Τη δημιουργία ενός δημοσιονομικού ταμείου της ευρωζώνης, το οποίο θα χρηματοδοτεί στο μέλλον τις χώρες της που είναι σε κρίση και τη συμμετοχή των ιδιωτών σε περίπτωση αναδιάρθρωσης κρατικού χρέους, πρότεινε ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ΕΜΣ), Κλάους Ρέγκλινγκ, σε ομιλία του σε συνέδριο του Economist στην Κύπρο με θέμα: «Οι επιτυχίες της Κύπρου και της Ευρώπης».
Οι εξελίξεις στην Ευρώπη
Αναφερόμενος στην Ευρώπη, ο Ρέγκλινγκ είπε ότι η ευρωζώνη είναι σήμερα ισχυρότερη από πριν, τόσο οικονομικά όσο και θεσμικά. Υπάρχει, τόνισε, «μία νέα πολιτική βούληση στην ΕΕ και ιδιαίτερα στην ευρωζώνη για συνεργασία, ενοποίηση και μεταρρύθμιση. Οι πολιτικοί συζητούν ιδέες για να κάνουν τη νομισματική ένωση πιο εύρωστη και πιο ανθεκτική». Σημείωσε, όμως, ότι «δεν χρειάζεται μία μεγάλη αναμόρφωση», προσθέτοντας: «Σε σύγκριση με ό,τι έχει ήδη γίνει μετά την κρίση, χρειάζονται μόνο λίγα πρόσθετα βήματα».
Ο πρωταρχικός στόχος, είπε, των μεταρρυθμίσεων που απομένουν να γίνουν είναι η εμβάθυνση της χρηματοπιστωτικής και οικονομικής ενοποίησης της ευρωζώνης. Αυτό απαιτεί, πρόσθεσε την ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης, με τη δημιουργία ενός διχτυού ασφαλείας για το Ενιαίο Ταμείο Εκκαθάρισης και ενός ευρωπαϊκού συστήματος ασφάλισης των καταθέσεων, το οποίο μπορεί να γίνει, μόνο αν αντιμετωπισθούν τα προβλήματα με τα «κόκκινα» δάνεια που υπάρχουν σε ορισμένες χώρες. Η δημιουργία της Ένωσης των Κεφαλαιαγορών θα ενίσχυε, επίσης, την χρηματοπιστωτική ενοποίηση της ευρωζώνης, πρόσθεσε ο Ρέγκλινγκ, σημειώνοντας ότι αυτή απαιτεί μία ευρεία εναρμόνιση της νομοθεσίας για τις επιχειρήσεις, τη φορολογία και τις πτωχεύσεις, και επομένως δεν είναι εύκολο έργο.
Ο κ. Ρέγκλινγκ είπε ότι η ΕΕ δεν χρειάζεται μία πλήρη δημοσιονομική ένωση με μεγαλύτερες μεταβιβάσεις (πόρων) μεταξύ των χωρών, αλλά σημείωσε ότι κατά την άποψή του «υπάρχει περιθώριο στη νομισματική ένωση για ένα ταμείο (facility) που θα αντιμετωπίζει ασύμμετρα σοκ ή τη μακροοικονομική σταθεροποίηση». Αυτό, πρόσθεσε, «έχει νόημα για να αποτρέπονται υπερβολικές αποκλίσεις των οικονομικών κύκλων και να αποφευχθεί μία μεγάλη κρίση. Σε μία νομισματική ένωση, η κοινή νομισματική πολιτική δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τα προβλήματα των επιμέρους χωρών. Μόνο η δημοσιονομική πολιτική μπορεί να το κάνει».
Αναφορικά με τις μορφές της χρηματοδότησης που θα δίνει το Ταμείο, ο Ρέγκλινγκ έκανε λόγο και για έναν βραχυπρόθεσμο δανεισμό από τον ΕΜΣ. «Ένα τέτοιο Ταμείο για μακροοικονομική σταθεροποίηση είναι δυνατό χωρίς μόνιμες μεταβιβάσεις (πόρων) ή αμοιβαία ανάληψη χρέους. Μπορεί να συσταθεί με την μορφή ενός ταμείου κατά τα πρότυπα του αμερικανικού rainy day fund ή μίας συμπληρωματικής ασφάλισης για την ανεργία. Ο βραχυπρόθεσμος δανεισμός από τον ΕΜΣ αποτελεί μία ακόμη επιλογή», είπε.
Ο γενικός διευθυντής του ΕΜΣ είπε ότι ένα τέτοιο Ταμείο θα μπορούσε να συνδεθεί με ένα πιο διαφανές σύστημα ανάληψης βάρους και από τους ιδιώτες επενδυτές σε περίπτωση μίας αναδιάρθρωσης κρατικού χρέους. «Αυτό», είπε, «θα μπορούσε να γίνει σε ένα πλαίσιο που θα βασίζεται στην αγορά, με πιο αυστηρές ρήτρες συλλογικής δράσης στα ομόλογα της ευρωζώνης. Αυτόματες επιμηκύνσεις των λήξεων (των ομολόγων) δεν είναι επιθυμητές, επειδή μπορεί να έχουν αποτελέσματα που εντείνουν τον οικονομικό κύκλο.
Ο ΕΜΣ θα μπορούσε να αναλάβει τον ρόλο της οργάνωσης αναδιαρθρώσεων, κατά τα πρότυπα του London Club, στην περίπτωση που το χρέος μίας χώρας δεν είναι βιώσιμο».
Αναφερόμενος στις προτάσεις για τη δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου, ο Ρέγκλινγκ είπε ότι υπάρχει τώρα συμφωνία πως το ΔΝΤ δεν θα έχει τον ίδιο ρόλο σε μελλοντικά προγράμματα διάσωσης. Τον ρόλο του, πρόσθεσε, θα μπορούσε να αναλάβει ο ΕΜΣ μαζί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Η πορεία της κυπριακής οικονομίας
Αναφερόμενος στην πορεία της κυπριακής οικονομίας, ο Ρέγκλινγκ είπε ότι κάθε φορά που επισκέπτεται την Κύπρο βλέπει μεγαλύτερη πρόοδο και ότι σήμερα η Κύπρος έχει μία από τις καλύτερες επιδόσεις τηςε υρωζώνης, αναπτυσσόμενη με έναν από τους ταχύτερους ρυθμούς της ευρωζώνης. Στον χρηματοπιστωτικό τομέα, είπε, «τα πράγματα δεν φαίνονται το ίδιο πολύ αισιόδοξα, καθώς οι τράπεζες συνεχίζουν να πασχίζουν υπό το μεγάλο βάρος των «κόκκινων» δανείων. «Αυτό κρατά σε χαμηλά επίπεδα την κερδοφορία και εμποδίζει τις νέες χορηγήσεις δανείων», τόνισε. «Αν και η συνολική εικόνα της Κύπρου είναι ευνοϊκή», πρόσθεσε, «οι μεταρρυθμίσεις πρέπει να συνεχισθούν για να διατηρηθεί αυτή η επιτυχία. Οι εκλογές δεν πρέπει να οδηγήσουν την Κύπρο σε απόκλιση από τον δρόμο αυτό. Η δυναμική για τη συνέχιση των μεταρρυθμίσεων και ιδιωτικοποιήσεων πρέπει να παραμείνει ισχυρή. Η Κύπρος πρέπει να αποφύγει τα λάθη του παρελθόντος και να δαπανά με σύνεση το δημόσιο χρήμα».
