Η πανδημία κορονοϊού έχει προκαλέσει τεράστια ελλείμματα στους κρατικούς προϋπολογισμούς στην Ευρώπη, με αποτέλεσμα να διογκώνεται το δημόσιο χρέος πολλών χωρών, ενώ η οικονομία της Ευρωζώνης μπαίνει σε βαθιά ύφεση. Οι οικονομολόγοι εκφράζουν ανησυχίες για μια νέα ευρωκρίση και ήδη συζητούν για το ενδεχόμενο να χρειαστεί κούρεμα χρέους.
«Υπάρχει κίνδυνος μιας ευρωκρίσης νούμερο 2» εκτιμά ο Λαρς Φελντ, επικεφαλής του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων της γερμανικής κυβέρνησης, των αποκαλούμενων "σοφών της γερμανικής οικονομίας".
Οι ανησυχίες εστιάζονται πρωτίστως στο βουνό χρέους της Ιταλίας, που είδε στα τέλη του περασμένου μήνα να υποβαθμίζεται το αξιόχρεό της από τον οίκο αξιολόγησης Fitch. Τα τεράστια χρέη της Ιταλίας, όπως προειδοποιεί ο Πολ ντε Γκρόου του London School of Economics, «μπορεί να πυροδοτήσουν μια νέα κρίση κρατικού χρέους, όπως στο διάστημα 2010-2012 με το χρέος της Ελλάδας και της Ισπανίας.
H πιθανότητα κουρέματος χρέους
Σταθεροποιητικό ρόλο στις αγορές έχει αναλάβει στο μεταξύ η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα με την αγορά κρατικών ομολόγων. «Τα προγράμματα της ΕΚΤ και η δυνατότητα προσφυγής με ελαφρότερους όρους στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ΕΜΣ), παρέχουν αυτή την περίοδο μια ασφάλεια ότι τα κράτη μέλη δεν θα αντιμετωπίσουν προβλήματα χρηματοδότησης», λέει ο Φελντ.
Ομως στη Γερμανία αντιδρούν για το ρόλο που έχει αναλάβει η ΕΚΤ, όπως φάνηκε και από την πρόσφατη απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου, που προκάλεσε καυστικά σχόλια σε μερίδα του ευρωπαϊκού Τύπου .
Για τον επικεφαλής οικονομολόγο της Commerzbank, Γεργκ Κρέμερ, οι συγκεκριμένες δράσεις της ΕΚΤ απειλούν να δώσουν ώθηση στο σχηματισμό μιας επικίνδυνης φούσκας στην αγορά ακινήτων.
Γι’ αυτό και αρκετοί οικονομολόγοι συζητούν ήδη την πιθανότητα κουρέματος χρέους, ειδικά όσον αφορά στην περίπτωση της Ιταλίας. Όπως λέει ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Ifo του Μονάχου, Κλέμενς Φουστ, «υπάρχουν πολλά που συνηγορούν» υπέρ ενός τέτοιου σεναρίου. Ομως, αν το κούρεμα γίνει αναπόφευκτο σε λίγα χρόνια, θα πρέπει να οργανωθεί με τέτοιο τρόπο ώστε να μην πυροδοτήσει τραπεζική κρίση. «Κάποιος, όμως, πρέπει να σηκώσει το βάρος», σημειώνει.