Η αναχαίτιση της ενεργειακής ακρίβειας και των συνεχών ανατιμήσεων σε βασικά αγαθά/προϊόντα, βρίσκεται στην προμετωπίδα των κυβερνητικών προτεραιοτήτων. Για το μείζον θέμα των «καυτών» ενεργειακών τιμολογίων, η κεντρική ιδέα που υιοθετεί το οικονομικό επιτελείο είναι η παρέμβαση στην αγορά ενέργειας, ενώ σ’ ό,τι αφορά στη στήριξη των καταναλωτών απέναντι στις ανατιμήσεις, η πρόταση για μείωση του ΦΠΑ σε συγκεκριμένα είδη τροφίμων κερδίζει συνεχώς έδαφος.
Για την ενεργειακή ακρίβεια, η κυβέρνηση καταστρώνει το πλάνο της, που έχει ως χρονικό ορίζοντα εφαρμογής τον Ιούνιο και σημείο αναφοράς τη Σύνοδο Κορυφής των ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης τον Μάιο. Αν και τον επόμενο μήνα η ΕΕ δεν καταλήξει σε ένα κοινό πλαίσιο μέτρων για την καταπολέμηση της ενεργειακής ακρίβειας, τότε η κυβέρνηση θα θέσει σε εφαρμογή το πλάνο της για παρέμβαση στην αγορά ενέργειας, με αντικειμενικό σκοπό την αποκλιμάκωση του χονδρεμπορικού κόστους και ακολούθως τη θετική επίδραση στα λιανικά τιμολόγια, τα οποία και θα μειωθούν.
Ένα από τα σχέδια που επεξεργάζεται το υπουργείο Ενέργειας, προβλέπει να επιδοτηθεί πλήρως ή σε ένα πολύ μεγάλο ποσοστό και για κάποιους μήνες το κόστος αγοράς φυσικού αερίου των παραγωγών ενέργειας, ίσως και της βιομηχανίας. Επίσης υπό διαβούλευση βρίσκεται και η πρόταση για επιβολή εθνικού πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου.
Παράλληλα η κυβέρνηση θα παρατείνει την επιδότηση στα ενεργειακά τιμολόγια, ενδεχομένως και να την ενισχύσει τον επόμενο μήνα.
Το άλλο μεγάλο «μέτωπο» με το οποίο είναι αντιμέτωπη η κυβέρνηση, είναι αυτό της εκτόξευσης των τιμών σε βασικά είδη και προϊόντα. Η κυβερνητική στρατηγική ακολουθεί δύο άξονες: ο πρώτος σχετίζεται με την ενίσχυση των εισοδημάτων των πολιτών, όπως έγινε στην πρόσφατη περίπτωση του κατώτατου μισθού και ο δεύτερος με τις παρεμβάσεις στην αγορά και δη στη μείωση του ΦΠΑ σε συγκεκριμένα προϊόντα, όπως το ψωμί, το γάλα, το κρέας. Στην παρούσα φάση, πάντως, το δεύτερο σενάριο δεν συγκεντρώνει σοβαρές πιθανότητες εφαρμογής και η εφαρμογή του θα εξαρτηθεί από τα δημοσιονομικά περιθώρια που έχει το ΥΠΟΙΚ, για να προχωρήσει σ’ αυτή την απόφαση, χωρίς να επηρεάσει αρνητικά τους μακροοικονομικούς δείκτες.
Ο δημοσιονομικός χώρος και οι θετικές ενδείξεις
Βεβαίως σ’ αυτή τη λογική, δηλαδή της ύπαρξης δημοσιονομικών περιθωρίων, «υπάγονται» όλα τα υπό εξέταση μέτρα στήριξης που επεξεργάζεται το οικονομικό επιτελείο. Οι ειδήσεις των τελευταίων ημερών είναι ελπιδοφόρες ως προς τη δημιουργία του δημοσιονομικού χώρου, που θα καταστήσει δυνατή την υιοθέτηση κάποιων ή ενδεχομένως και όλων των παραπάνω μέτρων. Ειδικότερα, η βελτίωση των εσόδων στους επόμενους μήνες, είναι πιθανό να οδηγήσει σε «πλεόνασμα» έναντι των στόχων κατά 1,5 μονάδα του ΑΕΠ ή ποσό περίπου 3 δισ. ευρώ. Επίσης η είδηση ότι το πρωτογενές έλλειμμα το 2021, έκλεισε στο 5% του ΑΕΠ, αισθητά πιο χαμηλά από το 7% του ΑΕΠ που προβλέπει ο προϋπολογισμός, δημιουργεί έστω και εμμέσως δημοσιονομικό χώρο, καθώς διαφορά των 2 ποσοστιαίων μονάδων (7% η πρόβλεψη και 5% το τελικό αποτέλεσμα), μεταφράζεται σε απόλυτους αριθμούς σε 3,5 δισ.ευρώ, ποσό που «απελευθερώνεται» προς πάσα χρήση.
Παράταση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ
Να θυμίσουμε ότι από τον Ιούνιο τίθεται σε εφαρμογή η χρονική επέκταση έως τέλος του 2022 των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στο 13%, για τους κλάδους της εστίασης, των μεταφορών και τουρισμού.
Ειδικότερα αφορούν:
- Τον καφέ, τα λοιπά ροφήματα (σοκολάτα, τσάι), καθώς και τα μη αλκοολούχα ποτά που σερβίρονται από επιχειρήσεις μαζικής εστίασης
- Τα εισιτήρια των δρομολογίων με τρένο, μετρό και τραμ, με αστικά και υπεραστικά λεωφορεία, αεροπορικά εισιτήρια, εισιτήρια των επιβατικών πλοίων, τις μεταφορές με συνδυασμό οδικών, εναέριων και θαλάσσιων μέσων.
- Το τουριστικό πακέτο
- Στον πολιτισμό: Φθηνότερα θα πωλούνται τα εισιτήρια στους κινηματογράφους, οι οποίοι έχουν επηρεαστεί σε μεγάλο βαθμό από τους περιορισμούς λόγω κορονοϊού.
