Ένα νέο οπιοειδές αναλγητικό το οποίο είναι στοχευμένο στην αντιμετώπιση των τάσεων αυτοκτονίας δοκιμάζουν ερευνητές στις ΗΠΑ και στο Ισραήλ.
Πρόκειται για τη βουπρενορφίνη, ένα ημισυνθετικό οπιοειδές, που χρησιμοποιείται επίσης, όπως η μεθαδόνη, για την απεξάρτηση από την ηρωίνη.
Οι ερευνητές του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον και του Πανεπιστημίου της Χάϊφα, με επικεφαλής τον Τζάακ Πάνκσεπ, εκτιμούν ότι το φάρμακο μπορεί να μειώσει δραστικά τις αυτοκτονικές σκέψεις μετά από από μία μόνο εβδομάδα χορήγησης. Αν αυτό επιβεβαιωθεί από μεγαλύτερες κλινικές δοκιμές, τότε ανοίγει ο δρόμος για το πρώτο αντι-αυτοκτονικό φάρμακο ταχείας δράσης.
Σύμφωνα με σχετικό δημοσίευμα του επιστημονικού εντύπου The American Journal of Psychiatry, επιστημονική ομάδα του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον και του Πανεπιστημίου της Χάϊφα, με επικεφαλής τον Τζάακ Πάνκσεπ, χορήγησαν επί ένα μήνα σε χαμηλή δοσολογία το φάρμακο σε 40 άτομα με σοβαρές τάσεις αυτοκτονίας (τα δύο τρία είχαν ήδη κάνει απόπειρα). Μια δεύτερη ομάδα ατόμων επίσης με αυτοκτονικές τάσεις έλαβε εικονικό σκεύασμα.
Η ψυχική κατάσταση των ασθενών καταγραφόταν από ψυχιάτρους ανά εβδομάδα μέσω ειδικού ερωτηματολογίου. Στην αρχή της δοκιμής οι ασθενείς είχαν κατά μέσο όρο «σκορ αυτοκτονίας» 20 (θεωρούμενο αρκετά υψηλό για να νοσηλευθεί ο ασθενής στο νοσοκομείο για τη δική του ασφάλεια).
Οι ασθενείς που έλαβαν την βουπρενορφίνη, σε μια εβδομάδα είχαν υποχωρήσει έξι μονάδες στην κλίμακα των αυτοκτονικών σκέψεων και σε ένα μήνα εμφάνιζαν μείωση δέκα μονάδων (δηλαδή στο μισό), επίπεδο ασφαλές για να μην χρειάζονται νοσηλεία. Τα άτομα της ομάδας ελέγχου, εμφάνισαν μείωση δύο μονάδων στο «σκορ αυτοκτονίας».
Στην περίπτωση που οι δοκιμές στεφθούν με επιτυχία, τότε ενδεχομένως θα ανοίξει ο δρόμος για το πρώτο αντι-αυτοκτονικό φάρμακο ταχείας δράσης.
Σύμφωνα με τον Δρ Πάνκσεπ «αν η βουπρενορφίνη χορηγείτο σε υψηλότερη δόση, τα αποτελέσματα θα ήσαν ακόμη πιο θετικά. Όμως η αύξηση της δόσης στα οπιοειδή είναι ένα επίμαχο θέμα, καθώς η υπερδοσολογία μπορεί να οδηγήσει ακόμη και στον θάνατο».
Αξίζει να σημειωθεί πως η ερευνητική ομάδα φρόντισε να χορηγήσει δόσεις 30 φορές μικρότερες από αυτές που θα οδηγούσαν σε εθισμό. Κανείς από τους συμμετέχοντες ασθενείς δεν ανέφερε συμπτώματα στέρησης μετά τη διακοπή της χορήγησης του φαρμάκου.
Από τα οπιοειδή, η βουπρενορφίνη θεωρείται η πιο ασφαλής και γι' αυτό συνταγογραφείται ακόμη και σε ανθρώπους που έχουν εθιστεί σε άλλα οπιοειδή.
Πάντως, ένα φάρμακο ταχείας δράσης θεωρείται απαραίτητο, σύμφωνα με τους γιατρούς, καθώς έχει αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός των ανθρώπων με τάση αυτοκτονίας. Στις ΗΠΑ για παράδειγμα κάθε χρόνο πάνω από ένα εκατομμύριο άνθρωποι κάνουν απόπειρα αυτοκτονίας.
Οι υπάρχουσες θεραπείες, όπως αντικαταθλιπτικά φάρμακα και ψυχοθεραπεία, δεν έχουν άμεση αποτελεσματικότητα, καθώς συχνά και τα δύο χρειάζονται πάνω από έξι εβδομάδες για να δράσουν. Η κεταμίνη, ένα φάρμακο που δρα πιο γρήγορα, επιφέρει παραισθήσεις και η δράση της γρήγορα εξασθενεί.