Με νέα καθυστέρηση θα βγουν στον αέρα τα ονόματα και τα στοιχεία των βασικών μετόχων των επιχειρήσεων, που περιλαμβάνονται σε ειδική πλατφόρμα, στην οποία ήδη έχουν πρόσβαση οι φοροελεγκτικές αρχές καθώς και οι αρχές για την καταπολέμηση του μαύρου χρήματος και του οικονομικού εγκλήματος, αλλά αποκτούν πρόσβαση και οι πολίτες.
Ωστόσο, η έναρξη της πρόσβασης των πολιτών στην πλατφόρμα αναβάλλεται για ένα εξάμηνο. Έτσι αντί για το άνοιγμα της πλατφόρμας στο ευρύ κοινό την 1η Ιουλίου 2023, όπως προβλεπόταν, η πρεμιέρα αναβάλλεται για την 31η Δεκεμβρίου 2023.
Την απόφαση (αριθμ. 94891 ΕΞ 2023) για την αναβολή της πρόσβασης των πολιτών στην πλατφόρμα των βασικών μετόχων, έλαβαν οι υπηρεσιακοί υπουργοί Οικονομικών Θεόδωρος Πελαγίδης και Ψηφιακής Διακυβέρνησης Σωκράτης Κάτσικας.
Πρόκειται για το «Κεντρικό Μητρώο Πραγματικών Δικαιούχων» που είναι ένα ηλεκτρονικό μητρώο, το οποίο έχει δημιουργηθεί, μέσω διαδικτυακής ηλεκτρονικής εφαρμογής και τηρείται στη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων.
Η κατάρτισή του επιβλήθηκε από Κανονισμό της Κομισιόν στο πλαίσιο της πανευρωπαϊκής προσπάθειας ελέγχου της διακίνησης του μαύρου χρήματος.
Σε αυτό, όλα τα νομικά πρόσωπα και όλες οι νομικές οντότητες που έχουν έδρα στην Ελλάδα ή ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα που φορολογείται στην Ελλάδα υποχρεούνται να καταχωρίζουν τα εκ του νόμου απαιτούμενα στοιχεία των πραγματικών δικαιούχων τους.
Πραγματικός δικαιούχος θεωρείται το φυσικό ή τα φυσικά πρόσωπα στα οποία πραγματικά ανήκει ή τα οποία πραγματικά ελέγχουν μία εταιρική οντότητα. Οι ενδείξεις ελέγχου είναι οι ακόλουθες:
- Η κατοχή ποσοστού μετοχών άνω του 25% ή ιδιοκτησιακού δικαιώματος άνω του 25% μιας εταιρείας από φυσικό πρόσωπο.
- Η κατοχή ποσοστού μετοχών άνω του 25% ή ιδιοκτησιακού δικαιώματος άνω του 25% μιας εταιρείας από άλλη εταιρεία, ο έλεγχος της οποίας ασκείται από φυσικό ή φυσικά πρόσωπα ή από περισσότερες εταιρείες που ελέγχονται από το ίδιο ή τα ίδια φυσικά πρόσωπα.
- Εάν μία μητρική οντότητα έχει την πλειοψηφία των δικαιωμάτων ψήφου των μετοχών, εταίρων ή μελών μίας άλλης οντότητας (θυγατρική).
- Εάν μία μητρική οντότητα έχει το δικαίωμα να διορίζει ή να παύει την πλειοψηφία των μελών του διοικητικού, διαχειριστικού ή εποπτικού οργάνου της άλλης οντότητας (θυγατρική οντότητα) και είναι ταυτόχρονα μέτοχος, εταίρος ή μέλος αυτής της οντότητας, να ασκεί κυριαρχική επιρροή στην άλλη (θυγατρική) οντότητα κ.λπ.
Όπως εξηγείται στο σκεπτικό της Οδηγίας, σχετικά με την πρόσβαση του κοινού τις πληροφορίες των μετόχων των εταιρειών, η δημόσια πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικές με τον πραγματικό δικαιούχο επιτρέπει μεγαλύτερο έλεγχο των πληροφοριών από την κοινωνία των πολιτών, συμπεριλαμβανομένου του Τύπου και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, και συμβάλλει στη διατήρηση της εμπιστοσύνης στην ακεραιότητα των επιχειρηματικών συναλλαγών και του χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Μπορεί να συμβάλει στην καταπολέμηση της κατάχρησης των εταιρικών και άλλων νομικών οντοτήτων και νομικών μορφωμάτων για σκοπούς νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, τόσο βοηθώντας τις έρευνες όσο και μέσω αποτελεσμάτων που συνδέονται με τη φήμη, δεδομένου ότι οποιοσδήποτε θα μπορούσε να συνάψει συναλλαγές να γνωρίζει την ταυτότητα των πραγματικών δικαιούχων.
Διευκολύνει επίσης την έγκαιρη και αποτελεσματική διάθεση πληροφοριών στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, καθώς και στις αρχές, συμπεριλαμβανομένων των αρχών τρίτων χωρών, οι οποίες συμμετέχουν στην καταπολέμηση αυτών των αδικημάτων.
Η πρόσβαση στις πληροφορίες αυτές θα βοηθούσε επίσης τις έρευνες σχετικά με νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, συναφή βασικά αδικήματα και χρηματοδότηση της τρομοκρατίας.
Οι πληροφορίες των πραγματικών δικαιούχων που τίθενται στη διάθεση του κοινού αφορούν αυστηρά στη σφαίρα της οικονομικής τους δραστηριότητας.
Η είσοδος των πολιτών
Στο πλαίσιο της διαφάνειας των συναλλαγών που επιβάλει σχετική κοινοτική Οδηγία, οι πολίτες θα μπορούν να επισκέπτονται την πλατφόρμα και να βλέπουν τους «Πραγματικούς Δικαιούχους» κάθε εταιρείας και αν έχουν κάποιο στοιχείο εναντίον τους που αφορά σε φοροδιαφυγή, ξέπλυμα χρήματος και γενικά παραβατική συμπεριφορά, θα μπορούν να το καταγγέλλουν στις αρμόδιες Αρχές, όπως η ΑΑΔΕ, το ΣΔΟΕ, η Οικονομική Αστυνομία, η Αρχή Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες.
Επίσης, στόχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι η διασύνδεση των εθνικών Μητρώων Πραγματικών Δικαιούχων μέσω της ευρωπαϊκής κεντρικής πλατφόρμας.
