Δ. Γαβαλάκης/ΕΑΔΕ: Ο μετασχηματισμός της ασφαλιστικής αγοράς και οι προκλήσεις

Για τις στρεβλώσεις στο κλάδο  τραπεζοασφαλειών, την Οδηγία IDD που συζητείται σήμερα 1η Δεκεμβρίου στο συνέδριο του Insuranceforum με το ΣΕΜΑ, τις επιδράσεις των επενδυτικών προϊόντων PRIP’s, φλέγον θέμα των ΕΠΥ, αλλά για την τεχνολογία και καινοτομία μιλά σε συνέντευξη του στο Sofokleousin.gr o Πρόεδρος της ΕΑΔΕ και του ΠΣΣΑΣ Δημήτρης Γαβαλάκης

Συνέντευξη στην Ελενα Ερμείδου

-Χρόνια μιλάμε για το θέμα των αθέμιτων πρακτικών των τραπεζών. Πώς ξεκίνησε, ποιοι ήταν οι παράγοντες που ώθησαν τις τράπεζες να υιοθετήσουν την τακτική αυτή, πώς εξελίχθηκε και γατί αυτή την στιγμή συνεχίζεται;

Το bancassurance έχει πάνω από 15 χρόνια ζωής και η αλήθεια είναι ότι από τα πρώτα του βήματα παρατηρήθηκαν φαινόμενα πρακτικών που ήταν αντίθετα με το αναγκαίο πλαίσιο υγιούς ανταγωνισμού. Πρώτα είχε παρουσιαστεί το αίτημα των τραπεζικών ιδρυμάτων,  που για κάποιο διάστημα υιοθετήθηκε από την Πολιτεία, να προωθούνται τα ασφαλιστήρια συμβόλαια από μη πιστοποιημένους υπαλλήλους έχοντας μόνο την υποχρέωση να υπάρχει ένας πιστοποιημένος τραπεζοϋπάλληλος ανά υποκατάστημα.

Στην πορεία παρατηρήθηκαν επίσης στρεβλώσεις στην προώθηση εφάπαξ ασφαλιστηρίων συμβολαίων αποταμιευτικού ή επενδυτικού χαρακτήρα οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα περιστατικά καταναλωτών που δεν είχαν αντιληφθεί ότι πρόκειται για ασφαλιστήρια συμβόλαια.

Στην συνέχεια την περίοδο της αύξησης των στεγαστικών δανείων κυριάρχησε η τακτική των Τραπεζών, η οποία οδηγούσε τους πελάτες να πιστεύουν ότι δεν έχουν τη δυνατότητα να επιλέγουν ασφαλιστική εταιρεία και ασφαλιστικό σύμβουλο για την ασφάλιση των σπιτιών τους ή των επιχειρήσεών τους.

Τέλος, τα τελευταία χρόνια όπου τα προβλήματα στα Τραπεζικά ιδρύματα είναι γνωστά,  παρατηρείται σταδιακή αύξηση των φαινομένων αθέμιτων πρακτικών,  ενδεχομένως  λόγω της έλλειψης εναλλακτικών πηγών εσόδων.

Σίγουρα δυστυχώς έχουμε φαινόμενο σε πολλούς διαφορετικούς κλάδους,  σε πολλά διαφορετικά είδη συμβολαίων,  είτε στην προώθηση συμβολαίων περιουσίας, οικίας ή επιχειρήσεων, είτε στην προώθηση αποταμιευτικών και επενδυτικών συμβολαίων αλλά ακόμα πια και στην προώθηση προγραμμάτων υγείας.

