Αποδείξεις για αγορές με «πλαστικό χρήμα» θα υποχρεωθούν να συγκεντρώνουν και οι ελεύθεροι επαγγελματίες από το 2020, καθώς το υπουργείο Οικονομικών φιλοδοξεί να επεκτείνει την χρήση των ηλεκτρονικών πληρωμών, στο πλαίσιο της προσπάθειας πάταξης της φοροδιαφυγής.
Όσοι δεν συγκεντρώσουν το απαραίτητο ύψος των αποδείξεων, θα τιμωρούνται με την πληρωμή φόρου ίσου με το 25%, επί της διαφοράς και θα χάνουν το ευεργέτημα της μείωσης του εισαγωγικού συντελεστή της κλίμακας στο 9%.
Σύμφωνα με πληροφορίες υπηρεσιακοί παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών έχουν προτείνει στην πολιτική ηγεσία και συζητείται, η υποχρέωση πραγματοποίησης ηλεκτρονικών αγορών και από στους ελεύθερους επαγγελματίες, παρότι οι ίδιοι δεν έχουν αφορολόγητο όριο.
Μέχρι και φέτος, ηλεκτρονικές αγορές μέχρι και ένα ύψος του εισοδήματός τους, υποχρεούνται να συγκεντρώνουν οι μισθωτοί, οι συνταξιούχοι και οι κατ΄ επάγγελμα αγρότες. Οι συγκεκριμένες κατηγορίες φορολογουμένων, υποχρεούνται να πραγματοποιούν κάθε φορολογικό έτος ελάχιστο ποσό των ηλεκτρονικών αγορών με βάση την κλίμακα 10%, 15% και 20%, ανάλογα με το εισόδημά τους. Στην πράξη το όριο των αγορών με «πλαστικό χρήμα» ξεκινά από 10% και φτάνει μέχρι 18,75% του εισοδήματος, πραγματικού ή τεκμαρτού.
Αν δεν καλύπτεται το ελάχιστο όριο επιβάλλεται φόρος 22% στη διαφορά μεταξύ του απαιτούμενου και του δηλωθέντος ποσού και του ποσού των αποδείξεων που συγκεντρώθηκαν.
Για το 2020, το ελάχιστο όριο των αγορών με πλαστικό χρήμα διαμορφώνεται στο 30% για όλους, ανεξαρτήτως ύψους εισοδήματος (πίνακας). Σε περίπτωση που δεν καλύπτεται το όριο των ελάχιστων ηλεκτρονικών αγορών, θα επιβάλλεται πρόστιμο επί της διαφοράς έως 25%. Δηλαδή ο φορολογούμενος που δηλώνει εισόδημα ύψους 10.000 ευρώ, υποχρεούται να συγκεντρώσει αποδείξεις για ηλεκτρονικές πληρωμές ύψους 3.000 ευρώ. Αν συγκεντρώσει αποδείξεις ύψους 2.000 ευρώ, τότε θα του επιβληθεί πρόστιμο ύψους έως 25% στη διαφορά του ποσού των ηλεκτρονικών αγορών που πραγματοποίησε (2.000 ευρώ) και του προβλεπόμενου ελάχιστου ορίου (3.000), ήτοι στο ποσό των 1.000 ευρώ. Ο φόρος που θα κληθεί να πληρώσει θα ανέλθει στο ποσό των 250 ευρώ.
Με τον τρόπο αυτό ψαλιδίζεται το αφορολόγητο και ενώπιον του κινδύνου αυτού, οι φορολογούμενοι συγκεντρώνουν αναγκαστικά ηλεκτρονικές αποδείξεις. Πάντως το 2018 χιλιάδες φορολογούμενοι την «πάτησαν» και πλήρωσαν έξτρα φόρο πάνω από 36 εκατ. ευρώ.
Αλλάζει δηλαδή το ισχύον σύστημα, το οποίο συνδέει την κάλυψη ή μη του αφορολόγητου ορίου με τον ισχύοντα εισαγωγικό συντελεστή της κλίμακας. Μέχρι και φέτος, αν δεν καλύπτεται το ελάχιστο απαιτούμενο ποσό των ηλεκτρονικών αγορών με βάση την κλίμακα 10%, 15% και 20%, τότε ο φόρος προσαυξάνεται κατά το ποσό που προκύπτει από τη θετική διαφορά μεταξύ του απαιτούμενου και του δηλωθέντος ποσού, πολλαπλασιαζόμενης με συντελεστή είκοσι δύο τοις εκατό (22%).
Παράδειγμα, εάν κάποιος έπρεπε να πραγματοποιήσει δαπάνες 5.000 ευρώ, αλλά δαπάνησε με ηλεκτρονικές αγορές το ποσό των 4.000 ευρώ του επιβάλλεται φόρος ύψους 220 ευρώ (1.000€ Χ 22%).
Επειδή από το 2020 αλλάζει η φορολογική κλίμακα και ο εισαγωγικός συντελεστής μειώνεται στο 9%, το λογικό ήταν, οι φορολογούμενοι που δεν καλύπτουν το όριο των αποδείξεων να τιμωρούνται με έξτρα φόρο 9% στη διαφορά.
Όμως, το υπουργείο Οικονομικών το αποσυνδέει και καθιερώνει ειδικό συντελεστή «τιμωρίας» ο οποίος θα είναι μέχρι το 25% αντί 9%. Στόχος είναι να αποτελεί ισχυρό αντικίνητρο για τους μισθωτούς, συνταξιούχους και τους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες η μη πληρωμή με ηλεκτρονικά μέσα, στο πλαίσιο της προσπάθειας πάταξης της φοροδιαφυγής.
Τι θα ισχύσει για τους ελεύθερους επαγγελματίες
Σε ότι αφορά στους αυτοαπασχολούμενους και ελεύθερους επαγγελματίες, από το 2020 θα υποχρεωθούν να συγκεντρώνουν αποδείξεις ηλεκτρονικών αγορών για τις οικογενειακές τους δαπάνες, όπως οι έχοντες εισοδήματα από μισθωτές υπηρεσίες.
Σημειώνεται, πως, οι ελεύθεροι επαγγελματίες υποχρεούνται να συγκεντρώνουν τιμολόγια αγορών για τις επαγγελματικές τους δαπάνες στο πλαίσιο της τήρησης βιβλίων εσόδων-εξόδων, αλλά θα υποχρεωθούν να συγκεντρώνουν και αποδείξεις για τις οικογενειακές τους δαπάνες.
Το όριο θα είναι το ίδιο με τους μισθωτούς, 30% επί των καθαρών κερδών τους, και όσοι δεν το καλύπτουν θα τους επιβάλλεται φόρος ίσος με το 25% επί της διαφοράς.