Ασφαλιστική Αγορά

Χάος στις ασφάλειες υγείας από την τροπολογία Άδωνι


Τον κίνδυνο να βυθισθεί στο χάος για μεγάλη χρονική περίοδο η αγορά των ασφαλειών υγείας επισημαίνουν παράγοντες του κλάδου, μετά την αλλοπρόσαλλη προσπάθεια νομοθετικής παρέμβασης για τα ασφάλιστρα από τον υπουργό Ανάπτυξης, Άδωνι Γεωργιάδη, η οποία κατέληξε μεν σε αναδίπλωση του υπουργού, αλλά και πάλι το αναμορφωμένο κείμενο της πρότασης νόμου εκφράζονται φόβοι ότι θα τροφοδοτήσει ακραία αβεβαιότητα.

Στην αρχική μορφή της, η τροπολογία στο νόμο για την προστασία του καταναλωτή που αναφέρεται στις αναπροσαρμογές ασφαλίστρων άνοιγε το δρόμο για αυθαιρεσίες των εταιρειών στις αναπροσαρμογές ασφαλίστρων και όρων ασφάλισης στο σύνολο των ήδη υφιστάμενων συμβολαίων, όπως έχει γράψει το Σin. Αυτό προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων από την αντιπολίτευση και καταναλωτικές ενώσεις, όπως η ΕΚΠΟΙΖΩ, που ζήτησε να αποσυρθεί η προτεινόμενη ρύθμιση.

Ταυτόχρονα, όμως, προκάλεσε και πρωτοφανή παρέμβαση του Επιστημονικού Συμβουλίου της Βουλής, το οποίο, στην εκτεταμένη γνωμοδότησή του για τις νομικές παραμέτρους της προτεινόμενης ρύθμισης (η γνωμοδότηση είχε εξαπλάσια έκταση από την ίδια την τροπολογία!), ουσιαστικά «σήκωσε κόκκινη κάρτα» στην τροπολογία, εκθέτοντας αναλυτικά το ελληνικό και ευρωπαϊκό πλαίσιο, καθώς και τη σχετική νομολογία, που θέτουν πολύ στενά περιθώρια στις αναπροσαρμογές ασφαλίστρων, όταν αυτές δεν συνδέονται με αντικειμενικά δεδομένα, που είναι διαφανή και εκ των προτέρων γνωστά στον πελάτη.

Μετά τη γνωμοδότηση του Επιστημονικού Συμβουλίου, το υπουργείο Ανάπτυξης... σάλπισε υποχώρηση και προχώρησε σε δύο σημαντικές αλλαγές της προτεινόμενης ρύθμισης:

  1. Αφενός, εξαίρεσε ρητά από τη δυνατότητα αναπροσαρμογής ασφαλίστρων τα ήδη ισχύοντα συμβόλαια που προβλέπουν σταθερά ασφάλιστρα, ή προκαθορισμένες αναπροσαρμογές. Η αρχική διατύπωση ανέφερε ότι «οι παρ. 2 και 3 (σ.σ.: για την αναπροσαρμογή ασφαλίστρων) ισχύουν και για μακροχρόνιες συμβάσεις ασφάλισης υγείας που έχουν καταρτισθεί μέχρι την έναρξη ισχύς του παρόντος». Σε αυτή τη διατύπωση, όμως, προστέθηκε το εξής: «(...) με εξαίρεση συμβάσεις στις οποίες είτε δεν προβλέπεται αναπροσαρμογή ασφαλίστρων, είτε προβλέπεται σταθερή αναπροσαρμογή ασφαλίστρων».
  2. Αφετέρου, για να ξεπεράσει τα προβλήματα νομιμότητας και συνταγματικότητας της ρύθμισης, ο υπουργός Ανάπτυξης άλλαξε το σκέλος της τροπολογίας που προέβλεπε ότι θα εκδοθεί υπουργική απόφαση για να ρυθμισθούν τα ειδικότερα θέματα, που αναφέρονται στις αναπροσαρμογές ασφαλίστρων με αντικειμενικά κριτήρια. Έτσι, προβλέπεται πλέον ότι αυτό θα γίνει με προεδρικό διάταγμα που θα εισηγηθεί το υπουργείο Ανάτπυξης, το οποίο θα περάσει από το... μικροσκόπιο του Συμβουλίου της Επικρατείας.

Αυτό που μένει, όμως, από αυτή την «άτσαλη» προσπάθεια να ρυθμισθεί ένα πολύ σοβαρό θέμα με τρόπο που θα ευνοούσε τις ασφαλιστικές εταιρείες, οι οποίες θα έβρισκαν μια διέξοδο από συμβόλαια του παρελθόντος με γενναιόδωρους όρους που είναι σήμερα ζημιογόνα, είναι μια εικόνα χάους στο θεσμικό πλαίσιο που διέπει τις ασφάλειες υγείας.

Ειδικότερα, το πώς ακριβώς θα εφαρμοσθεί η τροπολογία στην πράξη έχει μείνει μετέωρο, καθώς όλα τα νομικά προβλήματά της ουσιαστικά παραπέμπονται προς έλεγχο στο Συμβούλιο της Επικρατείας, όταν το ανώτατο δικαστήριο θα αξιολογήσει την πρόταση προεδρικού διατάγματος του υπουργείου. Αυτή η διαδικασία θα πάρει καιρό, λένε στην ασφαλιστική αγορά, και μέχρι τότε θα επικρατεί έντονη νομική αβεβαιότητα και οι εταιρείες δεν θα μπορούν να εφαρμόσουν το νέο νόμο.

Ταυτόχρονα, όμως, το γεγονός ότι για μεγάλο πλήθος συμβάσεων ο νόμος επιτρέπει τις αυθαίρετες αυξήσεις ασφαλίστρων, με μόνο όρο ότι θα ενημερώνεται εκ των προτέρων ο καταναλωτής και θα έχει δικαίωμα καταγγελίας της σύμβασης, ενδέχεται να οδηγήσει σε αυθαιρεσίες των εταιρειών πριν ακόμη δημοσιευθεί το προεδρικό διάταγμα, αφού πλέον δεν θα είναι εύκολο να αμυνθεί ο καταναλωτής με καταγγελίες στη γενική γραμματεία Καταναλωτή, όπως έχει γίνει κατ' επανάληψη στο παρελθόν με κατάληξη την επιβολή προστίμων σε εταιρείες. Ένας νόμος που επιτρέπει την αυθαίρετη αύξηση ασφαλίστρων, έστω και αν δεν έχει δημοσιευθεί το προεδρικό διάταγμα για την εφαρμογή του, μπορεί να αξιοποιηθεί από τις εταιρείες ως μια ισχυρή γραμμή άμυνας, όταν υπάρχουν αιτιάσεις καταναλωτών για παράνομες αυξήσεις.

Το τελικό αποτέλεσμα είναι ότι, αντί να φέρει την ομαλότητα στην αγορά των ασφαλειών υγείας, το υπουργείο Ανάπτυξης την βυθίζει σε χάος με τη νομοθετική του ρύθμιση, με σοβαρούς κινδύνους για τους ασφαλισμένους.