- Πόσο ώριμος, όμως είναι ο έλληνας καταναλωτής; Μήπως αρκείται στο ότι θα του πουν χωρίς να έχει ίδιος ψάξει και ενημερωθεί;

Θα μου επιτρέψτε να πω ότι το κυρίαρχο δεν είναι το επίπεδο ωριμότητας του Έλληνα καταναλωτή,  αλλά ο τρόπος που προσεγγίζεται από το συγκεκριμένο δίκτυο διανομής.  Κι αυτό το λέω, γιατί δεν μπορούμε να απαιτούμε από κάθε Έλληνα Πολίτη να γνωρίζει πλήρως τα δικαιώματά του εάν η Πολιτεία δεν έχει φροντίσει για την ενημέρωσή του ή να έχει τη δύναμη να αντισταθεί όταν μια πιθανή του άρνηση για την αποδοχή της ασφάλισης που του το προτείνει το Τραπεζικό ίδρυμα,  μπορεί να θέτει σε κίνδυνο την πορεία της χρηματοδότησής του.

Απαντώντας, όμως στο ερώτημα σας, θα πω ότι  προφανώς η ωριμότητα των καταναλωτών είναι σε καλύτερο επίπεδο από ότι παλαιότερα,  όμως έχουν πάρα πολλά να γίνουν ακόμα κι ακριβώς για αυτό το λόγο και οι τελευταίες μας  πρωτοβουλίες στοχεύουν στην πληρέστερη ενημέρωσή τους για το δικαίωμα να επιλέγουν ασφαλιστική εταιρεία ή ασφαλιστικό σύμβουλο

- Είχαν επιτυχία οι δράσεις ενημέρωσης και διαμαρτυρίας που αναλάβατε; Από εδώ και πέρα πώς θα κινηθείτε;

Νομίζω ότι, το διαφορετικό που δοκιμάσαμε στις τελευταίες δράσεις μας, το να προσπαθήσουμε δηλαδή από τη μια να έχουν πανελλαδικό χαρακτήρα και από την άλλη να επικεντρώνονται στα δικαιώματα των καταναλωτών-ασφαλισμένων,  και μέσα από αυτά να αναδεικνύονται οι αθέμιτες πρακτικές των τραπεζικών ιδρυμάτων, δικαιώθηκαν πλήρως. Τόσο η ενεργοποίηση, τα αντανακλαστικά και το ενδιαφέρον των τοπικών Σωματείων και Επιμελητηρίων σε 20 πόλεις, όσο και η υποδοχή από τους καταναλωτές στα συγκεκριμένα σημεία του ενημερωτικού εντύπου, έδειξαν την αξία της συγκεκριμένης πρωτοβουλίας.

Αυτό που στο μέλλον έχουμε να κάνουμε είναι να προσπαθήσουμε, από την μια, με πολλούς διαφορετικούς τρόπους,  να φτάσουμε  στον καταναλωτή,  δημιουργώντας του ακόμη ισχυρότερη άμυνα για τα δικαιώματά του και από την άλλη να συνεχίσουμε την προσπάθεια ενεργοποίησης της Γεν. Γραμματεία Καταναλωτή,  ως ένα φυσικό  μας σύμμαχο, για την προστασία των δικαιωμάτων των ασφαλισμένων.


- Στο πλαίσιο της ημερίδας που γίνεται από την Insuranceforum  και της θεματολογίας που αναπτύσσεται, πείτε μας, πώς η  IDD θα επηρεάσει την ασφαλιστική διαμεσολάβηση, πώς τους καταναλωτές, τα εναλλακτικά δίκτυα πωλήσεων σας φοβίζουν;

Το 2017 θα είναι το έτος της IDD.  Είναι σίγουρο ότι,  τουλάχιστον το αργότερο στο β’ εξάμηνό του,  θα προχωρήσει η Ελληνική Πολιτεία στον σχετικό νόμο που θα ενσωματώνει την IDD στην Ελληνική Νομοθεσία. Προφανώς η IDD θα επηρεάσει κυρίαρχα την Ασφαλιστική Διαμεσολάβηση, όντας η νομοθεσία που θα θέτει τους κανόνες για τον τρόπο λειτουργίας της Ασφαλιστικής Διαμεσολάβησης.
Το σημαντικό είναι ότι η IDD θέτει ίδιους κανόνες σε όλα τα δίκτυα διανομής.

