρείες είχαν ήδη δώσει καινούριες παραγγελίες πλοίων.
Ως εκ τούτου υπήρξε μια υπερπροσφορά χωρητικότητας, που ήταν αδύνατο να καλυφθεί και η οποία πίεζε τις τιμές για μεταφορές μέσω θαλάσσης προς τα κάτω. Η Hanjin, η έβδομη σε μέγεθος ναυτιλιακή εταιρεία στον κόσμο μέχρι πρότινος, οδηγήθηκε τελικά στη χρεοκοπία. Όσες εταιρείες βρίσκονται ακόμη στην αγορά, έχουν παροπλίσει προς το παρόν μέρος του στόλου τους. Σχεδόν 300 κοντέινερ στέκονται ακινητοποιημένα σε λιμάνια ανά τον κόσμο. Πάνω από ένα εκατομμύριο TEU (μονάδα μέτρησης που ισούται με τη χωρητικότητα ενός τυποποιημένου εμπορευματοκιβωτίου).
Πάντως και η αναδιάρθρωση του κλάδου σε τρεις μεγάλες συμμαχίες είναι αμφιλεγόμενη. Επικριτές φοβούνται ότι ακόμη μεγαλύτερα μερίδια αγοράς θα συσσωρευθούν σε ακόμη λιγότερα χέρια, διευκολύνοντας έτσι πιθανές συμφωνίες καθορισμού των τιμών.
«Η αυξανόμενη συγκέντρωση σε ολοένα και λιγότερες ναυτιλιακές συμμαχίες, σίγουρα θα διευκολύνει τέτοιους είδους συμφωνίες σε έναν κλάδο που ούτως ή άλλως είναι επιρρεπής σε αυτές», ανέφερε η Ρενάτα Χέσσε από το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης τον περασμένο Νοέμβριο, σε επιστολή της προς την αμερικανική Ομοσπονδιακή Ναυτιλιακή Αρχή (FMC). Ωστόσο, παρά τις σοβαρές επιφυλάξεις της περί πιθανής στρέβλωσης του υγιούς ανταγωνισμού, η FMC ενέκρινε τις αιτήσεις των εφοπλιστών.
Στα μέσα Μαρτίου πάντως το FBI έκανε έφοδο σε μία συνάντηση των επικεφαλής των 20 κορυφαίων ναυτιλιακών εταιρειών που διοργανώνεται τακτικά στο Σαν Φρανσίσκο των ΗΠΑ. Οι υπάλληλοι του FBI ανακοίνωσαν ότι το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης διενεργεί έρευνες, επιδίδοντας γραπτές κλητεύσεις στους παρευρισκόμενους. Οι εφοπλιστές που έλαβαν τις σχετικές επιστολές δεν ήθελαν να πουν περισσότερα για το συμβάν.
Στο παρελθόν υπήρξαν ξανά έρευνες εναντίον εφοπλιστών με την υποψία για σύσταση καρτέλ, οι οποίες οδήγησαν σε κάποιες περιπτώσεις σε επιβολή υψηλών προστίμων. Οι έρευνες που βρίσκονται τώρα σε εξέλιξη, ενδέχεται να αποτελέσουν ένα ακόμη εμπόδιο στην προσπάθεια των εφοπλιστών να εξέλθουν από την κρίση.
