Με ένα βίντεο από τους ρωσικούς βομβαρδισμούς σε Οδησσό, Μποροντιάνκα, Μαριούπολη και άλλες πόλης της Ουκρανίας, ξεκίνησε η παρέμβαση του Προέδρου της Ουκρανίας Βολοντιμίρ Ζελένσκι, ο οποίος το απόγευμα της Πέμπτης μίλησε στη Βουλή των Αντιπροσώπων της Κύπρου.
Αμέσως μετά, ο κος Ζελένσκι απευθύνθηκε στο κυπριακό Κοινοβούλιο, στην ειδική συνεδρίαση του οποίου παρών ήταν και ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, καθώς και μέλη του υπουργικού συμβουλίου, αλλά και βουλευτές.
Όπως ανέφερε ο κος Ζελένσκι, η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία θα κρίνει την επιβίωση, όχι μόνο της Ουκρανίας, αλλά ολόκληρης της Ευρώπης. Στόχος της Ρωσίας είναι να υπάρχει διχόνοια μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η Ρωσία λοιπόν, τους περισσότερους τους βλέπει ως ένα χρήσιμο εργαλείο, ή σε περίπτωση που κάποια χώρα δεν είναι τόσο ισχυρή, η Ρωσία την βλέπει ως έδαφος προς κατάκτηση, σημείωσε χαρακτηριστικά ο κος Ζελένσκι, για να συμπληρώσει ότι η εισβολή της Ρωσίας ξεκίνησε το 2014 με την κατάκτηση της Κριμαίας. Αυτήν την στιγμή δεν υπάρχει ειλικρινής διάλογος με τη Ρωσία.
«Η Ρωσία αντιλαμβάνεται την καλοπροαίρετη θέση ορισμένων κρατών ως αδυναμία» επεσήμανε, ενώ αναφέρθηκε και στην περίπτωση ενός 6χρονου παιδιού που αναζητείτο για μέρες και τελικά εντοπίστηκε νεκρό.
Ειδικότερα, ο Ουκρανός Πρόεδρος ζήτησε από την Κύπρο: Να κλείσουν όλα τα κυπριακά λιμάνια για Ρώσους, Να σταματήσει η χορήγηση «χρυσών διαβατηρίων» σε Ρώσους, να σταματήσουν οι διπλές υπηκοότητες (σημειώνοντας πως δεν χρειάζεται να σταματήσει για Ρώσους που δεν υποστηρίζουν την εισβολή, ωστόσο, θα πρέπει να δοθούν στοιχεία) και να επιβληθεί εμπάργκο στις εισαγωγές ρωσικών ορυκτών καυσίμων από τη Ρωσία.
Παράλληλα, ο Ουκρανός Πρόεδρος ζήτησε την υποστήριξη της Κύπρου για την ένταξη της Ουκρανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Αίσθηση προκάλεσε το γεγονός, ότι αμέσως μετά την ολοκλήρωση της ομιλίας του Β. Ζελένσκι, η οποία δεν περιελάμβανε κάποια αναφορά στην τουρκική εισβολή στην Κύπρο, η Πρόεδρος του κυπριακού Κοινοβουλίου Αννίτα Δημητρίου, πήρε το λόγο για να αναφερθεί στο εν λόγω ζήτημα.
Η Πρόεδρος της Κυπριακής Βουλής των Αντιπροσώπων
«Η Κύπρος, όπως και η Ουκρανία, είναι θύματα εισβολής και κατοχής μίας ισχυρότερης γείτονος χώρας. Το 1974, η Τουρκία, που ήταν και εγγυήτρια δύναμη, εισέβαλε στην Κύπρο με αιτιάσεις ασύμβατες με τις πάγιες αρχές του διεθνούς δικαίου και της διεθνούς νομιμότητας, όπως σήμερα η Ρωσία, και έκτοτε κατέχει το 37% του εδάφους της χώρας μας, ενός ευρωπαϊκού εδάφους. Για περισσότερο από 47 χρόνια, βιώνουμε τις οδυνηρές συνέπειες των κατάφωρων παραβιάσεων από την Τουρκία των αρχών του διεθνούς δικαίου και των βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και γινόμαστε καθημερινά μάρτυρες νέων τετελεσμένων τόσο επί του εδάφους όσο και στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας, ως μέρους των ευρύτερων επεκτατικών σχεδιασμών της Τουρκίας», ανέφερε η Πρόεδρος της κυπριακής Βουλής αμέσως μόλις ο Πρόεδρος της Ουκρανίας ολοκλήρωσε την ομιλία του και συμπλήρωσε:
Κύριε Πρόεδρε,
Αναφερθήκατε χθες στην αθέτηση υποσχέσεων από την Τουρκία. Αυτό που θέλω να τονίσω, είναι ότι η διεθνής ιστορία μας προσφέρει διδάγματα τα οποία πρέπει να λαμβάνουμε σοβαρά υπόψη. Και είναι ακριβώς το καθεστώς της εγγυήτριας δύναμης στο Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας, το οποίο αποτέλεσε το πρόσχημα για την τουρκική εισβολή. Ως εάν η εισβολή και παραβίαση της εδαφικής ακεραιότητας ενός κράτους, να μπορούσε να δικαιολογηθεί με οποιονδήποτε τρόπο.
