Τέτοιες μέρες τα θέματα της οικονομίας περνούν σε δεύτερο πλάνο. Τα Χριστούγεννα είναι μέρα χαράς, γαλήνης και ελπίδας, μια διαφυγή από τα προβλήματα της καθημερινότητας και τη “γκριζάδα” των αριθμών. Ομως, η φράση που τα συνοδεύει, “και επί γης ειρήνη, εν ανθρώποις ευδοκία”, ακούγεται κι εφέτος ως ανεκπλήρωτη, μη πραγματοποιήσιμη ευχή.
Η παγκόσμια κοινότητα ζει μιά δύσκολη περίοδο, με εντάσεις, προκλήσεις, κινδύνους και προβλήματα, χωρίς καμία βεβαιότητα για το μέλλον, με ελπίδες που αποδεικνύονται φρούδες και με προοπτικές που συχνά διαψεύδονται.
Πίσω από τους αριθμούς
Οι οικονομικές ανισότητες διευρύνονται, οι κοινωνικές εντάσεις και οι αντιθέσεις οξύνονται, ακραίες απόψεις κερδίζουν παντού έδαφος. Οι αριθμοί “ευημερούν” στις ανεπτυγμένες χώρες, αλλά μόνον για ένα κομμάτι των κοινωνιών τους. Μεγάλες ομάδες του πληθυσμού βρίσκονται στο περιθώριο και αυξάνεται συνεχώς ο αριθμός των νοικοκυριών που βασίζονται στα κρατικά επιδόματα για να τα βγάλουν πέρα.
Στην Ελλάδα που εμφάνισε φέτος τους καλύτερους οικονομικούς δείκτες από όλες τις χώρες της ΕΕ, περίπου μία στις πέντε οικογένειες ζει στα όρια της φτώχειας κι άλλες τόσες έχουν ληξιπρόθεσμα χρέη που αδυνατούν να εξυπηρετήσουν.
Η κατάσταση είναι βέβαια πολύ χειρότερη στις χώρες του τρίτου κόσμου, όπου εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι μαστίζονται από την απόλυτη φτώχεια και είναι διατεθειμένοι να διακινδυνεύσουν τη ζωή τους στα νερά της Μεσογείου προκειμένου να φτάσουν στην ευρωπαϊκή “γη της Επαγγελίας”
Αιματοχυσία, ερείπια, πρόσφυγες
Γεωπολιτικοί ανταγωνισμοί, οικονομικά συμφέροντα και εθνικισμοί οδηγούν σε αιματηρές συγκρούσεις σε πολλές περιοχές του πλανήτη, με τεράστιο κόστος σε ανθρώπινες ζωές και με πολλαπλές παρενέργειες σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο.
Την τελευταία πενταετία η ανθρωπότητα πορεύεται από κρίση σε κρίση: Από την υγειονομική στην ενεργειακή σε συνδυασμό με τον πόλεμο στην Ουκρανία και τώρα στη Γάζα, ενώ παράλληλα διαιωνίζεται το προσφυγικό, που καθίσταται πλέον μιά μόνιμη ανθρωπιστική κρίση.
Το βαρύτερο τίμημα το πληρώνουν βέβαια οι λαοί που ζουν στις εμπόλεμες ζώνες. Το "άστρο της Βηθλεέμ" φωτίζει σήμερα τη γειτονική Γάζα, όπου περίπου 25.000 ανδρες, γυναίκες και παιδιά έχουν χάσει τη ζωή τους από τους συνεχείς βομβαρδισμούς, ενώ περίπου 2 εκατομμύρια προσπαθούν να επιβιώσουν μέσα στα ερείπια ή έχουν πάρει το δρόμο της προσφυγιάς.
Η αιματοχυσία συνεχίζεται στην Ουκρανία, χωρίς να διαφαίνεται προοπτική τερματισμού της πολεμικής σύρραξης, που έχει κοστίσει μέχρι στιγμής πάνω από 80.000 ανθρώπινες ζωές έχει προκαλέσει κλυδωνισμούς στην παγκόσμια οικονομία, αποτελώντας τον “σπινθήρα” της ενεργειακής κρίσης.
Νέο μέτωπο μπορεί να ανοίξει τώρα στα νότια της αραβικής χερσονήσου, όπου οι αντάρτες Χούτι προκαλούν τη Δύση με επιθέσεις σε εμπορικά πλοία.
Οι εξελίξεις αυτές και οι συνεχιζόμενες μικρότερης έντασης συγκρούσεις στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής και της βόρειας-κεντρικής Αφρικής, προμηνύουν διόγκωση του προσφυγικού-μεταναστευτικού κύματος προς την Ευρώπη. Η Ελλάδα είναι μία από τις πρώτες χώρες που θα κληθεί να αντιμετωπίσει και να διαχειριστεί το πρόβλημα.