Την ίδρυση μιας ελληνικής bad bank, που θα απορροφήσει μεγάλο μέρος των «κόκκινων» δανείων των τραπεζών, ή την ένταξη της Ελλάδας σε ένα ευρωπαϊκό αντίστοιχο σχέδιο επιδιώκει η Τράπεζα της Ελλάδος, καθώς όλα δείχνουν ότι το σχέδιο «Ηρακλής» για τη μείωση των προβληματικών δανείων με τιτλοποιήσεις είναι αδύνατο να εφαρμοσθεί στις νέες συνθήκες που διαμορφώνει η οικονομική κρίση της πανδημίας και είναι αμφίβολο αν και με ποια αποτελέσματα θα μπορέσει να υλοποιηθεί τα επόμενα χρόνια.
Οι διεργασίες μεταξύ Φρανκφούρτης και Βρυξελλών για τον τρόπο αντιμετώπισης της νέας γενιάς «κόκκινων» δανείων που δημιουργεί ο κορονοϊός, σε συνδυασμό και με τα παλαιά που έχουν μείνει στους ισολογισμούς των ευρωπαϊκών τραπεζών είναι έντονες και από αυτές θα εξαρτηθεί ποια μορφή θα πάρουν τελικά οι σχεδιασμοί και για την Ελλάδα.
Την πρόταση για δημιουργία bad bank είχε διατυπώσει από το 2017 ο σημερινός επικεφαλής του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού της ΕΚΤ, Αντρέα Ενρία, αλλά ως τώρα δεν έχει προωθηθεί, καθώς ισχύουν οι ευρωπαϊκοί κανόνες για το bail in, που επιβάλλουν να υφίστανται ζημιές οι μέτοχοι και πιστωτές των τραπεζών πριν λάβουν κρατική ενίσχυση, ακόμη και αν αυτή η ενίσχυση έλθει έμμεσα, δια της σύστασης bad bank.
Όπως αποκάλυψαν πριν λίγες ημέρες οι “Financial Times”, η Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Κομισιόν μπλοκάρει ως τώρα τις προτάσεις που διατυπώνονται από την ΕΚΤ για τη σύσταση ευρωπαϊκής ή εθνικών «κακών» τραπεζών, επιμένοντας ότι οι ευρωπαϊκοί κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις δεν θα πρέπει να αλλάξουν. Όμως, με την πάροδο του χρόνου και την όξυνση της κρίσης, το θέμα αναμένεται να επανέλθει σε συζήτηση, όπως δήλωσαν ευρωπαϊκές πηγές στους FT.
Στο ίδιο ρεπορτάζ των FT, ο Γιάννης Στουρνάρας δήλωσε ότι «το δίδαγμα από την (σ.σ.: προηγούμενη) κρίση είναι ότι μόνο με μια bad bank μπορείς γρήγορα να ξεφορτωθείς τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Θα μπορούσε αυτό να γίνει σε ευρωπαϊκό ή εθνικό επίπεδο, αλλά θα πρέπει να γίνει γρήγορα».
Το σχέδιο της Τράπεζας της Ελλάδος για μια εθνική bad bank στη χώρα με το μεγαλύτερο πρόβλημα στην Ευρώπη με τα «κόκκινα» δάνεια βρίσκεται σε επεξεργασία, εν αναμονή και των διεργασιών στις Βρυξέλλες. Ειδικότερα στοιχεία του σχεδίου δεν είναι γνωστά, όμως τραπεζικά στελέχη υπογραμμίζουν ότι υπάρχει το «πρόπλασμα» της πρότασης της ΤτΕ για τα «κόκκινα» δάνεια, η οποία θα οδηγούσε στη δημιουργία ξεχωριστής bad bank για κάθε τράπεζα, με την εισφορά από την κάθε τράπεζα μέρους του προβληματικού χαρτοφυλακίου δανείων, καθώς και των αναβαλλόμενων φορολογικών πιστώσεων που έχουν στους ισολογισμούς τους, ως κεφάλαιο.
Θεωρητικά, επισημαίνουν τα ίδια στελέχη, αυτό θα μπορούσε να γίνει και με τη δημιουργία μίας bad bank για όλες τις τράπεζες, με την ίδια μεθοδολογία. Ένα σημείο του σχεδίου που επηρεάζεται από τις σημερινές συνθήκες στις αγορές είναι ότι προβλεπόταν πως οι κακές τράπεζες θα εκδώσουν τίτλους για να χρηματοδοτηθούν από την αγορά, κάτι που τώρα είναι πολύ δύσκολο. Ενδεχομένως τέτοιες εκδόσεις να διευκολύνονταν αν το Δημόσιο πρόσφερε επιπλέον εγγυήσεις στους επενδυτές.
Σε κάθε περίπτωση, μια λύση για την επιτάχυνση της μείωσης των «κόκκινων» δανείων θα πρέπει να βρεθεί το επόμενο διάστημα, καθώς το σχέδιο «Ηρακλής» έχει μπει… βαθιά στον πάγο, εξαιτίας της απότομης αλλαγής των οικονομικών και χρηματοπιστωτικών συνθηκών. Με τις σημερινές συνθήκες, μόνο η τιτλοποίηση της Eurobank έχει σοβαρές πιθανότητες να προχωρήσει φέτος, όπως έχουν εκτιμήσει σε εκθέσεις τους η JP Morgan και η Bank of America.
Οι τιτλοποιήσεις των τραπεζών δεν αναμένεται να προχωρήσουν νωρίτερα από το 2021 και πάλι αυτό καλύπτεται από έντονη αβεβαιότητα, καθώς είναι άγνωστο πόσο θα αλλάξουν οι πιστοληπτικές αξιολογήσεις των «κόκκινων» δανείων, αλλά και του ίδιου του Ελληνικού Δημοσίου, που θα χορηγήσει εγγυήσεις, ενώ το CDS των ελληνικών ομολόγων, που είχε υποχωρήσει τον Φεβρουάριο κάτω και από το 1%, αλλά τώρα ξεπερνά το 2,50% και είναι άγνωστο πότε θα επανέλθει σε χαμηλά επίπεδα, ώστε να μην πληρώσουν οι τράπεζες μεγάλα ποσά προμηθειών στο Δημόσιο για τις εγγυήσεις που θα πάρουν.
