Σε εφαρμογή τίθεται άμεσα η νέα διάταξη για τις αιτιολογημένες απολύσεις, οι οποίες μάλιστα θα αναρτώνται στην ΕΡΓΑΝΗ, όπου και θα αναγράφεται και ο λόγος της λύσης της συνεργασίας.
Από αύριο, 12 Ιουνίου, στην ΕΡΓΑΝΗ, θα υπάρχει ειδικό εικονίδιο όπου θα αναγγέλλονται οι απολύσεις, ενώ την ίδια ώρα κλιμακώνονται οι σφοδρές αντιδράσεις του Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών, που ζητεί την κατάργηση της σχετικής διάταξης.
Είναι προφανές ότι ο ΣΕΒ θα επανέλθει δριμύτερος μετά τις εκλογές, προκειμένου να πιέσει τη νέα κυβέρνηση για την ακύρωση του μέτρου, το οποίο προστατεύει τον εργαζόμενο.
Με απόφαση του γ.γ. του υπουργείου Εργασίας Ανδρέα Νεφελούδη, αύριο, Τετάρτη 12.6.2019, θα πραγματοποιηθεί αναβάθμιση του Πληροφοριακού Συστήματος ΕΡΓΑΝΗ στο Έντυπο Ε6 - Καταγγελία σύμβασης εργασίας αορίστου χρόνου (με ή χωρίς προειδοποίηση).
Συγκεκριμένα, προστίθεται νέο πεδίο στο οποίο θα αναφέρεται ο βάσιμος λόγος καταγγελίας της σύμβασης εργασίας αορίστου χρόνου ο οποίος θα επιλέγεται από μία λίστα τιμών που θα δίνει τρεις επιλογές, όπως αυτές καθορίζονται από το άρθρο 24 του Αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη, που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 4359/2016 (Α' 5) ως εξής:
- Ικανότητα εργαζομένου κατά την εκτέλεση της εργασίας,
- Συμπεριφορά του εργαζομένου και
- Λειτουργικές απαιτήσεις της επιχείρησης.
Δηλαδή η επιχείρηση που θα αναγγέλει μία απόλυση, υποχρεωτικά θα σημειώνει και έναν από τους τρεις λόγους, για τους οποίους την αποφάσισε.
Τι άλλαξε στις απολύσεις
Το νέο πλαίσιο των απολύσεων ισχύει ήδη από τις 17 Μαΐου 2019, αλλά από αύριο τίθεται σε εφαρμογή και η ηλεκτρονική πλατφόρμα, όπου θα αναγγέλλεται η απόλυση εργαζομένου που έχει προσληφθεί με σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου.
Το άρθρο του ν. 4359/2019 προβλέπει ότι: «Η καταγγελία της εργασιακής σχέσης θεωρείται έγκυρη, μόνο αν οφείλεται σε βάσιμο λόγο, κατά την έννοια του άρθρου 24 του Αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη, που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 4359/2016 (A' 5), έχει γίνει εγγράφως, έχει καταβληθεί η οφειλόμενη αποζημίωση και έχει καταχωρηθεί η απασχόληση του απολυόμενου στα τηρούμενα για τον ΕΦΚΑ (τ. ΙΚΑ) μισθολόγια ή έχει ασφαλιστεί ο απολυόμενος. Σε περίπτωση αμφισβήτησης, το βάρος επίκλησης και απόδειξης της συνδρομής των προϋποθέσεων έγκυρης καταγγελίας φέρει ο εργοδότης».
Η παραπομπή στο άρθρο 24 του Αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη σημαίνει ότι «βάσιμος» λόγος απολύσεως, θα πρέπει να αναζητηθεί «στην ικανότητα ή τη συμπεριφορά του εργαζομένου και στις λειτουργικές απαιτήσεις της επιχείρησης, της εγκατάστασης ή της υπηρεσίας».
Μέχρι πρότινος, ο νόμος προέβλεπε ακριβώς το αντίθετο. Δηλαδή ο εργαζόμενος θα έπρεπε να αποδείξει ότι ο λόγος της απόλυσής του ήταν βάσιμος, ενώ τώρα ο εργοδότης είναι εκείνος που θα πρέπει να τεκμηριώσει ότι ο λόγος της απόλυσης είναι «βάσιμος».
Δηλαδή, με βάση τα ισχύοντα έως 16 Μαΐου 2019, η καταγγελία της σύμβασης αορίστου χρόνου μπορούσε να γίνει για οποιονδήποτε νόμιμο λόγο, υπό την προϋπόθεση τήρησης των τυπικών προϋποθέσεων και εφόσον δεν υπήρχε καταχρηστική άσκηση του δικαιώματος του εργοδότη για απόλυση του εργαζομένου.
Επίσης, με τα έως τώρα ισχύοντα, εφόσον ο εργαζόμενος αμφισβητούσε την εγκυρότητα της καταγγελίας της σύμβασης εργασίας αορίστου χρόνου, θα έπρεπε να επικαλεστεί και να αποδείξει τους λόγους που καθιστούσαν την απόλυση καταχρηστική και εντεύθεν άκυρη.
Με το νέο Κοινοτικό και Εθνικό πλαίσιο, εάν ο εργοδότης δεν πείσει για τη βασιμότητα του λόγου της απόλυσης, θα υποχρεωθεί να επαναπροσλάβει τον εργαζόμενο!
