Σε πολύ ικανοποιητικά επίπεδα προχωρεί τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα η αντιμετώπιση των ισχαιμικών αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων με τη μέθοδο της θρομβόλυσης, που εφαρμόζεται σε 32 ενεργά κέντρα (εκ των οποίων τα 27 στο δημόσιο) δηλώνει στο Πρακτορείο Fm και στην εκπομπή της Τάνιας Η. Μαντουβάλου «104,9 ΜΥΣΤΙΚΑ ΥΓΕΙΑΣ» ο καθηγητής Νευρολογίας ΕΚΠΑ & Διευθυντής της Β Νευρολογικής Κλινικής στο Νοσοκομείο «ΑΤΤΙΚΟΝ», πρόεδρος της Ελληνικής Νευρολογικής Εταιρείας, γενικός γραμματέας της Ελληνικής Εταιρείας Αγγειακών Εγκεφαλικών Νόσων και αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού ΑΕΕ, Γιώργος Τσιβγούλης.
Ο κ. Τσιβγούλης μιλάει με αφορμή το 9ο πανελλήνιο Συνέδριο Αγγειακών Εγκεφαλικών νόσων, που διοργάνωσε η Ελληνική Εταιρεία Αγγειακών Εγκεφαλικών νόσων στη Θεσσαλονίκη 11-14 Νοεμβρίου. Είναι εντυπωσιακό μάλιστα το γεγονός ότι το 2003 υπήρχαν μόλις δύο κέντρα στην Ελλάδα, το 2011 έγιναν δέκα και τώρα όπως αναφέρει, υπάρχουν τέτοιου είδους κέντρα σε όλα τα μεγάλα νοσοκομεία της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, σε όλα τα πανεπιστημιακά νοσοκομεία της περιφέρειας, καθώς και σε ορισμένα περιφερειακά νοσοκομεία. Η ενδοφλέβια θρομβόλυση είναι η πιο σημαντική θεραπεία που μπορεί να αναστρέψει τα νευρολογικά συμπτώματα στο οξύ ισχαιμικό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο και ουσιαστικά να ανατρέψει την αναπηρία, και να επαναφέρει τους ασθενείς στη φυσιολογική τους κατάσταση, εξηγεί ο καθ' ύλην αρμόδιος, για να συμπληρώσει στη συνέχεια, ότι πρόκειται για μία θεραπεία που είναι χρόνοεξαρτώμενη, δηλαδή πρέπει να χορηγηθεί μέσα σε τεσσεράμισι ώρες από την έναρξη των συμπτωμάτων, και ως εκ τούτου, όπως τονίζει, καθίσταται αναγκαία η ταχεία διακομιδή αυτών των ασθενών στο νοσοκομείο. «Θέλουμε να αυξήσουμε κι άλλο τον αριθμό των κέντρων όπου γίνεται η θρομβόλυση σε περιφερειακά νοσοκομεία. Υπάρχει βεβαίως μεγάλη βοήθεια από το υπουργείο Υγείας, υπάρχουν συγκεκριμένες επιτροπές που έχουν δημιουργηθεί από το 2019 που είναι συμβουλευτικές και τις οποίες έχω την τιμή να συντονίζω για τα ΑΕΕ. Θέλουμε να αναπτύξουμε και τις δυνατότητες τηλεϊατρικής, γιατί έχουμε πάρα πολλά νησιά και είναι πολύ δύσκολο με αεροδιακομιδή με το ΕΚΑΒ να έρχονται αυτά τα περιστατικά εντός 4,5 ωρών σε κεντρικά Νοσοκομεία».
Η χρησιμότητα της τηλεϊατρικής στα Αγγειακά Εγκεφαλικά Επεισόδια
Το ερώτημα που εύλογα προκύπτει είναι αν υπάρχουν σκέψεις για ανάπτυξη δικτύων τηλεϊατρικής, στα πρότυπα της Γαλλίας, της Ισπανίας και της Ελβετίας. Η Ισπανία και η Γαλλία έχουν αναπτύξει θαυμάσια δίκτυα τηλεϊατρικής και κυρίως διαδικτυακής συμβουλευτικής στη χορήγηση της θρομβόλυσης, απαντά ο καθηγητής. «Υπάρχει το περιφερειακό κέντρο στο οποίο πηγαίνει ο ασθενής, και αντί να μεταφερθεί σε ένα μεγάλο κέντρο και να χαθεί χρόνος, διαδικτυακά στέλνονται οι εξετάσεις του και κυρίως η αξονική τομογραφία εγκεφάλου. Αυτές εκτιμώνται από γιατρούς στο κέντρο αναφοράς και δίνεται η οδηγία και η συμβουλευτική για το πώς θα γίνει η θρομβόλυση στο περιφερειακό κέντρο. Αυτό έχει πάει καλά τόσο στη Γαλλία όσο και στην Ελβετία, αλλά και στην Ισπανία και είναι κάτι που υπάρχει έντονη σκέψη να μεταφερθεί και στον ελλαδικό χώρο.
