Αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο για την οργάνωση και τη λειτουργία των Ανωνύμων Εταιρειών του Δημοσίου εισάγονται με το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών που συζητείται και ψηφίζεται σήμερα, Τετάρτη 21 Σεπτεμβρίου, στην Ολομέλεια. Για την επικαιροποίηση του θεσμικού πλαισίου ελήφθησαν υπόψη οι προτάσεις και οι κατευθύνσεις του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης. Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση, «οι υφιστάμενες διατάξεις που διέπουν τις Ανώνυμες Εταιρείες του Δημοσίου έχουν καταστεί παρωχημένες, καθώς δεν έχουν τροποποιηθεί ουσιαστικά από το 2005». Επισημαίνεται, εξάλλου, ότι «το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο χαρακτηρίζεται από κατακερματισμό ρυθμίσεων και εννοιολογικές αντιφάσεις, με ευρύ πεδίο εφαρμογής, οι διατάξεις είναι ατελείς και παρωχημένες ως προς την εφαρμογή σύγχρονων μοντέλων διοίκησης και εταιρικής διακυβέρνησης Ανωνύμων Εταιρειών».
Με το νομοσχέδιο ρυθμίζονται θέματα εποπτείας και ελέγχου των Ανωνύμων Εταιρειών του Δημοσίου, ενισχύεται ο ρόλος του εσωτερικού ελέγχου, βάσει των διεθνών ελεγκτικών προτύπων. Με τις τιθέμενες διατάξεις θεσπίζεται υποχρέωση των Ανωνύμων Εταιριών, των οποίων το μετοχικό κεφάλαιο ανήκει κατά απόλυτη πλειοψηφία στο ελληνικό Δημόσιο καθώς και των θυγατρικών τους, να καταρτίζουν «Δήλωση Αποστολής» στην οποία καθορίζονται οι σχέσεις και οι υποχρεώσεις της εκάστοτε εταιρείας απέναντι στο κράτος. Μεταξύ της εταιρείας και του Δημοσίου, εκπροσωπούμενου από τον υπουργό Οικονομικών και τον υπουργό που εποπτεύει την εταιρεία, συνάπτεται «Δήλωση ειδικών υποχρεώσεων» διάρκειας τριών ετών. Στη Δήλωση καθορίζονται οι σχέσεις και οι υποχρεώσεις της εταιρείας απέναντι στο κράτος, καθώς και οι στόχοι που δεσμεύεται η εταιρεία να επιτύχει, στο πλαίσιο του εγκεκριμένου στρατηγικού και επιχειρησιακού σχεδίου και του ετήσιου προϋπολογισμού της. Συστήνεται σε κάθε εταιρεία Μονάδα Εσωτερικού Ελέγχου, στην οποία απασχολείται τουλάχιστον ένας εσωτερικός ελεγκτής.
Στη συζήτηση που έγινε τις προηγούμενες ημέρες, στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής, η κυβέρνηση χαρακτήρισε αναγκαίες τις παρεμβάσεις στο νομοθετικό πλαίσιο για την οργάνωση, διοίκηση και λειτουργία των Ανωνύμων Εταιρειών του Δημοσίου και των λοιπών θυγατρικών της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας ΑΕ (ΕΕΣΥΠ ΑΕ). Τα κόμματα της αντιπολίτευσης, ωστόσο, εκτίμησαν ότι η καλούμενη «μεταρρύθμιση» της κυβέρνησης είναι ένα κρίσιμο βήμα για την περαιτέρω ιδιωτικοποίησή τους και προειδοποίησαν για πλήρη εφαρμογή του νόμου Χατζηδάκη στο καθεστώς εργασίας και στις ΔΕΚΟ.
Ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, επεσήμανε ότι το νομοσχέδιο:
- Ρυθμίζει, με πληρότητα, θέματα εποπτείας και ελέγχου των Ανωνύμων Εταιρειών του Δημοσίου, ενισχύοντας τον ρόλο του εσωτερικού ελέγχου, βάσει των διεθνών ελεγκτικών προτύπων.
- Επαναπροσδιορίζει τον στρατηγικό και επιχειρησιακό σχεδιασμό τους.
- Θεσπίζει, για πρώτη φορά, διατάξεις για την πολιτική κρατικής ιδιοκτησίας των Ανωνύμων Εταιρειών.
- Καινοτομεί με τη θέσπιση δήλωσης αποστολής και ειδικών υποχρεώσεων των Ανωνύμων Εταιρειών.
