Έντονη κινητικότητα αναπτύσσεται στο ευρωπαϊκό παρασκήνιο, ενόψει της κρίσιμης συνεδρίασης του Eurogroup στις 7 Απριλίου, καθώς οι χώρες του Νότου, με επικεφαλής την Γαλλία, κάνουν ύστατη προσπάθεια παράκαμψης του γερμανικού βέτο στα ευρωομόλογα, υποστηρίζοντας μια νέα πρόταση, που θα μπορούσε να οδηγήσει σε χορήγηση δανείων στήριξης χωρίς τα μνημόνια που απαιτεί ο κανονισμός του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας.
Η συζήτηση αυτή έχει μεγάλη βαρύτητα για την Αθήνα, καθώς η κυβέρνηση έχει ήδη σχεδιάσει μέτρα που θα επιβαρύνουν κατά 6,8 δισ. ευρώ τον φετινό προϋπολογισμό, όπως αναμένεται να φανεί και από το συμπληρωματικό προϋπολογισμό που κατατίθεται σήμερα, και περνά από πλεονασματική σε ελλειμματική διαχείριση, χωρίς να έχει τη δυνατότητα άμεσης προσφυγής σε δανεισμό από την αγορά ομολόγων, λόγω του κακού κλίματος που δημιουργεί η κρίση.
Έτσι, η κυβέρνηση θα προτιμούσε να βρεθεί μια λύση για φθηνά δάνεια στήριξης από την Ευρώπη, αλλά εκτός του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας και των μνημονίων που συνοδεύουν τις χρηματοδοτήσεις του, γι' αυτό και στήριξε την πρωτοβουλία των 9 κρατών για «κορονομόλογα», ενώ τώρα αναμένεται να συνταχθεί με τις νέες γαλλικές προτάσεις.
Το γαλλικό σχέδιο περιέγραψε αδρά ο υπουργός Οικονομικών, Μπρούνο Λε Μερ, μιλώντας στους Financial Times. Η πρόταση αποτελεί μια παραλλαγή του σχεδίου για ευρωομόλογο, αλλά με ελαφρώς διαφορετική μορφή, ώστε να περισσότερες πιθανότητες να γίνει αποδεκτή από την Γερμανία και τους συμμάχους της. Ο Λε Μερ προτείνει τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού κοινού ταμείου ειδικά για την αντιμετώπιση της πανδημίας και την ενίσχυση των οικονομιών για να ανακάμψουν μετά την κρίση, το οποίο θα έχει περιορισμένη χρονική διάρκεια, πέντε έως 10 ετών.
Ο Λε Μερ, απαντώντας στις ανησυχίες του Βορρά για αμοιβαιοποίηση χρέους, ξεκαθαρίζει ότι η πρόταση για τα «κορονομόλογα» θα μπορούσε να αντικατασταθεί από την ιδέα για το νέο ειδικό ταμείο. «Δεν πρέπει να έχουμε εμμονή με τη λέξη "κορονομόλογα" (corona bonds). Πρέπει να έχουμε εμμονή με την ανάγκη για ένα πολύ ισχυρό εργαλείο που θα στηρίξει την ανάκαμψη της οικονομίας μετά την κρίση. Το να έχεις ένα Ταμείο για, ας πούμε, πέντε ή δέκα χρόνια, δηλαδή περιορισμένου χρονικού ορίζοντα, και με τη δυνατότητα να έχεις ένα κοινό χρέος, αλλά μόνο στο πλαίσιο αυτού του Ταμείου, θα ήταν πιο αποδεκτό για άλλες χώρες και θα μπορούσε να είναι μία λύση», ανέφερε ο Γάλλος υπουργός στους FT.
Προς το παρόν, η γαλλική πρόταση δεν έχει σχολιασθεί από Γερμανούς ή Ολλανδούς αξιωματούχους, είναι βέβαιο όμως ότι δημιουργεί νέα δυναμική στη διαπραγμάτευση, καθώς το Παρίσι έχει τη διπλωματική βαρύτητα για να λειτουργήσει σε ρόλο διαιτητή ανάμεσα στην Ιταλία και τις άλλες χώρες του Νότου που δέχονται τα μεγαλύτερα πλήγματα σε αυτή την κρίση και στη «συμμαχία λιτότητας» του Βορρά.
Στην πράξη, η γαλλική πρόταση θα μπορούσε να τεθεί άμεσα σε εφαρμογή, με τη χρήση ως «οχήματος» του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, εφόσον βέβαια προηγηθεί μια προσθήκη στον κανονισμό του. Ειδικότερα, θα μπορούσε να δημιουργηθεί το νέο ταμείο ως «βραχίονας» του ΕΜΣ ειδικά για την αντιμετώπιση αυτής της κρίσης και να κινητοποιήσει κεφάλαια από το ήδη υπάρχον «οπλοστάσιο» του Μηχανισμού των 400 δισ. ευρώ.
Η μόνη διαφορά θα ήταν στο conditionality, δηλαδή στους όρους δανεισμού, καθώς τα δάνεια αυτής της ειδικής κατηγορίας δεν θα προϋπέθεταν έστω και χαλαρής μορφής μνημόνιο και επιτήρηση, στοιχεία που προκαλούν εντονότατη αντίδραση κυρίως στην Ιταλία, με τους αξιωματούχους της Ρώμης να προειδοποιούν ακόμη και για κίνδυνο διάλυσης της ευρωζώνης.