Τετραπλάσιος κίνδυνος θανάτου για ασθενείς με covid που παθαίνουν εγκεφαλικό στις ΜΕΘ
Όσον αφορά την επίπτωση της πανδημίας στη διαχείριση των ασθενών με εγκεφαλικό, ο καθηγητής ανέφερε ότι σε μεγάλη μελέτη που έγινε στο Νοσοκομείο Αττικόν, στο Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ, και στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ιωαννίνων, (η οποία είχε δημοσιευθεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ) στο πρώτο κύμα της πανδημίας φάνηκε ότι 50% των ασθενών με εγκεφαλικό δεν προσερχόταν στα νοσοκομεία. «Σε αντίστοιχη μελέτη, για το δεύτερο κύμα της πανδημίας, το 48% των ασθενών δεν έσπευσε στο νοσοκομείο. Ενώ για τον τελευταίο χρόνο υπάρχει μελέτη σε εξέλιξη και ευτυχώς βλέπουμε ένα rebound, μία επάνοδο των ασθενών με εγκεφαλικό στο νοσοκομείο. Έχουν αυξηθεί τα νούμερα που προσέρχονται, αλλά δυστυχώς έτσι όπως εξελίσσεται η πανδημία με το 4ο κύμα στην παρούσα φάση, πολύ φοβάμαι ότι θα έχουμε αντίστοιχες ελαττώσεις στις προσελεύσεις και άρα ελάττωση στον αριθμό των ασθενών που θα λαμβάνουν αυτές τις σωτήριες θεραπείες, λόγω του πολύ μεγάλου αριθμού κρουσμάτων covid που αυξάνονται εκθετικά». Σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα, λέει ο κ. Τσιβγούλης, η λοίμωξη με τον κορονοϊό φαίνεται ότι είναι ένας πολύ ισχυρός ανεξάρτητος παράγοντας κινδύνου, για να αναπτύξει ένας ασθενής αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο. «Άρα θέλω να εξάρω τη σημασία των εμβολίων. Το καινούργιο στοιχείο είναι ότι αναπτύσσουν εγκεφαλικό μετά από τη λοίμωξη με κορονοϊό, δυστυχώς αυτοί που νοσηλεύονται στα νοσοκομεία και κυρίως αυτοί που μπαίνουν στις ΜΕΘ. Αν μπεις στη ΜΕΘ και έχεις λοίμωξη με κορονοϊό και πάθεις εγκεφαλικό, τετραπλασιάζεται η πιθανότητα να μη βγεις ζωντανός από κει».
Τα Αγγειακά Εγκεφαλικά Επεισόδια σε αριθμούς
Σύμφωνα με στοιχεία του καθηγητή Τσιβγούλη ένας στους τέσσερις κάποια στιγμή στη ζωή του θα κάνει αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο (ΑΕΕ). Είναι η δεύτερη αιτία θανάτου σε άτομα άνω των 60 ετών, η πιο συχνή αιτία αναπηρίας και η δεύτερη συχνότερη αιτία άνοιας. Εκτιμάται πως 1 στους 4 επιζήσαντες με ΑΕΕ παραμένει εξαρτώμενος για τις βασικές καθημερινές του ανάγκες και 1 στους 2 παρουσιάζει κινητικά ελλείμματα ως συνέπεια του ΑΕΕ. Στην Ελλάδα έχουμε από τις μεγαλύτερες συχνότητες στην Ευρώπη αντίστοιχη με περιοχές της Βουλγαρίας και της Ρωσίας, 587 ανά 100.000 πληθυσμού. Κάθε έτος γύρω στους 60.000 συμπολίτες μας εκδηλώνουν ΑΕΕ, τα οποία συγκαταλέγονται ανάμεσα στις πιο κοινές αιτίες θανάτου στη χώρα μας. Λαμβάνοντας υπόψη την ταχεία γήρανση του ελληνικού πληθυσμού, ο επιπολασμός των ΑΕΕ στην Ελλάδα αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω και υπολογίζεται ότι στην επόμενη εικοσαετία, ο επιπολασμός θα αυξηθεί κατά 19% και οι θάνατοι από ΑΕΕ κατά 24%. Το κόστος που σχετίζεται με τα ΑΕΕ στην Ευρωπαϊκή Ένωση εκτιμήθηκε προσφάτως στα 60 δισεκατομμύρια ευρώ και προβλέπεται να αυξηθεί σε 86 δισεκατομμύρια ευρώ, μια αύξηση κατά 44%, έως το 2040.
