Είναι λοιπόν τόσο άσχημη η κατάσταση των ελληνικών τραπεζών και τόσο… «μαύρες και άραχνες» οι προοπτικές τους;
Η πορεία των μετοχών τους στο χρηματιστήριο δικαιολογεί αυτόν τον προβληματισμό, συνηγορώντας σε απαισιόδοξες προβλέψεις για το μέλλον του χρηματοπιστωτικού κλάδου.
Στους έξι τελευταίους μήνες οι πέντε εμπορικές τράπεζες έχουν χάσει πάνω από το 55% της συνολικής χρηματιστηριακής αξίας τους, η οποία μειώθηκε από περίπου 9,5 δισ. ευρώ σε μόλις 4,15 δισ. Ποτέ στο πρόσφατο παρελθόν του ΧΑ ένας κλάδος δεν έχει υποστεί τόσο μεγάλη απαξίωση σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα.
Αυτά τα 5,35 δισ. ευρώ της διαφοράς στις αποτιμήσεις είναι οι συνολικές απώλειες (πραγματικές ζημίες ή αρνητικές υπεραξίες) όσων διακρατούν τραπεζικές μετοχές – συμπεριλαμβανομένων των ξένων μεγαλομετόχων, των funds, των μικροεπενδυτών και του ΤΧΣ/Δημοσίου.
Το «στραπάτσο» των ξένων επενδυτών
Τεράστιες ζημίες καταγράφουν οι ξένοι κεφαλαιούχοι που μπήκαν ως στρατηγικοί επενδυτές, έχοντας υποστεί ήδη ένα πρώτο «στραπάτσο» με τις προηγηθείσες ανακεφαλαιοποιήσεις. Αυτό δικαιολογεί την απροθυμία τους να εισφέρουν νέα κεφάλαια και την αγωνιώδη προσπάθειά τους να βρεθεί τρόπος διευθέτησης του προβλήματος των κόκκινων δανείων, χωρίς να χρειασθεί να προσφύγουν οι τράπεζες σε νέες αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου.
Εξηγεί επίσης γιατί πολλοί διαχειριστές επενδυτικών χαρτοφυλακίων αντιμετωπίζουν με επιφυλακτικότητα την ελληνική αγορά και δεν θέλουν να αναλάβουν το ρίσκο νέων τοποθετήσεων, προτιμώντας την τακτική «χτύπα και φύγε».
Το μέγεθος των απωλειών φαίνεται από την πορεία των τραπεζικών μετοχών στο χρηματιστηριακό ταμπλό και από τις επιδόσεις/αποδόσεις τους κατά το τελευταίο εξάμηνο, που εμφανίζονται στο παρακάτω γράφημα.
Η αποτυχία στην Τρ. Πειραιώς
Τη χειρότερη επίδοση εμφανίζει η Τρ. Πειραιώς, η οποία έχει χάσει τα ¾ της αξίας της, καθώς στη διάρκεια του εξαμήνου η μετοχή της υποχώρησε κατά 75,6%(!). Η τράπεζα δεν έχει δικαιώσει ούτε κατ' ελάχιστο τις προσδοκίες και τις προβλέψεις του μεγαλομετόχου της John Paulson, ο οποίος έχει επενδύσει σ΄αυτήν πάνω από 500 εκατ. ευρώ μέσω ελεγχόμενων χαρτοφυλακίων.
Με βάση την τρέχουσα αποτίμηση της τράπεζας στο ΧΑ, ο Αμερικανός δισεκατομμυριούχος χάνει περίπου το 85%(!) των κεφαλαίων που τοποθέτησε στην τελευταία ΑΜΚ της Πειραιώς. Για να πάρει πίσω τα χρήματα που επένδυσε και σε προηγούμενες ΑΜΚ, πρέπει η τιμή της μετοχής να... 17πλασιασθεί - από 0,75 ευρώ την Παρασκευή, να υπερβεί τα 12 ευρώ.
Είναι προφανές ότι αυτό δεν μπορεί να συμβεί στο ορατό μέλλον. Ο Paulson και οι συνεργάτες του είναι λοιπόν αναγκασμένοι να αναζητήσουν τρόπους προς διασφάλιση μέρους των κεφαλαίων τους - να μην υποστούν ολική απώλεια. Η προσφορότερη φόρμουλα θα ήταν μία συγχώνευση της Τρ. Πειραιώς και η ενσωμάτωση-απορρόφηση της σε ισχυρότερο όμιλο. Τους τελευταίους μήνες έχουν ακουσθεί πολλά σενάρια προσέγγισης με Εθνική και Alpha, χωρίς όμως να επιβεβαιωθούν.
Προβλήματα και προοπτικές
Σε ιδιαίτερα δυσχερή θέση βρίσκεται και η Attica Bank, η οποία καρκινοβατεί στην προσπάθεια να δημιουργήσει πηγές εσόδων και να ενισχύσει την κεφαλαιακή της βάση. Ο προβληματισμός για τις δυνατότητες και τις προοπτικές της τράπεζας αποτυπώνεται στην πορεία της μετοχής της, η οποία το τελυταίο εξάμηνο έχει υποχωρήσει κατά 53% και κινείται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα.
Δεύτερη σε απώλειες η Εθνική, που η μετοχή της χάνει 62,7% στο εξάμηνο, έχοντας υποχωρήσει στα 1,06 ευρώ (από 3,20 προσαρμοσμένη τιμή λόγω reverse split).
Σε λίγο καλύτερη θέση η Alpha και η Eurobank: Οι μετοχές τους καταγράφουν πτώση… μόνο 48%(!) σ’ αυτό το καταστροφικό εξάμηνο για το ελληνικό χρηματιστήριο. Στην αγορά έχει δημιουργηθεί η εντύπωση ότι αυτές οι δύο τράπεζες έχουν καλύτερες προοπτικές, λόγω ουσιαστικής απεξάρτησης από Δημόσιο/ΤΧΣ και καλής κεφαλαιακής διάρθρωσης.
«Μιά στο καρφί και μια στο πέταλο»
Οι επενδυτές αγωνιούν για τις εξελίξεις στον κλάδο, ενώ διεθνείς οίκοι διατυπώνουν διιστάμενες απόψεις όσον αφορά τη δυναμική και τις προοπτικές του.
Οι περισσότερες αναλύσεις είναι «μια στο καρφί και μια στο πέταλο»: Διαπιστώνουν δυνατότητες και προοπτικές, βλέπουν θετικά αποτελέσματα στην προσπάθεια μείωσης των κόκκινων δανείων, επισημαίνουν όμως ταυτόχρονα βραδείς ρυθμούς αποκλιμάκωσης, αδυναμίες στον τομέα εσόδων και επιπτώσεις από το δυσμενές οικονομικό περιβάλλον.
Μπορεί ν’ αρχίσουν να βλέπουν «το ποτήρι μισογεμάτο» τους επόμενους μήνες, αν οι συνθήκες στην ελληνική οικονομία δεν επιδεινωθούν λόγω της εκλογικής αβεβαιότητας.