Ομάδα Ρώσων επιστημόνων που ερευνούν πάνω από 20 χρόνια τις θερμοκαρστικές λίμνες (thermokarst) -οι οποίες εμφανίζονται καθώς λιώνει το μόνιμα παγωμένο έδαφος (permafrost) δημιουργώντας κοιλώματα στην επιφάνεια της υποαρκτικής ζώνης- διαπίστωσαν μία ραγδαία αύξηση του μεγέθους των λιμνών αυτών, που είναι πηγές διοξειδίου του άνθρακα.
Πριν από μερικά χρόνια, οι λίμνες δεν εμφανίζονταν καν στις εικόνες των δορυφόρων και παράλληλα μέσα σε μόλις δύο χρόνια, η ακτογραμμή σε ορισμένες περιοχές έχει μετατοπιστεί κατά 70 μέτρα. Πάντως, το ζήτημα των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στην υφαλοκρηπίδα της Αρκτικής, είναι ακόμα πιο σοβαρό.
Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι οι μικρότερες λίμνες με επιφάνεια κάτω των 100 τετραγωνικών μέτρων, οι οποίες είναι ουσιαστικά μη ανιχνεύσιμες από δορυφόρους και δεν εμφανίζονται σε κανένα χάρτη, εκπέμπουν πολύ περισσότερα αέρια του θερμοκηπίου από ό, τι μεγαλύτερες λίμνες. Υπάρχουν εκατομμύρια μικροσκοπικές λίμνες στη σιβηρική τούνδρα, που λόγω του αμελητέου μεγέθους τους μέχρι πρόσφατα, δεν λαμβάνονταν υπόψη από τα υφιστάμενα μοντέλα ανταλλαγής άνθρακα.
Καθώς αυξάνεται το λιώσιμο του μόνιμα παγωμένου εδάφους στη Δυτική Σιβηρία, οι μεγαλύτερες θερμοκραστικές λίμνες θα μπορούσε σύντομα να σπάσουν σε πολλές μικρότερες. Κάτι τέτοιο θα προκαλούσε δεκαπλάσια αύξηση των αερίων του θερμοκηπίου και διάχυση των εκπομπών οργανικού άνθρακα σε ποταμούς και στην Αρκτική.
Ένα ακόμα σοβαρότερο πρόβλημα από τις θερμοκραστικές λίμνες, αποτελούν οι διαδικασίες που συμβαίνουν εντός της υφαλοκρηπίδας της Αρκτικής. Οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα με τη μορφή μεθανίου και διοξειδίου, έχουν ήδη μεγάλο αντίκτυπο στην κλιματική αλλαγή.
Πριν από πέντε χρόνια ανακάλυψαν ότι οι μαζικές εκπομπές μεθανίου στις θάλασσες της Δυτικής Αρκτικής είναι περίπου δύο φορές μεγαλύτερες από ό, τι οι εκπομπές σε όλους τους ωκεανούς του κόσμου.
Το 2014, μια διεθνής ομάδα επιστημόνων , επιβιβάστηκε στο παγοθραυστικό ερευνητικό πλοίο Oden, για τον Αρκτικό Ωκεανό. Ήταν οι πρώτοι ερευνητές που εξέτασαν από κοντά τα νερά της εξωτερικής υφαλοκρηπίδας της Δυτικής Αρκτικής, σε βάθη κάτω των 50 μέτρων και αποδείχθηκε ότι οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα ήταν πολύ μεγαλύτερες από τις αναμενόμενες. Αρκετές εκατοντάδες γραμμάρια μεθανίου ανά τετραγωνικό μέτρο εκπέμπονται καθημερινά, γεγονός που δείχνει ότι το μόνιμα παγωμένο υποθαλάσσιο έδαφος της Αρκτικής υποβαθμίζεται σοβαρά. Συνολικά, βρέθηκαν περίπου 700 «τρύπες μεθανίου» με διάμετρο έως κι ένα χιλιόμετρο, η καθεμία από αυτές.
Ανακαλύπτονται όλο και περισσότερα αποδεικτικά στοιχεία που επιβεβαιώνουν την υπόθεσή μας, σχετικά με τον καθοριστικό ρόλο της υφαλοκρηπίδας της Σιβηρίας στη μεταβολή της ισορροπίας των ποσοτήτων μεθανίου πάνω στη Γη, τουλάχιστον για τα τελευταία 400 χρόνια.Και τώρα βιώνουμε αυτό που ονομάζεται διαπαγετωνική περίοδος, κατά την οποία αυξάνονται τα επίπεδα της θάλασσας.