Η αντίδραση του ΣΕΒ
Οι αιτιολογημένες απολύσεις έχουν προκαλέσει τη σφοδρή αντίδραση του ΣΕΒ ο οποίος, χθες για τρίτη διαδοχική φορά, επικρίνει το νέο πλαίσιο και ζητεί την κατάργησή του.
Υποστηρίζει, δε, ότι οι ευέλικτες απολύσεις, απελευθερώνουν τις προσλήψεις και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας!
Ειδικότερα στη χθεσινή του ανάλυση ο ΣΕΒ υποστηρίζει ότι η πρόσφατη ψήφιση του Ν.4611/2019 πραγματοποιήθηκε με τη διαδικασία του επείγοντος και χωρίς να υπάρξει η απαιτούμενη τυπική και ουσιαστική διαβούλευση, ούτε με τους κοινωνικούς εταίρους, ούτε με την επιστημονική κοινότητα.
Όπως εξηγεί, το άρθρο 48 του νόμου αυτού, καθορίζει εκ νέου τις προϋποθέσεις έγκυρης καταγγελίας μιας εργασιακής σχέσης. Συγκεκριμένα, προστίθεται ως όρος για την εγκυρότητα της καταγγελίας της σύμβασης εργασίας η συνδρομή «βάσιμου λόγου κατά την έννοια του άρθρου 24 του Αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη», πέραν της καταβολής αποζημίωσης, του έγγραφου τύπου, και της ασφάλισης του εργαζομένου.
«Έτσι, ο «βάσιμος λόγος» και η αποζημίωση ισχύουν πλέον στην Ελλάδα σωρευτικά και όχι εναλλακτικά. Όμως, κατά την έννοια του Αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη, η καταβολή αποζημίωσης και ο βάσιμος λόγος δεν προβλέπονται σωρευτικά, αλλά μόνο εναλλακτικά. Με αυτή την έννοια η αποζημίωση, ή άλλη κατάλληλη επανόρθωση, προβλέπεται ως δικαίωμα σε περίπτωση λύσης της σύμβασης χωρίς βάσιμο λόγο ή όταν ο βάσιμος λόγος δεν εγκρίνεται δικαστικά. Αυτό είναι κατά βάση το μοντέλο προστασίας σε κράτη όπου προβλέπεται αντικειμενικό σύστημα καταγγελίας. Ισχύει στην πλειονότητα των κρατών-μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης, των οποίων η παράδοση στο δίκαιο της απόλυσης επηρέασε τη διατύπωση των εγγυήσεων και στο Χάρτη».
Επίσης, προσθέτει ο ΣΕΒ, ότι, «με τη νέα διάταξη ο εργοδότης φέρει πρωτογενώς το βάρος να επικαλεστεί τον λόγο και να τον αποδείξει. Οι αλλαγές αυτές εισήχθησαν ενώ το ελληνικό δίκαιο προστασίας από καταγγελία ήταν, ήδη, απολύτως συμβατό με τις επιταγές του ΑνΕΚΧ. Ίσως μάλιστα, ο συνδυασμός νομολογιακής και νομοθετικής προστασίας να το είχε καταστήσει και πληρέστερο από άποψη ουσιαστικής προστασίας».
Αναφέρει επίσης, ότι, με τη νέα διάταξη ανατρέπεται τελείως ο αρχικός σκοπός του νόμου για σύντομες αποσβεστικές προθεσμίες που εκδικάζονται κατά προτεραιότητα. Και αυτό γιατί οι προθεσμίες αναστέλλονται στο χρονικό διάστημα που μεσολαβεί από την κατάθεση αίτησης τού εργαζόμενου στην αρμόδια υπηρεσία του ΣΕΠΕ μέχρι να συνταχθεί, σε πιθανότατα πολύ μακρινό χρόνο, το προβλεπόμενο πρακτικό. Όμως, γενικότερα και για πρακτικούς λόγους, οι διαφορές από την καταγγελία της συμβάσεως εργασίας πρέπει να επιλύονται άμεσα λόγω ποικίλων ζητημάτων που συνδέονται με αυτές (οφειλή μισθών υπερημερίας κλπ.).
Καταλήγοντας ο ΣΕΒ σημειώνει ότι «η Ελλάδα πρέπει να συγκλίνει στους διεθνείς και ευρωπαϊκούς κανόνες και όχι να αποκλίνει συστηματικά από αυτούς. Η μεταρρύθμιση του δικαίου της απόλυσης στην Ελλάδα, αξιοποιώντας το γράμμα και το πνεύμα του άρθρ. 24 του ΑνΕΚΧ, και η απλοποίηση και κωδικοποίησή του, παραμένουν μια αναγκαία μεταρρύθμιση, για την απελευθέρωση των προσλήψεων και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας».
Είναι σαφές ότι ο ΣΕΒ δεν θα το αφήσει έτσι, αλλά θα επανέλθει μετά τις εκλογές (τώρα σε προεκλογική περίοδο δεν μπορεί να αλλάξει η διάταξη), διεκδικώντας από τη νέα κυβέρνηση, την κατάργηση των αιτιολογημένων απολύσεων.