Μπροστά σε ένα νέο κίνδυνο βρίσκονται οι τράπεζες, ενόψει των προγραμματισμένων stress test από την Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή (EBA), καθώς είναι πολύ πιθανό να μεταβληθεί προς το χειρότερο το σενάριο των ελέγχων, εξαιτίας της χαμηλότερου από τις αρχικές προβλέψεις ρυθμού ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας.
Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, οι εποπτικές αρχές θα υποχρεωθούν να ευθυγραμμίσουν το βασικό και δυσμενές σενάριο των ελέγχων με τις νέες εκτιμήσεις για το ρυθμό ανάπτυξης της περιόδου 2017-2019, καθώς διαψεύσθηκαν οι εκτιμήσεις του υπουργείου Οικονομικών και της Τράπεζας της Ελλάδος για ρυθμό ανάπτυξης μεταξύ 2,5%-3% το 2017.
Οι προβολές που γίνονται με βάση τα δημοσιευμένα ως τώρα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ φέρνουν τον εκτιμώμενο ρυθμό ανάπτυξης του 2017 γύρω στο 1,5%, κάτι που σημαίνει ότι αντίστοιχη προσαρμογή θα πρέπει να γίνει και στα σενάρια των τεστ αντοχής.
Μάλιστα, οι ευρωπαϊκές εποπτικές αρχές, ακόμη και αν θέλουν να διευκολύνουν τις ελληνικές τράπεζες να περάσουν πιο εύκολα τη δοκιμασία, δεν έχουν πολλά περιθώρια ελιγμών, αφού οι κινήσεις τους παρακολουθούνται στενά από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και ενδεχομένως να τεθεί ζήτημα αξιοπιστίας των ελέγχων, αν βασισθούν σε «ροζ» σενάρια για την οικονομία.
Ο ρυθμός ανάπτυξης είναι ο ακρογωνιαίος λίθος των ελέγχων, καθώς οι μεταβολές στις προβλέψεις των επιμέρους σεναρίων επηρεάζουν τις εκτιμήσεις για τα προβληματικά δάνεια και μια επιδείνωση προβλέψεων θα φέρει αλλαγές στις εκτιμήσεις για την κεφαλαιακή επάρκεια, αλλά πιθανόν και στα προγράμματα μείωσης των «κόκκινων» δανείων, που ήδη αναθεωρήθηκαν ριζικά το φθινόπωρο, με μεγάλη προσθήκη πωλήσεων προβληματικών δανείων.
Σε προγραμματισμένη συνάντηση με την Ντανιέλ Νουί, επικεφαλής του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού της ΕΚΤ, στα μέσα αυτού του μήνα, οι Έλληνες τραπεζίτες αναμένεται να ενημερωθούν για το σημείου όπου… κάθεται η μπίλια των μακροοικονομικών προβλέψεων στα σενάρια του τεστ αντοχής. Το αίτημα που θα υποβάλλουν στην επικεφαλής του SSM θα είναι να περιορισθούν κατά το δυνατόν οι αλλαγές στα σενάρια, ώστε να μην προκληθούν νέοι κραδασμοί στις τράπεζες.
Μετά τη συνάντηση αυτή και μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου οι τράπεζες θα πρέπει να υποβάλλουν στην EBA τα στοιχεία για τους ελέγχους, ενώ η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων αναμένεται στα μέσα Μαΐου.
Πάντως, τραπεζικά στελέχη εκτιμούν ότι πρόθεση της Φρανκφούρτης είναι να γίνουν μεν τα τεστ με τρόπο που δεν θα προκαλέσει αμφισβητήσεις της εγκυρότητάς τους, αλλά, ταυτόχρονα, να μην προκληθεί σοκ από μια αναγκαστική ανακεφαλαιοποίηση και να επιτραπεί στις τράπεζες να ολοκληρώσουν την προσπάθεια μείωσης των προβληματικών δανείων και να σχεδιάζουν κεφαλαιακές ενισχύσεις από τα μέσα του 2019 και μετά.
Άλλωστε, αυτή την περίοδο το πολιτικό κλίμα δεν επιτρέπει στην εποπτεία της Φρανκφούρτης να δείξει υπέρμετρη αυστηρότητα στις ευρωπαϊκές τράπεζες με μεγάλου ύψους «κόκκινα» δάνεια, καθώς οι σχετικές κινήσεις που προηγήθηκαν προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις από την Ιταλία, που έχει μπει ήδη και σε παρατεταμένη προεκλογική περίοδο.
Ειδικά για την Ελλάδα, το γεγονός ότι έχει δρομολογηθεί η ολοκλήρωση του προγράμματος διάσωσης τον Αύγουστο και η πλήρης άρση των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων δεν επιτρέπει πολύ «σκληρές» εποπτικές παρεμβάσεις, που θα περιόριζαν την εμπιστοσύνη στο τραπεζικό σύστημα.
Έτσι, ακόμη και αν επιδεινωθεί η θέση των τραπεζών στα τεστ, λόγω της αναθεώρησης των προβλέψεων για το ΑΕΠ, δεν αναμένεται ότι οι συνέπειες θα είναι δραματικές, δηλαδή ότι κάποιες τράπεζες θα «κοπούν» στον έλεγχο και θα υποχρεωθούν σε ανακεφαλαιοποίηση.