Είμαστε πεπεισμένοι ότι με σκληρή δουλειά από τη μεριά της Διαμεσολάβησης και με την ορθότητα των επιχειρημάτων μας θα πείσουμε τόσο τον Επόπτη, όσο και τον Νομοθέτη, ο τρόπος που θα ενσωματωθεί η IDD στην Ελληνική νομοθεσία να εξασφαλίζει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο ίδιους κανόνες λειτουργίας και να και να μηδενίζει τις πιθανότητές ανάπτυξης αθέμιτων πρακτικών που θα λειτουργούν εις βάρος του καταναλωτή και εντέλει της ορθής ανάπτυξης της Ασφαλιστικής Βιομηχανίας.

- Τα PRIPs επηρεάζουν το κλάδο;

Προφανώς και τα PRIIPs επηρεάζουν τον κλάδο, όπως άλλωστε θα επηρεαστεί ο κλάδος μας από κάθε κανονιστική διάταξη η οποία θα αφορά τόσο τον σχεδιασμό όσο και την προώθηση ασφαλιστηρίων συμβολαίων.

Το στοίχημα τόσο για την Ελληνική αλλά και για την Ευρωπαϊκή Βιομηχανία είναι το κανονιστικό πλαίσιο να μην δημιουργεί μειονέκτημα στα ασφαλιστικά προϊόντα έναντι άλλων χρηματοοικονομικών προϊόντων αντίστοιχου χαρακτήρα.

Από την άλλη, θα πρέπει η αξιοπιστία της πληροφορίας και το συμφέρον του καταναλωτή να εξασφαλίζεται, με μεθόδους και διαδικασίες που δεν θα φέρουν τελικά αντίθετο αποτέλεσμα μέσα από την πολυπλοκότητά τους

- Ο κλάδος πρέπει να συμμορφωθεί απέναντι σε πλειάδα κανονισμών. Εχει να αντιμετωπίσει παράλληλα και άλλα θέματα, ενα θέμα, είναι αυτό, των ΕΠΥ. Αναγνωρίζει ο κλάδος ότι αρκετές ΕΠΥ στην Ελλάδα έχουν πρόβλημα, ωστόσο αναγνωρίζουν και το γεγονός ότι δίνουν υψηλότερες προμήθειες από αυτές των ασφαλιστικών.

Είναι φυσικό ότι και ο κλάδος της Διαμεσολάβησης οφείλει να προσαρμόζεται σε κάθε τροποποίηση του κανονιστικού ή νομοθετικού πλαισίου, όπως πρέπει άλλωστε όλη η Βιομηχανία, δίκτυα και ασφαλιστικές εταιρείες. Και η αλήθεια είναι ότι η πληθώρα των κανονιστικών διατάξεων του τελευταίου διαστήματος, αλλά και αυτών που έρχονται, δημιουργούν ιδιαίτερη δυσκολία στον Ασφαλιστικό Διαμεσολαβητή, όχι τόσο με την ουσία του περιεχομένου τους όσο με την ταχύτητα με την οποία αυτές εφαρμόζονται. 

Μην ξεχνάμε ότι ο Ασφαλιστικός Διαμεσολαβητής, είτε σαν άτομο, είτε σαν μικρή επιχείρηση,  δεν έχει τους μηχανισμούς, ούτε τους πόρους να μπορεί να απορροφήσει σε σύντομο χρονικό διάστημα όλες αυτές τις αλλαγές.  Γι΄ αυτό και χρειάζεται ανοχή και χρόνο προσαρμογής, ώστε κάθε αλλαγή να φέρνει το επιθυμητό αποτέλεσμα.

