«Τα μέτρα που εξήγγειλε ο κ. Μητσοτάκης δεν αντιμετωπίζουν σε καμία περίπτωση το σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο αγροτικός κόσμος και δεν διασφαλίζουν τη βιωσιμότητα της ελληνικής γεωργίας», είπε ο πρόεδρος της Κ.Ο. της Νέας Αριστεράς, Αλέξης Χαρίτσης, μιλώντας στη Βουλή, στη συζήτηση για το νομοσχέδιο του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης.
Ο κ. Χαρίτσης ξεκίνησε την ομιλία του με αναφορά στη συνεδρίαση της Εξεταστικής για τα Τέμπη, σχολιάζοντας ότι επιβεβαιώνεται συνεχώς η «εργώδης προσπάθεια συγκάλυψης από πλευράς κυβέρνησης, σε ό,τι αφορά τα αίτια του δυστυχήματος». Καταλόγισε στην κυβέρνηση της ΝΔ ότι από το 2019 έως σήμερα «ευθύνεται για την απαξίωση του σιδηροδρόμου», προσθέτοντας ότι «σε σχέση με το τραγικό δυστύχημα, εκτός από την αδράνειά της στην ολοκλήρωση των ηλεκτρονικών συστημάτων ασφαλείας, ”ξήλωσε” και όλες τις δικλείδες ασφαλείας που υπήρχαν, μια εκ των οποίων να λειτουργούσε, το ατύχημα θα είχε αποφευχθεί». Τόνισε πως «όσες μεθοδεύσεις και αν χρησιμοποιήσουν, όσες προσπάθειες συσκότισης κι αν επιχειρήσουν, τελικά η αλήθεια θα λάμψει. Το ζητάνε οι οικογένειες των θυμάτων. Το ζητάει η ελληνική κοινωνία».
«Άνθρακες ο θησαυρός», σχολίασε για τις ανακοινώσεις του πρωθυπουργού μετά τη συνάντηση του με αντιπροσωπεία των αγροτών. Είπε ότι ήδη από τις πρώτες αντιδράσεις των αγροτών «αποδεικνύεται η αποσπασματική αντιμετώπιση που επέλεξε η κυβέρνηση για να κατευνάσει τις δυναμικές αντιδράσεις του αγροτικού κόσμου». Ανέφερε ειδικότερα ότι ο κ. Μητσοτάκης περιορίστηκε στους δύο μόνο από τους συντελεστές του κόστους παραγωγής, στο πετρέλαιο και στο ρεύμα και «αγνόησε όλα τα άλλα αιτήματα των αγροτών». Σχετικά με το αγροτικό πετρέλαιο ανέφερε ότι ο πρωθυπουργός «υποσχέθηκε προκαταβολή 40 εκατ. για το 2024 και ”έναρξη διαλόγου” για δίκαιη επιστροφή από το 2025». «Καμία, με άλλα λόγια, σταθερή βιώσιμη αντιμετώπιση του υψηλότερου κόστους αγροτικού πετρελαίου στην Ευρώπη», τόνισε. Προσέθεσε ότι εξήγγειλε σταθερές τιμές για δύο χρόνια μέσω προγράμματος διμερών μακροχρόνιων συμβάσεων λίγο πάνω από τα 9 λεπτά/κιλοβατώρα σε μέλη συνεργατικών σχημάτων και συμμετεχόντων σε συμβολαιική καλλιέργεια, «χωρίς να διευκρινίζει τι ποσοστό των αγροτών αφορά αυτή η εξαγγελία όπως επίσης αν αφορά όλους τους αγρότες ή μόνο τους επαγγελματίες/ενεργούς αγρότες». Επιπλέον είπε ότι ο πρωθυπουργός για τα επόμενα 8 χρόνια εξήγγειλε αντίστοιχη χρέωση ανά κιλοβατώρα «μόνο για το 1/3 της συνολικής κατανάλωσης των αγροτών ενώ για τα 2/3 της υπόλοιπης κατανάλωσης οι αγρότες θα παραμείνουν έρμαια της ελεύθερης αγοράς».
