Έρευνα για τις συντάξεις και τον συνταξιοδοτικό αλφαβητισμό

Το κρίσιμο ζήτημα του συνταξιοδοτικού αλφαβητισμού, σε μία περίοδο κατά την οποία η μακρά οικονομική κρίση έχει επιτείνει τα προβλήματα συνταξιοδότησης, ανιχνεύει και αναδεικνύει η INTERAMERICAN. Η εταιρεία έχει δημιουργήσει ένα πρωτοποριακό Κέντρο Έρευνας, μοναδικό στον χώρο της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς, που στοχεύει να υποστηρίξει με εξειδικευμένη γνώση και στοιχεία όλα τα στρατηγικά έργα που σχεδιάζει και υλοποιεί η INTERAMERICAN σε διάφορους τομείς. Το INTERAMERICAN Research Center, ακόμη, προτείνει ιδέες στη διοίκηση βάσει των διεθνών εξελίξεων και βέλτιστων πρακτικών στον ευρύτερο ασφαλιστικό χώρο, ενώ ενισχύει και τον ρόλο του industry thought leader για την εταιρεία στην αγορά.

Όπως επισημαίνεται από το Κέντρο Έρευνας, ο συνταξιοδοτικός αλφαβητισμός (retirement income literacy) -δηλαδή, η ικανότητα προετοιμασίας και κατανόησης των οικονομικών, επενδυτικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων και αναγκών που θα αντιμετωπίσει ένας πολίτης κατά την περίοδο της συνταξιοδότησής του- είναι ιδιαίτερης σπουδαιότητας για την ευημερία και την ποιότητα της ζωής του μετά τον εργάσιμο βίο. Η μετά-συνταξιοδοτική περίοδος είναι πλέον, σε όλες τις χώρες του δυτικού κόσμου, μεγάλη, δεδομένου ότι η ιατρική και φαρμακευτική καινοτομία έχει διπλασιάσει το προσδόκιμο της ζωής μέσα σε έναν αιώνα- από τα 42 έτη στις αρχές του 20ου αιώνα στα 84 σήμερα.

Το Κέντρο Έρευνας της INTERAMERICAN εκτιμά ότι η ανάγκη αντιμετώπισης του δημοσιονομικού προβλήματος και η συμφωνία της χώρας μας για την επίτευξη πλεονασμάτων, σε συνδυασμό με την αναμενόμενη αύξηση του αριθμού συνταξιούχων και το δημογραφικό πρόβλημα, θα οδηγήσει από τη μείωση των δημοσίων δαπανών σε μεταφορά σημαντικού μέρους του κόστους για υγεία και σύνταξη στους πολίτες και στην Ελλάδα. «Λόγω νομικών, αλλά και άλλων περιορισμών, οι συνταξιούχοι στη χώρα μας θα έχουν ελάχιστες ευκαιρίες να κερδίσουν επιπρόσθετα νόμιμα χρήματα, μέσω της εργασίας. Έτσι, είναι αναγκαίο τόσο για τα άτομα που βρίσκονται κοντά στη συνταξιοδότηση αλλά, κυρίως, για τη νέα γενιά, να γνωρίζουν τα προβλήματα και τους κινδύνους που πρόκειται να αντιμετωπίσουν όταν βγουν στην σύνταξη. Θα πρέπει να γνωρίζουν, πρώτον το ποσόν που θα χρειαστεί να συσσωρεύσουν όσο εργάζονται και δεύτερον, πώς να διαχειρίζονται αποτελεσματικά τις επενδύσεις τους μεγιστοποιώντας το κεφάλαιό τους, για ένα δεδομένο επίπεδο αναλαμβανόμενου κινδύνου. Θα απαιτηθεί, συνεπώς, χρηματοοικονομική εκπαίδευση και γνώση, πειθαρχία, αλλαγή νοοτροπίας τόσο σε επίπεδο κατανάλωσης όσο και αποταμίευσης, αλλά και ροπής προς εργασία» επισημαίνει ο Νίκος Φίλιππας, καθηγητής Χρηματοοικονομικής στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς, σε σχετικό άρθρο του στην περιοδική έκδοση του INTERAMERICAN Research Center.

Χαρακτηριστικά είναι τα ευρήματα πρωτότυπης έρευνας του Κέντρου Έρευνας της εταιρείας για την κατανόηση της συμπεριφοράς των Ελλήνων πολιτών που βρίσκονται στην προ-συνταξιοδοτική και συνταξιοδοτική περίοδο. Οι πολίτες απάντησαν σε 35, συνολικά ερωτήσεις - 9 προσωπικές και 26 που καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα επενδυτικών, ασφαλιστικών και συνταξιοδοτικών γνώσεων. Ενδεικτικά, 82% των πολιτών δεν γνωρίζει αν η παροχές κοινωνικής ασφάλισης τους ικανοποιεί, 14% δηλώνουν αρκετά ικανοποιημένοι, 3% πολύ ικανοποιημένοι και 1% καθόλου ικανοποιημένοι. Η άγνοια, δηλαδή, κυριαρχεί. Το 76% των πολιτών δεν καλύπτεται με ιδιωτική ασφάλιση, ενώ το 24% διαθέτει ιδιωτική ασφάλιση, με το 73% από αυτό το ποσοστό των ασφαλισμένων να έχει ασφαλιστεί για υγεία και μόλις το 2% για σύνταξη. Εξάλλου, μόλις το 17% δείχνει να εμπιστεύεται τον δημόσιο φορέα ασφάλισης, ενώ ένα 54% επιθυμεί συνδυασμό του δημοσίου με τον ιδιωτικό τομέα.
 
Το Κέντρο Έρευνας της INTERAMERICAN υπογραμμίζει ότι οι κοινωνίες στις περισσότερες δυτικές χώρες έχουν προετοιμαστεί κατάλληλα, προσαρμόζοντας εδώ και δεκαετίες τα συνταξιοδοτικά συστήματά τους και περνώντας από τα αναδιανεμητικά (pay as you go) στα συστήματα κεφαλαιοποίησης, ενώ παράλληλα έχουν εισαγάγει νέα προϊόντα, όπως είναι διάφοροι τύποι ιδιωτικών λογαριασμών συνταξιοδότησης (IRAS) με σοβαρά φορολογικά κίνητρα για αποταμίευση και μακροχρόνιες επενδύσεις. Ο ρόλος των ασφαλιστικών συμβούλων - financial planners στον αποτελεσματικό συνταξιοδοτικό προγραμματισμό (retirement planning) καθίσταται, πλέον, και εδώ καθοριστικός.