Το θέμα των ΕΠΥ είναι ένα θέμα που είναι φυσικό να απασχολεί έντονα την Ελληνική αγορά,  μιας και οι συγκεκριμένες εταιρείες έχουν σημαντικό μερίδιο αγοράς στον κλάδο αυτοκινήτου με χαρακτηριστικό ότι στην Ελληνική Βιομηχανία μπορούν να έχουν αναπτύξει ένα συντριπτικά μεγάλο μέρος του χαρτοφυλακίου τους σε σχέση με άλλες χώρες.  Αυτό άλλωστε πιστοποιεί ότι ο τρόπος που χρησιμοποιήθηκε στη χώρα μας το συγκεκριμένο Ευρωπαϊκό πλαίσιο δεν συνάδει με την στόχευση του. Είναι θέμα που πρέπει κυρίαρχα Ευρωπαϊκά να αντιμετωπιστεί και να απαντηθεί μέσα από κανόνες που θα ισχύσουν στο σύνολο της Ευρωπαϊκής αγοράς. 

Από την άλλη, ο καθένας από εμάς μπορεί μέσα από τις συνεργασίες που επιλέγει, να δώσει κι αυτός στο στίγμα για το τί θέλουμε οι ίδιοι την επόμενη μέρα από την αγορά στην οποία δραστηριοποιούμαστε.

- Οι νέες τεχνολογίες έχουν έμμεσα την δυνατότητα να ενισχύσουν τις επιδόσεις του κλάδου της ασφαλιστικής διαμεσολάβησης;

Οι νέες τεχνολογίες είναι φυσικό ότι και στη δικιά μας δουλειά, όπως άλλωστε σε όλους τους κλάδους τα τελευταία χρόνια, έχουν να προσφέρουν σημαντικά οφέλη στην ανάπτυξη των εργασιών μας. Είναι και πρόκληση και αναγκαιότητα.  Αναγκαιότητα για να μπορούμε να στεκόμαστε ισάξια απέναντι στα εναλλακτικά δίκτυα και ταυτόχρονα να καταφέρνουμε να μειώνουμε το κόστος λειτουργίας μας, ακόμα και σε επίπεδο μονάδας, και πολύ περισσότερο εδώ σε επίπεδο επιχείρησης, αλλά και πρόκληση, γιατί μπορεί να μας δώσει τη δυνατότητα να αναπτύξουμε νέες μεθόδους προώθησης των υπηρεσιών μας, ώστε να αυξήσουμε την ανταγωνιστικότητά μας και προοπτικά την κερδοφορία μας.


- Η καινοτομία δεν αφορά μόνο την τεχνολογία. Που, αλλού θα μπορούσε ο κλάδος της ασφαλιστικής διαμεσολάβησης να καινοτομήσει;

Όπως το λέτε πολύ σωστά, καινοτομία δεν είναι μόνο η τεχνολογία.
Καινοτομία είναι η ανάπτυξη μεθοδολογιών στην εργασία μας,  διαφορετικές από τις συνηθισμένες, οι οποίες αποσκοπούν στη βελτίωση της παραγωγικής μας διαδικασίας και γενικά στην ανάπτυξή μας.

Θα τολμούσα να πω ότι, μια μεγάλη καινοτομία στον χώρο της Ασφαλιστικής Διαμεσολάβησης θα ήταν η πιστή εφαρμογή γνωστών μεθοδολογιών κατά την διαδικασία ανάλυσης των ασφαλιστικών αναγκών και παρουσίασης των ασφαλιστικών λύσεων.

Ταυτόχρονα η ανάπτυξη διαφορετικών μεθόδων εξεύρεσης και προσέγγισης νέων πελατών χρησιμοποιώντας τα social media και άλλες τεχνολογικές λύσεις θα μπορούσαν να αποτελέσουν καινοτόμες επιλογές, εάν βέβαια συνδυαστούν και με αντίστοιχη εξέλιξη στη φιλοσοφία και το περιεχόμενο της επικοινωνίας.