«Κοντολογίς, ”πολύ κακό για το τίποτα” από τις σημερινές ανακοινώσεις του πρωθυπουργού. Προσωρινά μπαλώματα και στάχτη στα μάτια ενδεικτικά της απουσίας ενός ολοκληρωμένου σχεδίου αντιμετώπισης της κρίσης», υποστήριξε, σχολιάζοντας ότι με τις εξαγγελίες αυτές θέλει να δώσει ένα «τυράκι» για να εκτονωθεί η κατάσταση και να κρυφτούν τα πραγματικά προβλήματα κάτω απ' το χαλί. Σχολίασε ότι αυτή η λογική «επιβεβαιώνεται» και με το σημερινό νομοσχέδιο.
Ο κ. Χαρίτσης είπε ότι «οι κινητοποιήσεις των παραγωγών είναι δίκαιες και εκφράζουν την αγωνία της επιβίωσης τους και η Νέα Αριστερά είναι δίπλα τους», καλώντας τους αγρότες «να συνεχίσουν, να μην υποκύψουν στην καταστολή και στην προσπάθεια εξαγοράς των συνειδήσεων τους, γιατί η διεκδίκησή τους αφορά όλη την ελληνική κοινωνία». Υπογράμμισε ότι στον πυρήνα των αγροτικών κινητοποιήσεων βρίσκεται η ίδια η βιωσιμότητα του πρωτογενούς τομέα στη χώρα. Κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι «δεν είναι διατεθειμένη να δει το βάθος και την κρισιμότητα του προβλήματος», «το αποδεικνύουν τα παλαιοκομματικού τύπου μέτρα που προτείνει, η προσπάθεια εξαγοράς των αγροτών, η ταξική υπεροψία κυβερνητικών στελεχών-υπουργών που τους αντιμετωπίζουν ως ενοχλητικά παιδιά που θα σωπάσουν με μια καραμέλα». Υποστήριξε ότι αν συνεχιστεί η αγνόηση της ανάγκης για ουσιαστική αναβάθμιση του πρωτογενούς τομέα, η διατροφική θα είναι η επόμενη πρόκληση που θα αντιμετωπίσουμε.
Σημείωσε ότι η Νέα Αριστερά θα επιμείνει στην ανάγκη για ένα «νέο Εθνικό Σχέδιο για την Γεωργία, που θα βάζει στο επίκεντρο τις ανάγκες του αγρότη και την ανάπτυξη των αγροτικών περιοχών, που θα συνδέει την αγροτική παραγωγή με τις τεράστιες δυνατότητες που δημιουργούν οι δύο μεγάλες επαναστάσεις της εποχής μας: η περιβαλλοντική και η ψηφιακή». «Που θα ανοίγει», προσέθεσε, «τον δρόμο για ένα νέο αναπτυξιακό μοντέλο με περιβαλλοντικά βιώσιμες καλλιέργειες και παραγωγή ποιοτικών προϊόντων, ώστε να είναι η ελληνική αγροτική παραγωγή ανταγωνιστική στο διεθνές περιβάλλον, για να είναι διασφαλισμένη η επισιτιστική ασφάλεια της κοινωνίας».
Περνώντας στα ζητήματα του νομοσχεδίου, ο κ. Χαρίτσης είπε ότι η τόνωση της αγροτικής ανάπτυξης θα έπρεπε να συζητάται και να είναι πρώτη προτεραιότητα μετά τις μεγάλες καταστροφές στη Βόρεια Εύβοια, στον Έβρο και το θεσσαλικό κάμπο, αλλά και σε ό,τι αφορά το παραγωγικό μέλλον της χώρας συνολικά. Σχολίασε ότι «η συρραφή διατάξεων ήσσονος, σε μεγάλο βαθμό, σημασίας, καμιά από τις οποίες δεν αφορά τα πραγματικά προβλήματα του πρωτογενούς τομέα, δεν ταιριάζει στην κρισιμότητα της κατάστασης» και πως η κυβέρνηση της ΝΔ ζει «όπως και στην ακρίβεια- στο δικό της σύμπαν».
Ο πρόεδρος της ΚΟ της Νέας Αριστεράς αναφέρθηκε στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι. Σχετικά με το κόστος παραγωγής είπε ότι θα περίμενε από την κυβέρνηση «τουλάχιστον μια έκτακτη φορολόγηση στα υπερκέρδη των μεσαζόντων και των καρτέλ του αγροτοδιατροφικού συμπλέγματος» και ενίσχυση των ελεγκτικών μηχανισμών, ενίσχυση της διαπραγματευτικής δύναμης των παραγωγών ακόμα και με θεσμικές παρεμβάσεις, ενδυνάμωση των τοπικών δικτύων παραγωγών-καταναλωτών, ένα γενναίο πρόγραμμα επενδύσεων για παραγωγή ενέργειας μέσω φωτοβολταϊκών.