Η Ουκρανία, λοιπόν, όπως και η Κύπρος, έχει το δικαίωμα να είναι ένα κανονικό, σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος, χωρίς αναχρονιστικές εγγυήσεις εκ μέρους τρίτων χωρών, γεγονός εξάλλου που δεν συνάδει με τον πολιτισμό του 21ου αιώνα. Έχει το δικαίωμα να επιλέγει το μέλλον που επιθυμεί προς όφελος του λαού της.
Θα ήθελα λοιπόν να σας διαβεβαιώσω ότι η Κύπρος, όπως ακριβώς και οι υπόλοιποι εταίροι μας στην ΕΕ, παραμένει ακλόνητα προσηλωμένη στην υλοποίηση των κυρώσεων που ως Ευρωπαϊκή Ένωση έχουμε επιβάλει στη Ρωσία, με στόχο την αλλαγή της συμπεριφοράς της και τον τερματισμό της εισβολής στη χώρα σας.
Γιατί η σταθερή προσήλωση σε πάγιες αρχές του διεθνούς δικαίου, στις ευρωπαϊκές αρχές και αξίες και στον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αποτελεί ζήτημα επιβίωσης για όλους μας.
Η λογική των δύο μέτρων και δύο σταθμών και η επιλεκτική ανοχή, και αναφέρομαι συγκεκριμένα στην Τουρκία, τόσον όσον αφορά τις κατάφωρες παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου στην Κύπρο και αλλού, όσο και τη μη εφαρμογή των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, δεν είναι μονάχα ιδιοτελής. Υπονομεύει τον επιδιωκόμενο αντίκτυπο των κυρώσεων, προσβάλλοντας όλη τη διεθνή κοινότητα, και θέτοντας εν αμφιβόλω την αποφασιστικότητα και την αξιοπιστία της».
Καταλήγοντας, η κα Δημητρίου τόνισε:
«Η Κύπρος γνωρίζει τι σημαίνει πόλεμος και προσφυγιά, αφού ως χώρα εξακολουθούμε να έχουμε δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες και εκατοντάδες αγνοουμένους λόγω της τουρκικής θηριωδίας.
Είναι γι' αυτόν τον λόγο που η ανταπόκριση των Κυπρίων στην ανάγκη στήριξης και ανακούφισης του λαού της Ουκρανίας υπήρξε άμεση και πρωτοφανής. Η ανθρωπιστική βοήθεια από την Κύπρο προς την Ουκρανία συνεχίζεται και είναι η μεγαλύτερη που προσφέρθηκε ποτέ από τη χώρα μας.
Η Κύπρος έχει αγκαλιάσει τους πρόσφυγες από την Ουκρανία, παρέχοντάς τους καθεστώς προσωρινής προστασίας και όλα τα συναφή δικαιώματα, και τούτο παρά τις προκλήσεις και δυσκολίες που αντιμετωπίζει.
Κύριε Πρόεδρε, καταλήγω, διαβεβαιώνοντάς σας ότι η Κύπρος θα παραμείνει προσηλωμένη στις θέσεις αρχών και αξιών, οι οποίες συνάδουν απόλυτα με τις αρχές του διεθνούς δικαίου και της διεθνούς νομιμότητας και στο πλαίσιο αυτό θα συνεχίσει να παρέχει κάθε δυνατή βοήθεια και στήριξη στον φίλο ουκρανικό λαό. Εύχομαι το αυτονόητο.
Ο σεβασμός του διεθνούς δικαίου και ο διάλογος να πρυτανεύσουν και να αποκατασταθεί σύντομα η ειρήνη και η σταθερότητα, δίνοντας πίσω την ελπίδα στους λαούς μας για ένα ευοίωνο και δημιουργικό μέλλον.
Εύχομαι και ελπίζω αυτό να ισχύσει και για τη δική μου πατρίδα, η οποία εξακολουθεί να είναι ημικατεχόμενη, μοιρασμένη και αδικαίωτη».
Αναστασιάδης: Μας ενοχλεί ότι δεν υπήρξε αναφορά από τον Β. Ζελένσκι στην τουρκική εισβολή αλλά δεν είναι αυτό που περιμέναμε σήμερα
Στην ομιλία του Προέδρου της Ουκρανίας, Βολοντιμίρ Ζελένσκι, που πραγματοποιήθηκε ενώπιον της Βουλής των Αντιπροσώπων μέσω τηλεδιάσκεψης, παρέστη ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης.
Μετά την ομιλία, εξερχόμενος της Ολομέλειας της Βουλής, και σε παρατήρηση δημοσιογράφου ότι ο Πρόεδρος της Ουκρανίας στην ομιλία του δεν καταδίκασε την εισβολή της Τουρκίας στην Κύπρο, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι «δεν είναι αυτό το οποίο περιμέναμε σήμερα.
