Ως μία ακόμη κίνηση στη σκακιέρα των γεωστρατηγικών σχεδιασμών και της οικονομικής διπλωματίας ερμηνεύεται η επίσημη επίσκεψη του Ρώσου προέδρου Πούτιν στην Αθήνα, η οποία θα συνδυασθεί με τη σύναψη διμερών συμφωνιών και θα αποτελέσει πρόδρομο εξελίξεων σε πολλούς επιχειρηματικούς τομείς. Βρυξέλλες, Ουάσιγκτον και Αγκυρα αποδίδουν ιδιαίτερη σημασία στην επιχειρούμενη σύσφιξη των ελληνορωσικών σχέσεων, η οποία θα διευκολύνει την προσπάθεια της Μόσχας να ενισχύσει τον ρόλο της στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και να αποκτήσει προνομιακούς εταίρους-υποστηρικτές στην ΕΕ.
Η ελληνική κυβέρνηση αξιοποιεί την ευκαιρία για να αναδείξει το πολυδιάστατο της εξωτερικής πολιτικής της, να ενισχύσει τη διαπραγματευτική της θέση έναντι Ευρωπαίων-ΗΠΑ και να βρει εναλλακτικές πηγές κεφαλαίων για την προώθηση αποκρατικοποιήσεων και μεγάλων επενδυτικών projects.
Eνα χρόνο μετά τις συναντήσεις Πούτιν-Τσίπρα σε Μόσχα και Αγία Πετρούπολη, όλα τα θέματα της ελληνορωσικής ατζέντας τίθενται πάλι επί τάπητος, με στόχο τη διεύρυνση της διμερούς συνεργασίας, η οποία θα επεκταθεί πέραν του οικονομικού πεδίου και μπορεί να αποτελέσει παράγοντα αλλαγής διεθνών ισορροπιών.
Η συνάντηση των δυο ηγετών πραγματοποιείται σε συνθήκες πολύ διαφορετικές από πέρυσι. Εχουν μεσολαβήσει η ρωσοτουρκική κρίση, οι οικονομικές κυρώσεις της Δύσης, η προσπάθεια των Βρυξελλών να μπλοκάρουν κινήσεις ρωσικής οικονομικής διείσδυσης στην Ελλάδα. Το σημαντικότερο είναι ότι η Ελλάδα δεν βρίσκεται πλέον «με την πλάτη στον τοίχο», αφού ολοκλήρωσε επιτυχώς τη διαπραγμάτευση με τους δανειστές. Δεν υπάρχει πλέον και η παλιά καχυποψία εκ μέρους των Ευρωπαίων και της Ουάσιγκτον ότι η αριστερή κυβέρνηση «φλερτάρει» με τη Μόσχα και ότι είναι έτοιμη να δώσει ανταλλάγματα για επιτύχει συμμαχίες εκτός ΕΕ.
Στήριγμα για την ΕΕ
Η ελληνορωσική προσέγγιση ανάγεται τώρα πρωτίστως στη σφαίρα της οικονομικής διπλωματίας, αν και ένα από τα κεντρικά θέματα των συνομιλιών Τσίπρα-Πούτιν είναι τα ενεργειακά δίκτυα, τα οποία - ιδιαίτερα για την Ουάσιγκτον – άπτονται γεωστρατηγικών ζητημάτων.
Δίνοντας το πολιτικό στίγμα της επίσκεψης με άρθρο του στην «Καθημερινή» 24 ώρες πριν την άφιξή του, ο Βλαντιμίρ Πούτιν χαρακτηρίζει την Ελλάδα σημαντικό εταίρο της Ρωσίας στην Ευρώπη και σημειώνει ότι η αναβάθμιση των σχέσεων αποτελεί ζητούμενο και των δύο χωρών. Αναφέρει επίσης ότι οι πολυδιάστατες ελληνορωσικές σχέσεις αποτελούν «σπουδαίο στοιχείο στο σύστημα που πρέπει να οικοδομηθεί μεταξύ της Ευρώπης και της Ρωσίας».
Ιδιαίτερη σημασία αποδίδει στον ενεργειακό τομέα: «Είμαστε σταθερά προσηλωμένοι στη διαφοροποίηση των διαδρόμων μεταφοράς ενέργειας, η οποία θα αυξήσει την σταθερότητα των προμηθειών και συνεπώς την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης συνολικά».
Ρωσικές επενδύσεις
Η ελληνική πλευρά αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στο ενδιαφέρον την Μόσχας για περαιτέρω οικονομική διείσδυση στην περιοχή και για επενδύσεις στην Ελλάδα. Ο Πούτιν προανήγγειλε εμμέσως ότι ρωσικές επιχειρήσεις θα συμμετάσχουν σε διαγωνισμούς αποκρατικοποιήσεων και σε επενδυτικά σχέδια αναβάθμισης υποδομών.
Σύμφωνα με επιβεβαιωμένες πληροφορίες, ενδιαφέρον υπάρχει για την εξαγορά του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης (ΟΛΠ) και των ελληνικών σιδηροδρόμων (ΤΡΑΙΝΟΣΕ και Rosco, εταιρεία τροχαίου υλικού), που θα διασυνδεθούν με το ρωσικό σιδηροδρομικό δίκτυο, για να αποκτήσει η Ρωσία εύκολη εμπορευματική πρόσβαση στη Μεσόγειο. Δεδηλωμένο είναι επίσης το ενδιαφέρον για την ΔΕΠΑ και τα ΕΛΠΕ.
Ανοιχτό παραμένει το θέμα του αγωγού South Stream ΙΙ που θα μεταφέρει φυσικό αέριο στην Κεντρική Ευρώπη μέσω Μαύρης Θάλασσας, Ελλάδας και Ιταλίας. Η ελληνική πλευρά θέλει να ολοκληρωθεί στη σημερινή συνάντηση το πρώτο βήμα που είχε γίνει πέρυσι τον Απρίλιο στη Ρωσία. Για αυτό το λόγο έρχονται στην Αθήνα οι επικεφαλής της Gazprom και της Rosneft, συμμετέχοντας στην επιχειρηματική αποστολή που συνοδεύει τον Ρώσο πρόεδρο.