- Ολοκληρώνει το θεσμικό πλαίσιο, με προβλέψεις για τις εταιρείες οι οποίες ανήκουν στην ΕΕΣΥΠ και δεν περιλαμβάνονται στο Μητρώο Φορέων Γενικής Κυβέρνησης.
«Με το νέο αυτό πλαίσιο, που είναι προσαρμοσμένο στα σύγχρονα διεθνή και ευρωπαϊκά πρότυπα εταιρικής διακυβέρνησης του ΟΟΣΑ, προωθείται η αποτελεσματική κατανομή των κρατικών πόρων και η διαφανής και αποδοτική λειτουργία και διαχείριση των Ανωνύμων Εταιρειών του Δημοσίου», ανέφερε ο υπουργός Οικονομικών.
Τα κόμματα
«Το νομοσχέδιο στον πυρήνα του συνδέεται με σημαντικές αλλαγές στον τρόπο διοίκησης των Δημόσιων Επιχειρήσεων Κοινής Ωφέλειας. Όσοι αρνούνται την ανάγκη αλλαγών, προφανώς αρνούνται να δουν τις εξελίξεις στο κοινωνικό, οικονομικό επίπεδο στη χώρα», είπε ο εισηγητής της ΝΔ, Μανώλης Κόνσολας και σημείωσε ότι οι Δημόσιες Επιχειρήσεις Κοινής Ωφέλειας και οι Ανώνυμες Εταιρείες του Δημοσίου δεν μπορούν να λειτουργούν με όρους, πρακτικές και συνθήκες ίδιες με εκείνες της δεκαετίας του '80.
Ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, Νίκος Παππάς, κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι δεν νοιάζεται για την εταιρική αλλά για την «επιτελική» διακυβέρνηση των ΔΕΚΟ. Το νομοσχέδιο, τόνισε, «παίρνει την αρμοδιότητα της εκπόνησης των επιχειρησιακών σχεδίων των Ανωνύμων Εταιρειών του Δημοσίου από την πολιτική ηγεσία των αρμόδιων υπουργείων και την παραδίδει στις διοικήσεις των εταιρειών», αφαιρώντας, επί της ουσίας, τον έλεγχο, τη χάραξη και την εκπόνηση πολιτικής από την εκλεγμένη κυβέρνηση. Πρόκειται για «στοχευμένη μείωση του ρόλου της πολιτικής ηγεσίας», σύμφωνα με τον ίδιο.
«Χτίζετε έναν διάδρομο για την πλήρη ιδιωτικοποίηση όλων των ΑΕ του Δημοσίου, εντός και εκτός του Υπερταμείου», επεσήμανε η ειδική αγορήτρια του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, Νάντια Γιαννακοπούλου. Παρατήρησε, δε, ότι πλέον «επιτρέπεται στον υπουργό Οικονομικών να εκποιεί ελεύθερα και χωρίς καμία άλλη γνωμοδότηση, έλεγχο ή δικλείδα, μετοχές που κατέχει το Δημόσιο σε ΑΕ».
«Η κυβέρνηση καταθέτει ένα ακόμα αντιδραστικό νομοσχέδιο για την αναγκαία προσαρμογή των ΔΕΚΟ στις απαιτήσεις της καπιταλιστικής αγοράς», υπογράμμισε ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ Μανώλης Συντυχάκης και εκτίμησε ότι γίνεται «ένα νέο βήμα για την ολοκλήρωση των ιδιωτικοποιήσεων των ΑΕ του Δημοσίου».
«Το νομοσχέδιο αποτελεί μια ακόμα μνημονιακή υποχρέωση, όσον αφορά τη χρηματοδότηση της ΕΕΣΥΠ, του Υπερταμείου», είπε ο ειδικός αγορητής της Ελληνικής Λύσης, Βασίλης Βιλιάρδος, ο οποίος ανέφερε ότι «ιδιώτες θα ελέγχουν τις δήθεν δημόσιες εταιρείες, με διεθνή πρότυπα» και σημείωσε πως ο υπουργός Οικονομικών θα έχει το δικαίωμα να αποφασίζει για τις εκποιήσεις.
«Εισάγονται διατάξεις όπου αρκεί μια απόφαση του υπουργού Οικονομικών ώστε να έχουμε πώληση όλων των συμμετοχών του Δημοσίου ή με άλλες διατάξεις θεσπίζεται η δυνατότητα στις εταιρείες που υπάγονται στο Υπερταμείο, δηλαδή στο σύνολο των δημόσιων επιχειρήσεων, να απασχολούν εργολαβικούς εργαζόμενους», τόνισε η ειδική αγορήτρια του ΜέΡΑ25, Φωτεινή Μπακαδήμα.