Βεβαίως και αυτό θα έπρεπε να γίνει, θέλω να είμαι ευθύς και κατηγορηματικός, (όμως) αυτό που σήμερα αναμέναμε είναι να ακούσουμε αυτά που υποφέρει ο ουκρανικός λαός τώρα, αλλά τα ίδια είχαμε υποφέρει το 1974.
Μας ενοχλεί το γεγονός ότι δεν υπήρξε η οποιαδήποτε αναφορά. Οι αρχές δικαίου δεν διακρίνουν μεταξύ κρατών και παραβιάζονται τα δικαιώματα των μεν αλλά αγνοούνται τα δικαιώματα των άλλων.
Αυτό που εμείς πράξαμε είναι το προς τη διεθνή νομιμότητα καθήκον μας. Αν υπάρχουν άλλοι με ελαστικότερες συνειδήσεις ή που μπορεί να ανεχθούν ανάλογες πράξεις αρκεί να μην επηρεάζονται οι ίδιοι, αυτό είναι παντελώς ξένο από τις αρχές που διέπει μια ευρωπαϊκή χώρα και ιδιαίτερα μια χώρα που βίωσε και βιώνει ακόμα μέχρι και σήμερα τα δεινά μιας εισβολής, που στήθηκε ή αιτιολογήθηκε πάνω στα ίδια ακριβώς επιχειρήματα και πάνω στα ίδια, δυστυχώς, ανύπαρκτα γεγονότα».
Κληθείς να σχολιάσει την απουσία των βουλευτών του ΑΚΕΛ από την αίθουσα της Ολομέλειας της Βουλής κατά την ομιλία Ζελένσκι, ο Πρόεδρος είπε «δεν είμαι εδώ για να σχολιάσω ή να κάνω πολιτικά σχόλια. Είναι δικαίωμα της κάθε δύναμης να συμπεριφερθεί (όπως επιθυμεί), ο λαός κρίνει».
Ερωτηθείς αν η Κυπριακή Κυβέρνηση θα παραμείνει πιστή στις θέσεις αρχών σε ό,τι αφορά το Ουκρανικό, ο Πρόεδρος απάντησε «βεβαίως. Υπάρχει αμφιβολία;».
Σε ερώτηση αν υπάρχει περίπτωση ανάκλησης διαβατηρίων Ρώσων ολιγαρχών, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι «το Υπουργικό Συμβούλιο εξουσιοδότησε σήμερα τον υπουργό Εσωτερικών να προχωρήσει με τη διαδικασία ανάκλησης τεσσάρων από τα 850 που είναι στη λίστα των κυρώσεων της ΕΕ. Οι υπόλοιποι (στη λίστα), οι οποίοι έχουν διαβατήρια δεν έχουν πάρει το σχετικό διαβατήριο από την Κυπριακή Δημοκρατία».
Εξάλλου, κληθείς να σχολιάσει τη σημερινή αναφορά της υφυπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Βικτώρια Νούλαντ για τον αγωγό EastMed, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είπε ότι «έχω την εντύπωση ότι, και το έχουμε πει κατ΄επανάληψη, αυτό θα κριθεί μετά τη μελέτη βιωσιμότητας.
Αυτό που παρατηρείται σήμερα είναι μια ανάγκη μελέτης εναλλακτικών πηγών προμήθειας προς την ΕΕ, με βάση τα νέα δεδομένα. Συνεπώς, θα κριθεί από τις μελέτες, από την ποσότητα του προς διάθεση αερίου και ως εκ τούτου δεν θεωρώ ότι αποκλείσθηκε».
Ερωτηθείς αν υπάρχει παράθυρο ευκαιρίας αφού υπάρχει έντονο ενδιαφέρον για εξεύρεση εναλλακτικών πηγών προμήθειας ενέργειας, ο Πρόεδρος σημείωσε ότι «ακριβώς αυτό έχω πει».
Τέλος ερωτηθείς αν κατά τη συνάντηση τους σήμερα συζήτησε με την κα Νούλαντ για την ετοιμότητα των ΗΠΑ να δώσει F16 στην Τουρκία, ο Πρόεδρος είπε ότι «όχι.
Εστίασα την προσοχή μου στο Κυπριακό, στο τι πρέπει να γίνει, στο τι δεν πρέπει να γίνει και όχι στις πολιτικές που η Αμερική ακολουθεί έναντι τρίτων χωρών.
Βεβαίως δεν παρέλειψα να επισημάνω ότι θα ήθελα να δω την ίδια αποφασιστικότητα που επιδεικνύουν έναντι της Ρωσίας, και έναντι μιας χώρας η οποία, μάλιστα, αρνείται να εκτελέσει τις αποφάσεις, τις κυρώσεις που έχει πάρει είτε το ΝΑΤΟ είτε η ΕΕ, υποψήφια χώρα της οποίας είναι η Τουρκία».