Για την ευρωπαϊκή/περιβαλλοντική πρόκληση ανέφερε ότι η νέα ΚΑΠ είναι «γραφειοκρατική και άδικη» και πως το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο πρέπει να αναθεωρηθεί προς περισσότερο αναδιανεμητικές πολιτικές υπέρ των μικρών και μεσαίων εκμεταλλεύσεων. Προσέθεσε ότι για τη Νέα Αριστερά το πρόβλημα δεν είναι η περιβαλλοντική διάσταση και πως η πράσινη μετάβαση πρέπει να διασφαλιστεί, «με επιμερισμό όμως του κοινωνικού κόστους», πρέπει να το επωμιστούν πρωτίστως οι μεγάλοι παίκτες. «Οι Πράσινοι στην Ευρώπη ζήτησαν την επιβολή windfall tax στις μεγάλες αλυσίδες σουπερμάρκετ για να στηριχθούν οι αγρότες. Εσείς εδώ θα το τολμήσετε;», είπε απευθυνόμενος στην κυβέρνηση.
Αναφορικά με την κλιματική πρόκληση είπε ότι δεν πρέπει να υπαναχωρήσουμε από τον στόχο της ανάσχεσής της και ότι δεν πρέπει οι αγρότες μας να είναι οι πρώτοι κλιματικοί πρόσφυγες της χώρας.
Μιλώντας για τη διοικητική/γραφειοκρατική πρόκληση, είπε ότι το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και οι φορείς του, ΟΠΕΚΕΠΕ και ΕΛΓΑ, δεν έχουν εκσυγχρονιστεί, δεν έχουν στελεχωθεί «και έχουν αποδειχθεί παντελώς απροετοίμαστοι τόσο για την κλιματική κρίση και τον τρόπο που χτυπά τον αγροτικό τομέα αλλά ακόμα και για την νέα ΚΑΠ». Προσέθεσε ότι η κυβέρνηση φέρει ακέραια την ευθύνη για τις καθυστερήσεις σε δηλώσεις και πληρωμές και πως το υπό συζήτηση νομοσχέδιο επιχειρεί «διοικητικά μπαλώματα». Ο κ. Χαρίτσης ζήτησε άμεση αλλαγή του κανονισμού του ΕΛΓΑ με γενναία κρατική χρηματοδότηση ώστε να ανταποκρίνεται στις νέες συνθήκες που δημιουργεί η κλιματική κρίση «και δεν θα σπρώχνει τους αγρότες στην ιδιωτική ασφάλιση».
Σχετικά με την ψηφιακή πρόκληση ανέφερε μεταξύ άλλων ότι η υιοθέτηση μεθόδων «ευφυούς γεωργίας» μπορεί να συμβάλει στην αύξηση της παραγωγικότητας και ότι απαιτείται αξιοποίηση όλων των χρηματοδοτικών εργαλείων για χαμηλότοκη χρηματοδότηση των αγροτών με εγγύηση του ελληνικού δημοσίου.
Για τη δημογραφική πρόκληση είπε ότι η γήρανση του αγροτικού πληθυσμού θα παραμείνει μη αναστρέψιμη εφόσον η στήριξη προς τους νέους αγρότες και τις συλλογικές μορφές οργάνωσης νέου τύπου παραμείνει υποτυπώδης. Σημείωσε ότι αυτό θα γίνει με στρατηγικό σχέδιο που θα έχει στον ορίζοντά του την ενίσχυση του αγροτικού τομέα, τη δημιουργία χρηματοδοτικών εργαλείων για νέους αγρότες, την οργανική ένταξη των μεταναστών εργατών.
Σημείωσε ότι σε περιπτώσεις μεγάλων καταστροφών, είναι αναγκαίο να θεσπιστεί για κάποιο χρονικό διάστημα ενός ή δύο ετών, με χαρακτήρα κατεπείγοντος, ένα ελάχιστο εγγυημένο αγροτικό εισόδημα.