Συναγερμό στην Ευρώπη προκαλεί η είδηση ότι τέθηκε εκτός λειτουργίας ο βασικός κόμβος μεταφοράς ρωσικού φυσικού αερίου μέσω Ουκρανίας. Το σενάριο περί ενεργειακού μπλακ άουτ δεν είναι πλέον… επιστημονικής φαντασίας, αλλά μπορεί να γίνει πραγματικότητα, προκαλώντας οδυνηρές παρενέργειες στην ευρωπαϊκή οικονομία. Από τα πεδία των μαχών ο πόλεμος μεταφέρεται τώρα στους αγωγούς.
Ο σταθμός Σοχρανίφκα, ο οποίος βρίσκεται στην περιοχή του Λουγκάνσκ και είναι υπεύθυνος για τη διοχέτευση του 1/3 του ρωσικού φυσικού αερίου, τέθηκε από χθες εκτός λειτουργίας. Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι η Ευρώπη στερείται από σήμερα τεράστιες ποσότητες φυσικού αερίου (έως 32,6 εκατ.κυβικά μέτρα την ημέρα), γεγονός που προφανώς μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικές ενεργειακές ελλείψεις και παράλληλα να σπείρει τον πανικό στην αγορά ενέργειας, εκτοξεύοντας και πάλι στα ύψη τις ευρωπαϊκές τιμές φυσικού αερίου.
Στο ερώτημα γιατί διακόπτεται η λειτουργία του ουκρανικού σταθμού, γεγονός που έχει άμεσες επιπτώσεις στην Ευρώπη, Κίεβο και Μόσχα έχουν επιδοθεί σε ένα ιδιότυπο blame game αναφορικά με το shut down. Oι Ουκρανοί επικαλούνται λόγους ανωτέρας βίας και δη τις πολεμικές συγκρούσεις που διεξάγονται στην ευρύτερη περιοχή του Λουγκάνσκ. «Λόγω ανωτέρας βίας θα διακοπεί από σήμερα Τετάρτη, 11 Μαΐου, η μεταφορά ρωσικού αερίου προς την Ευρώπη μέσω του σταθμού της Σοχρανίφκα. Επί του παρόντος οι υπάλληλοι δεν μπορούν να ασκήσουν λειτουργικό και τεχνολογικό έλεγχο στο Νοβοπσκόφ CS και σε άλλα περιουσιακά στοιχεία που βρίσκονται σε αυτές τις περιοχές», αναφέρει η ανακοίνωση του Διαχειριστή του Συστήματος Μεταφοράς Αερίου της Ουκρανίας.
Οι Ουκρανοί, μάλιστα, υποστηρίζουν ότι είχαν προειδοποιήσει επανειλημμένως τη Ρωσία ότι οι ενέργειες των στρατευμάτων στην περιοχή του Λουγκάνσκ θα μπορούσαν να οδηγήσουν στο κλείσιμο των κόμβων μεταφοράς φυσικού αερίου στην Ευρώπη.
Η εναλλακτική λύση που πρότεινε το Κίεβο στη Μόσχα για μεταφορά της ροής φυσικού αερίου σ’ ένα νέο σταθμό εισόδου, απορρίφθηκε από την Gazprom, η οποία υποστήριξε ότι το εν λόγω εγχείρημα είναι τεχνικά αδύνατο να πραγματοποιηθεί.
Σε κάθε περίπτωση η νέα εξέλιξη που έρχεται από τη διακεκαυμένη ζώνη της Ουκρανίας, εντείνει την ανησυχία στην Ευρώπη, η οποία ετοιμάζεται και για τα χειρότερα…
Το σχέδιο έκτακτης ανάγκης της Κομισιόν
Οι Βρυξέλλες φέρονται, μάλιστα, να έχουν καταλήξει σε ένα σχέδιο έκτακτης ανάγκης, το οποίο θα ενεργοποιηθεί στην περίπτωση που η Μόσχα εξωθήσει στα άκρα την ενεργειακή «κόντρα» και κλείσει την παροχή αερίου στην Ευρώπη. Το σχέδιο βασίζεται σε δύο κεντρικούς άξονες με τον πρώτο αφορά την εξασφάλιση του εφοδιασμού και της ενεργειακής επάρκειας της Ευρώπης και τον δεύτερο την εφαρμογή συγκεκριμένων δράσεων που αποσκοπούν στη μείωση της κατανάλωσης.
Ο πρώτος άξονας καλύπτεται, όπως αναφέρεται στο σχέδιο, από την εφαρμογή του κανονισμού για την εφοδιαστική ασφάλεια, που έχει τεθεί σε ισχύ από το 2017 – μπορεί δε, υπό προϋποθέσεις, να επεκταθεί και στο πετρέλαιο. Βασικός στόχος είναι η διασφάλισης της ενεργειακής επάρκειας σε κλάδους παραγωγής μείζονος σημασίας, όπως επίσης σε ζωτικές δημόσιες υπηρεσίες και νοικοκυριά.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι δράσεις που προτείνει η Κομισιόν για τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης. Μεταξύ άλλων η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τάσσεται υπέρ της τηλεργασίας έως τρεις φορές την εβδομάδα, που δύναται να οδηγήσει σε εξοικονόμηση 500.000 βαρελιών πετρελαίου.
Επίσης προτείνει κοινή χρήση αυτοκινήτου με άλλους ανθρώπους, καθώς και Κυριακές χωρίς αυτοκίνητα στις πόλεις, που σημαίνει 380.000 βαρέλια λιγότερα.
Ακόμη για την εξοικονόμηση ενέργειας, προτείνονται οι περιορισμοί του αριθμού των αεροπορικών ταξιδιών για επαγγελματικούς λόγους, καθώς και η χρήση ηλεκτρικών οχημάτων και τρένων αντί για αεροπλάνα.