Στις 18/7, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επανέλαβε τη δέσμευσή της να εξασφαλίσει την ουσιαστική εφαρμογή ολόκληρου του φάσματος της ευρωπαϊκής νομοθεσίας και, ιδίως, τη λειτουργία της μεγαλύτερης παγκοσμίως ενιαίας αγοράς των 500 εκατομμυρίων πολιτών. Η ετήσια έκθεσηπαρέχει σαφή εικόνα του τρόπου με τον οποίο παρακολούθησε και επέβαλε η Επιτροπή το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 2015, ενώ ο πίνακας αποτελεσμάτων της ενιαίας αγοράς φανερώνει ότι οι φραγμοί στην ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων, των υπηρεσιών, των εμπορευμάτων και των κεφαλαίων στην ΕΕ καταργούνται στους περισσότερους τομείς. Ο εποικοδομητικός διάλογος για τη συμμόρφωση που διεξάγεται μεταξύ της Επιτροπής και των κρατών μελών οδηγεί ολοένα συχνότερα στην επίλυση των θεμάτων, χωρίς να χρειάζεται η προσφυγή σε επίσημες διαδικασίες.
Ταυτόχρονα, σε ορισμένους τομείς η κατάσταση παραμένει στάσιμη ή επιδεινώνεται, αφού υψώνονται νέοι φραγμοί. Η ενιαία αγορά χρειάζεται να προσαρμοστεί ώστε να εκφράζει κάθε φορά τη νέα πραγματικότητα: οι καινοτομικές ιδέες και τα νέα επιχειρηματικά μοντέλα πρέπει επίσης να βρίσκουν τη θέση τους στην ενιαία αγορά.
Στην Ελλάδα, όσον αφορά στην ενιαία αγορά, παρατηρείται σημαντικό έλλειμμα μεταφοράς της νομοθεσίας της ΕΕ στο εθνικό δίκαιο – παρόλα αυτά η χώρα παραμένει στον μέσο όρο της ΕΕ. Μπορείτε να δείτε αναλυτικά τις πληροφορίες για την Ελλάδα.
Ετήσια Έκθεση για τον Έλεγχο της Εφαρμογής του Δικαίου της ΕΕ
Η 33η «Ετήσια έκθεση για τον έλεγχο της εφαρμογής του δικαίου της ΕΕ» εξετάζει τις επιδόσεις των κρατών μελών σε βασικούς τομείς της εφαρμογής του δικαίου της ΕΕ και προβάλλει τις κύριες τάσεις της πολιτικής για την επιβολή του κατά το 2015. Ένας από τους κύριους τομείς δικαίου είναι η ενιαία αγορά, που εξακολουθεί να αποτελεί το πολυτιμότερο πλεονέκτημα της Ευρώπης για εκατομμύρια πολιτών και επιχειρήσεων. Κάθε μέρα επωφελούνται από την ελευθερία να ζουν, να εργάζονται και να συναλλάσσονται σε 28 κράτη μέλη, στηριζόμενοι στην ασφάλεια ότι ένα σαφές σύνολο κανόνων διέπει τις μεταξύ τους σχέσεις.
Η Επιτροπή κινεί διαδικασίες επί παραβάσει όταν ένα κράτος μέλος δεν επιλύει μια εικαζόμενη παράβαση του δικαίου της ΕΕ. Δύο σενάρια μπορούν να οδηγήσουν στην κίνηση μιας τέτοιας διαδικασίας. Πρώτον, όταν ένα κράτος μέλος παραλείπει να κοινοποιήσει εντός της συμφωνηθείσας προθεσμίας τα εθνικά μέτρα μεταφοράς της ευρωπαϊκής οδηγίας στο εσωτερικό δίκαιο. Δεύτερον, όταν η νομοθεσία ενός κράτους μέλους δεν είναι σύμφωνη με τη νομοθεσία της ΕΕ ή όταν το ενωσιακό δίκαιο δεν εφαρμόζεται ορθά από τις εθνικές αρχές.