Απεργία
Ενόψει της ψήφισης του σχεδίου νόμου για τις ΔΕΚΟ στη Βουλή, το Εργατικό Κέντρο Αθήνας προκήρυξε 24ωρη απεργία στην οποία συμμετέχουν και οι εργαζόμενοι στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, ενόψει της ψήφισης του σχεδίου νόμου για τις ΔΕΚΟ στη Βουλή.
Συγκεκριμένα, σήμερα, Τετάρτη 21 Σεπτεμβρίου, δεν κυκλοφορούν, από την έναρξη της βάρδιας έως τη λήξη της, λεωφορεία και τρόλεϊ, ενώ δεν λειτουργούν το τραμ και το μετρό (γραμμές 1, 2 και 3). Παράλληλα, οι εργαζόμενοι προγραμματίζουν συγκέντρωση διαμαρτυρίας στο υπουργείο Οικονομικών στις 12:00.
Όπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση, η απόφαση για την απεργία ελήφθη σε έκτακτη συνεδρίαση του ΕΚΑ, καθώς, όπως επισημαίνεται, με το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου του υπουργείου Οικονομικών εισάγονται διατάξεις με τις οποίες:
- Κατακρημνίζεται το εργασιακό καθεστώς των εργαζομένων στις Δημόσιες Επιχειρήσεις και Οργανισμούς με την εισαγωγή ρυθμίσεων που οδηγούν σε εργαζόμενους δύο ταχυτήτων.
- Ακυρώνονται οι επιχειρησιακές ΣΣΕ και οι Κανονισμοί Εργασίας για τους νεοπροσλαμβανόμενους.
- Ανοίγει η πόρτα για ενοικιαζόμενους εργαζόμενους και στις Δημόσιες Επιχειρήσεις και Οργανισμούς.
- Καταργείται η πλήρης απασχόληση και η απασχόληση αορίστου χρόνου με τη δυνατότητα πρόσληψης εκτάκτων υπαλλήλων και μάλιστα όχι σε υποστηρικτικά συστήματα, αλλά και σε βασικές ειδικότητες, όπως οδηγοί ή τεχνίτες στις επιχειρήσεις δημοσίων μεταφορών.
- Εκμηδενίζεται ο ρόλος του ΑΣΕΠ στο σύστημα προσλήψεων σε τυπικό έλεγχο λίγων ημερών που δεν θα ολοκληρώνεται ποτέ, δίνοντας τη δυνατότητα σε επιτροπές των ίδιων των εταιρειών να καθορίζουν τον τρόπο επιλογής προσωπικού εισάγοντας πλέον και την έωλη διαδικασία της προσωπικής συνέντευξης.
- Φαλκιδεύεται η δυνατότητα των εργαζομένων στον ΟΑΣΑ και τις θυγατρικές του να υπάγονται στο σύστημα κινητικότητας του Ν. 4440/2016.
Για αυτούς τους λόγους, το ΕΚΑ ζητά την άμεση απόσυρση του νομοσχεδίου, τη διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα όλων των Δημοσίων Επιχειρήσεων και Οργανισμών, την άμεση υπογραφή Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας στις Δημόσιες Επιχειρήσεις στις οποίες δεν έχουν υπογραφεί, την κάλυψη των κενών θέσεων εργασίας με την πρόσληψη προσωπικού αορίστου χρόνου πλήρους απασχόλησης, με την ουσιαστική εποπτεία του ΑΣΕΠ και την επαναφορά της δυνατότητας των κοινωνικών εταίρων (οργανώσεων εργαζομένων και διοικήσεων ΔΕΚΟ) να συμφωνούν μισθολογικούς και μη όρους με Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας.
Τέλος, οι εργαζόμενοι στις αστικές συγκοινωνίες της πρωτεύουσας δηλώνουν: «Θα αγωνιστούμε, με όλες τις δυνάμεις μας, για να αποτρέψουμε την ψήφιση αυτού του εκτρωματικού νομοσχεδίου».
Υπουργείο Οικονομικών
Οι αιτιάσεις που διαλαμβάνει το Εργατικό Κέντρο προς δικαιολόγηση της απεργίας, την οποία προκήρυξε στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, απέχουν από την πραγματικότητα, αλλά και από τη στόχευση της κυβερνητικής πολιτικής που επιδιώκει την ενίσχυση των ΔΕΚΟ. Αυτό υποστηρίζει το υπουργείο Οικονομικών.
