Σε δικαστικό θρίλερ εξελίσσεται η υπόθεση του χρόνου παραγραφής των εκκρεμών φορολογικών υποθέσεων, μετά και τη νέα απόφαση του β’ τμήματος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, η οποία απλά εντείνει το χάος που επικρατεί.
Αυτή τη φορά η διχογνωμία εστιάζεται στις προϋποθέσεις, υπό τις οποίες ισχύει η 15ετής παραγραφή. Η ΑΑΔΕ, θεωρεί ότι μια υπόθεση παραμένει ανοιχτή για 15 χρόνια, αν δεν έχει υποβληθεί φορολογική δήλωση για το έτος αυτό ή έχει υποβληθεί εκπρόθεσμη δήλωση. Το Β’ τμήμα του Ν.Σ.Κ. που ερωτήθηκε, θεωρεί ότι ισχύει η 5ετία, αλλά επειδή υπάρχει παλαιότερη απόφαση του ΝΣΚ, με αντίθετη γνωμοδότηση, παρέπεμψε την υπόθεση στην Ολομέλεια του ΝΣΚ.
Αναλυτικότερα, μετά τις αποφάσεις των Συμβουλίου της Επικρατείας το 2017, που περιόρισε αυστηρά στην 5ετία τον χρόνο παραγραφής των εκκρεμών φορολογικών υποθέσεων, ακόμα και σε περιπτώσεις κατά τις οποίες διαπιστώνεται φοροδιαφυγή, η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων αναζήτησε τρόπους άμυνας, ώστε να κρατήσει ανοιχτές κάποιες υποθέσεις. Στο πλαίσιο αυτό, με απόφαση της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών, που εκδόθηκε τον περασμένο Φεβρουάριο θεωρεί ότι ο χρόνος της μη παραγραφής των εκκρεμών υποθέσεων, είναι η 15ετία αν δεν έχει υποβληθεί φορολογική δήλωση ή έχει υποβληθεί εκπρόθεσμη.
Επικαλέστηκε την γνωμοδότηση του ΝΣΚ 173/2006, αλλά και εγκύκλιο που είχε εκδοθεί το έτος 2010, σύμφωνα με το οποίο η δεκαπενταετής παραγραφή καταλαμβάνει και τις περιπτώσεις εκπρόθεσμης υποβολής δήλωσης. Δηλαδή, υποβολή δήλωσης εκπρόθεσμα για μια μέρα οδηγεί σε δεκαπενταετή παραγραφή και αν αυτή υποβληθεί στο τελευταίο έτος της αρχικής παραγραφής.
Το Β’ τμήμα του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, που κρίθηκε να απαντήσει σχετικά, εκδήλωσε αδυναμία. Στην Γνωμοδότηση που εξέδωσε (111/2018) αποφαίνεται ότι: «Η εξαιρετική 15ετής προθεσμία παραγραφής για τον καταλογισμό φόρου τυγχάνει εφαρμογής μόνο στην περίπτωση της μη υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος ή απόδοσης παρακρατούμενων φόρων, ενώ επί εκπροθέσμου υποβολής των δηλώσεων αυτών ισχύει ο κανόνας της 5ετούς παραγραφής, με την παρέκτασή της κατά τρία (3) έτη, στην περίπτωση που η εκπρόθεσμη δήλωση υποβληθεί κατά το τελευταίο έτος της προθεσμίας αυτής (ομόφ.).
Ωστόσο προσθέτει ότι «η υπόθεση παραπέμπεται στην Ολομέλεια ΝΣΚ, λόγω της αντίθετης επί του ζητήματος γνωμοδότησης του ΝΣΚ με αριθμό 173/2006».
Η απόφαση της ΔΕΔ
Μετά τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας το 2017, του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους και των διοικητικών δικαστηρίων, έφτασε στην Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών μια υπόθεση, η οποία αφορούσε ακριβώς την ισχύ της 5ετούς ή της 15ετούς παραγραφής.
Ειδικότερα μια Α.Ε. άσκησε ενδικοφανή προσφυγή στη ΔΕΔ προβάλλοντας τον ισχυρισμό ότι η υπόθεσή της παραγράφηκε και ζητούσε να ακυρωθούν πρόστιμα που της επιβλήθηκαν για τις χρήσεις 2001, 2002, 2003 και 2004. Όλες οι συγκεκριμένες υποθέσεις ήταν πέραν της πενταετίας, οπότε με βάση τις αποφάσεις του ΣτΕ η εταιρεία θεωρούσε ότι έπρεπε να ακυρωθούν τα πρόστιμα. Όμως η ΔΕΔ «πάτησε» στο γεγονός ότι η συγκεκριμένη Α.Ε. για τα συγκεκριμένα έτη είχε υποβάλει εκπρόθεσμες δηλώσεις.
Η νομοθεσία αναφέρει ότι ο χρόνος της παραγραφής επεκτείνεται από 5 σε 15 χρόνια στην περίπτωση, που δεν έχουν υποβληθεί δηλώσεις. Όμως η ΔΕΔ επικαλέστηκε την γνωμοδότηση του ΝΣΚ του έτους 2006 καθώς και εγκύκλιο του υπουργείου Οικονομικών το 2010, οι οποίες δίνουν το «πάτημα» να εξισωθεί η εκπρόθεσμη υποβολή δήλωσης, με την εκπρόθεσμη υποβολή.
Στο πλαίσιο αυτό η ΔΕΔ απέρριψε την προσφυγή της εταιρείας και επικύρωσε κανονικά τα πρόστιμα.
Στην απάντησή της προς την εταιρεία αναφέρει μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:
«…5.Όπως προκύπτει από το σχετικό έγγραφό σας, ανώνυμη εταιρεία υπέβαλε δήλωση φορολογίας εισοδήματος για τη διαχειριστική περίοδο 2000 (οικονομικό έτος 2001) εκπρόθεσμα στις 20 Ιουλίου 2001, ενώ για τα οικονομικά έτη 2002, 2003 και 2004 υπέβαλε δηλώσεις στις 30 Αυγούστου 2004 με το ν. 3259/2004. Ενόψει των ανωτέρω, τίθεται το ερώτημα πότε παραγράφεται το δικαίωμα του δημοσίου για την επιβολή φόρου εισοδήματος και την κοινοποίηση φύλλων ελέγχου.
6.Μετά από όλα όσα αναφέρθηκαν παραπάνω προκύπτει ότι, εφόσον η εν λόγω ανώνυμη εταιρεία υπέβαλε εκπρόθεσμες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος για τα οικονομικά έτη 2001, 2002, 2003 και 2004, έχουν εφαρμογή οι διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 84 του ΚΦΕ περί δεκαπενταετούς παραγραφής σε περίπτωση μη υποβολής δήλωσης, η οποία αρχίζει από τη λήξη της προθεσμίας υποβολής κάθε δήλωσης, χωρίς να επηρεάζει η μεταγενέστερη υποβολή της εκπρόθεσμα, ή τυχόν υποβολή με το άρθρο 18 του ν. 3259/2004.».