Ο συνολικός αριθμός των διαδικασιών επί παραβάσει βρίσκεται σε σταθερά χαμηλότερο επίπεδο σε σύγκριση με πριν από μία πενταετία. Αυτό αποδεικνύει την αποτελεσματικότητα του δομημένου διαλόγου με τα κράτη μέλη, όταν διεξάγεται πριν από την κίνηση διαδικασίας παράβασης. Αντικατοπτρίζει επίσης την αποφασιστικότητα της Επιτροπής να συνεργαστεί με τα κράτη μέλη ώστε να βελτιωθεί η συμμόρφωση σε πρώιμο στάδιο και να επιλυθούν οι δυνητικές παραβάσεις άμεσα, προς όφελος των πολιτών και των επιχειρήσεων. Από αυτή την άποψη, το εργαλείο EU Pilot είναι πολύτιμο μέσο για τη διόρθωση παραβάσεων της νομοθεσίας της ΕΕ σε πρώιμο στάδιο, όπως είναι και η διαδικασία κοινοποίησης των σχεδίων τεχνικών κανονισμών για τα προϊόντα και τις υπηρεσίες της κοινωνίας της πληροφορίας, πριν από την έκδοσή τους.
Καταπολέμηση της καθυστέρησης μεταφοράς οδηγιών
Η Επιτροπή έχει αναλάβει τη δέσμευση να εξασφαλίζει ότι οι ευρωπαϊκές οδηγίες μεταφέρονται από τα κράτη μέλη στο εθνικό τους δίκαιο εντός των προθεσμιών που έχουν ταχθεί. Οι καθυστερήσεις στη μεταφορά του δικαίου της ΕΕ εμποδίζουν τους πολίτες και τις επιχειρήσεις να αποκομίσουν τα οφέλη από αυτό, επηρεάζουν αρνητικά τη γενική ασφάλεια δικαίου και διαταράσσουν αθέμιτα τους ίσους όρους ανταγωνισμού στην ενιαία αγορά.
Το 2015, ο αριθμός των νέων διαδικασιών επί παραβάσει λόγω καθυστερημένης μεταφοράς μειώθηκε ελαφρά σε σύγκριση με το 2014. Ως παραδείγματα καθυστερημένης διαδικασίας μεταφοράς αναφέρονται οι καθυστερήσεις στη μεταφορά των οδηγιών για τις εξουσίες της Ευρωπαϊκής Εποπτικής Αρχής, για την ανάληψη και την άσκηση δραστηριοτήτων ασφάλισης και αντασφάλισης (Φερεγγυότητα ΙΙ), για την αντιμετώπιση των κινδύνων μεγάλων ατυχημάτων σχετιζόμενων με επικίνδυνες ουσίες και για τη δημιουργία ενός ενιαίου ευρωπαϊκού σιδηροδρομικού χώρου.
Για να διευκολύνει την έγκαιρη μεταφορά, η Επιτροπή εξακολούθησε να επικουρεί τα κράτη μέλη, προετοιμάζοντας σχέδια ενσωμάτωσης, ειδικούς δικτυακούς τόπους και έγγραφα καθοδήγησης και φροντίζοντας να ανταλλάσσονται καλές πρακτικές κατά τις συνεδριάσεις των ομάδων εμπειρογνωμόνων.
Στις περιπτώσεις μη μεταφοράς μιας οδηγίας από κράτη μέλη στο εσωτερικό τους δίκαιο εντός της συμφωνηθείσας προθεσμίας, η Επιτροπή εξακολουθεί να εφαρμόζει πλήρως το σύστημα χρηματοοικονομικών κυρώσεων που θεσπίστηκε με τη Συνθήκη της Λισαβόνας: παρέπεμψε έξι υποθέσεις στο Δικαστήριο της ΕΕ, ζητώντας να επιβληθούν χρηματοοικονομικές κυρώσεις. Οι παραπομπές αυτές αφορούσαν τη Γερμανία, την Ελλάδα, το Λουξεμβούργο, τη Σλοβενία και την Πολωνία.
Η Επιτροπή αντιδρά σε καταγγελίες πολιτών
Οι πολίτες και οι ενδιαφερόμενοι φορείς μπορούν να καταγγέλλουν εικαζόμενες παραβάσεις του δικαίου της ΕΕ μέσω ηλεκτρονικού εντύπου καταγγελίας που διατίθεται μέσω της δικτυακής πύλης EUROPA, Τα δικαιώματά σας. Το 2015, όπως και το προηγούμενο έτος, η πλειονότητα των καταγγελιών που υποβλήθηκαν αφορούσε την απασχόληση και τις κοινωνικές υποθέσεις, την ενιαία αγορά και τη δικαιοσύνη, καθώς και τα δικαιώματα των καταναλωτών. Στο πλαίσιο του ηλεκτρονικού εντύπου καταγγελίας, το SOLVIT μπορεί να βοηθήσει τους πολίτες και τις επιχειρήσεις να επιλύσουν τα προβλήματα που έχουν με μια δημόσια αρχή άλλης χώρας της ΕΕ.