Εξαιρετικά ασταθές έχει γίνει το οικονομικό σύστημα ολόκληρου του κόσμου, και βρίσκεται αντιμέτωπο με μια σωρεία χρεοκοπιών, οι οποίες θα δοκιμάσουν την κοινωνική και την πολιτική σταθερότητα κάθε χώρας, εκτιμά ο τραπεζίτης William White, Πρόεδρος της επιτροπής αναθεώρησης του ΟΟΣΑ και πρώην επικεφαλής οικονομολόγος της Bank for International Settlements.
Κατά τον τραπεζίτη, οι κλυδωνισμοί που βιώνει αυτή τη στιγμή το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα είναι ακόμα χειρότεροι ακόμα και από το 2007.
Σε ομιλία που παρέθεσε στην βρετανική Telegraph λίγο πριν την έναρξη του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ στο Νταβός, προειδοποίησε ότι όλα τα μακροοικονομικά “πολεμοφόδια” που συστάθηκαν για να καταπολεμηθεί η περαιτέρω οικονομική ύφεση έχουν ουσιαστικά εξαντληθεί.
“Στην επόμενη ύφεση θα γίνει φανερό ότι πολλά από αυτά τα χρέη δεν πρόκειται ποτέ να εξυπηρετηθούν, και αυτό φυσικά θα είναι δυσάρεστο για πολλούς που νομίζουν ότι κατέχουν περιουσιακά στοιχεία με κάποια αξία”.
Αντί όμως να καθόμαστε και να σκεφτόμαστε το αν θα έρθει η χρεοκοπία ή όχι, ο White επισημαίνει πως το μόνο ερώτημα που θα πρέπει να μας απασχολεί είναι το εάν είμαστε σε θέση να αντικρίσουμε την πραγματικότητα κατάματα και να αντιμετωπίσουμε αυτό που έρχεται, διαφορετικά οι συνέπειες θα είναι ολέθριες.
Ο τραπεζίτης εκτιμά ότι η Federal Reserve, η οποία πριν από λίγες εβδομάδες προχώρησε για πρώτη φορά μετά από επτά σχεδόν χρόνια σε αύξηση του βασικού επιτοκίου δανεισμού, βαδίζει σε επικίνδυνα νερά και επιχειρεί να φέρει εις πέρας το δύσκολο έργο να πετύχει την οικονομική ανάκαμψη εγκαταλείποντας την χαλαρή νομισματική πολιτική.
Ο White πιστεύει ότι οι πολιτική νομισματικής χαλάρωσης όπως αυτή που ακολουθεί η Fed, η ΕΚΤ και η Τράπεζα της Ιαπωνίας, δημιουργούν εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες που χάνουν την ικανότητά τους να τονώσουν τη ζήτηση.
Μια ακόμα συνέπεια της χαλαρής πολιτικής ήταν να επιταθούν οι φούσκες στις αναδυόμενες αγορές, όπως εκείνη της Ασίας, πιέζοντας τις τιμές των asset υψηλότερα σε βάρος του τότε φθηνού αμερικανικού δολαρίου.
Κατά τους Evans-Pritchard, τόσο το ιδιωτικό όσο και το δημόσιο χρέος στις αναδυόμενες αγορές εκτινάχθηκε στο 185% του ΑΕΠ, κατά 35 ποσοστιαίες μονάδες περισσότερο από το 2007.
Μια ανάλογη έκρηξη χρέους είχε παρατηρηθεί στα έθνη του ΟΟΣΑ, και είχε ως αποτέλεσμα να ανεβάσει το δείκτη χρέος προς ΑΕΠ στο 265%.
Η Κίνα, η οποία τους τελευταίους μήνες βρίσκεται στο επίκεντρο των ανησυχιών, είδε το χρέος της να σκαρφαλώνει από το 158% στο 282%, αυτός είναι και ο λόγος που τόσο White όσο και άλλοι αναλυτές ανησυχούν.
Το χρέος διευρύνθηκε, ενώ η παγκόσμια ανάπτυξη επιβραδύνθηκε, την στιγμή που πολλές τράπεζες ήδη πιέζουν τα απόλυτα όρια από τη στήριξη που μπορεί να αποφέρει η νομισματική πολιτική.
Εάν η νομισματική πολιτική δεν αποδίδει πλέον καρπούς, τι πρέπει να γίνει για να λυθεί το ζήτημα;
Κατά τον White, το κλειδί βρίσκεται στα χέρια των κυβερνήσεων.
“Οι κυβερνήσεις θα πρέπει να επιστρέψουν στη δημοσιονομική πρωτοκαθεδρία και να ξεκινήσουν μια επένδυση σε υποδομές blitz που πληρώνει για τον εαυτό της μέσω της ταχεία ανάπτυξης”.
Αυτή είναι αναμφισβήτητα μια αμφιλεγόμενη πρόταση, ειδικά δεδομένου ότι απαιτεί από τις κυβερνήσεις να αναλάβουν ακόμα μεγαλύτερο χρέος.