Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε χθες Παρασκευή ότι έδωσε οδηγίες στην κυβέρνησή του να ξεκινήσει τη διαδικασία τερματισμού των ειδικών εμπορικών εξαιρέσεων που απολάμβανε το Χονγκ Κονγκ, σε απάντηση για το σχέδιο της Κίνας να εφαρμόσει έναν νέο νόμο για την ασφάλεια στην πόλη.
Ο Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος, σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στον Λευκό Οίκο, υποστήριξε ότι η Κίνα "δεν τήρησε τον λόγο της" σε ό,τι αφορά την αυτονομία του Χονγκ Κονγκ. Χαρακτήρισε μάλιστα "τραγωδία" για τον λαό του Χονγκ Κονγκ, την Κίνα και τον κόσμο όλο τον νέο νόμο.
"Το Χονγκ Κονγκ δεν είναι πλέον αρκετά αυτόνομο για να δικαιολογείται το ειδικό καθεστώς που του είχαμε επιφυλάξει" μετά την επιστροφή του εδάφους αυτού στην Κίνα. Η κατάργηση αυτών των εξαιρέσεων θα επηρεάσει το σύνολο των συμφωνιών με το Χονγκ Κονγκ, από εκείνην που αφορά την έκδοση υπόπτων μέχρι τον έλεγχο των εξαγωγών τεχνολογίας διπλής χρήσης, διευκρίνισε ο Τραμπ, σημειώνοντας ότι θα υπάρξουν "ελάχιστες εξαιρέσεις".
H ανακοίνωση του Αμερικανού προέδρου γίνεται την ώρα που επικρατεί μεγάλη ένταση μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας: ο δισεκατομμυριούχος πρόεδρος έχει ανεβάσει τους τόνους τις τελευταίες εβδομάδες κατηγορώντας το Πεκίνο ότι ευθύνεται για την εξάπλωση του νέου κορονοϊού σε όλο τον κόσμο και έχει υποσχεθεί αντίποινα.
Οι ΗΠΑ καταγγέλλουν εδώ και ημέρες τον αμφιλεγόμενο νόμο για την εθνική ασφάλεια τον οποίο η Κίνα θέλει να επιβάλει τον Χονγκ Κονγκ. Εκτιμούν ότι πρόκειται για κεκαλυμμένο τρόπο να φιμωθεί η αντιπολίτευση στην πρώην βρετανική αποικία και να περιοριστούν οι ελευθερίες των πολιτών της, κάτι που το Πεκίνο διαψεύδει κατηγορηματικά.
Η επιστροφή του Χονγκ Κονγκ στην Κίνα έγινε βάση της αρχής “μία χώρα, δύο συστήματα”, η οποί επέτρεψε στο έδαφος αυτό να διατηρήσει ελευθερίες άγνωστες στην ηπειρωτική Κίνα, κυρίως μια ελεύθερη οικονομία, ανεξάρτητο δικαστικό σύστημα, ελευθερία έκφρασης και κοινοβούλιο ένα μέρος του οποίου εκλέγεται από τους πολίτες.
Το γεγονός αυτό ώθησε πολλές χώρες, ανάμεσά τους οι ΗΠΑ, να ψηφίσουν νόμους που επιτρέπουν τις συναλλαγές με το Χονγκ Κονγκ ως μια ανεξάρτητη εμπορική οντότητα.
Στόχος οι Κινέζοι φοιτητές και οι εταιρείες
Δηλώνοντας ότι επιθυμεί να εγγυηθεί την ασφάλεια της πανεπιστημιακής έρευνας “ζωτικής σημασίας για τη χώρα”, ο Τραμπ υπέγραψε διάταγμα με το οποίο απαγορεύεται η είσοδος στις ΗΠΑ “σε κάποιους Κινέζους πολίτες”, ανάμεσά τους και φοιτητές, οι οποίοι έχουν χαρακτηριστεί “δυνητικοί κίνδυνοι” για την εθνική ασφάλεια της χώρας.
“Εδώ και χρόνια η κινεζική κυβέρνηση επιδίδεται σε κατασκοπεία για να κλέψει τα βιομηχανικά μυστικά μας”, κατήγγειλε ο Αμερικανός πρόεδρος.
Σύμφωνα με το Διεθνές Ινστιτούτο Εκπαίδευσης (IIE), οι Κινέζοι αποτελούν την πλειονότητα των αλλοδαπών φοιτητών στις ΗΠΑ, με τον αριθμό τους το ακαδημαϊκό έτος 2018-19 να φτάνει σχεδόν τις 370.000, το ένα τρίτο του συνόλου.
Εξάλλου ο Τραμπ ανακοίνωσε ότι θα ζητήσει από την ομάδα εργασίας του Λευκού Οίκου που είναι αρμόδια για τις χρηματοπιστωτικές αγορές να ερευνήσουν τις κινεζικές εταιρείες που είναι εισηγμένες στο αμερικανικό χρηματιστήριο.
Στόχος του είναι, όπως εξήγησε ο ίδιος, “να προστατευθούν οι Αμερικανοί επενδυτές”, χωρίς ωστόσο να διευκρινίσει ποιες είναι οι ανησυχίες του σχετικά με τις κινεζικές εταιρείες.
“Οι επενδυτικές εταιρείες δεν θα πρέπει να υποβάλλουν τους πελάτες τους στους κρυφούς και ανώφελους κινδύνους που συνδέονται με τις κινεζικές εταιρείες οι οποίες δεν παίζουν με τους ίδιους κανόνες”, περιορίστηκε να δηλώσει ο Τραμπ.
Αντιδράσεις
Οι Δημοκρατικοί είδαν σε αυτή την ξαφνικά αυστηρή στάση του Αμερικανού προέδρου έναν τρόπο να κρύψει την αποτυχία του στη διαχείριση της πανδημίας covid-19 που έχει κοστίσει τη ζωή σε περισσότερους από 100.000 ανθρώπους στις ΗΠΑ.
“Απλώς αξιολύπητο”, σχολίασε ο Τσακ Σούμερ επικεφαλής των Δημοκρατικών στη Γερουσία.
“Ο πρόεδρος θέλει να εκτρέψει την προσοχή από τις ελλείψεις του στην Κίνα και άρα κάνει ό,τι κάνει για τους λάθος λόγους”, εκτίμησε ο Έλιοτ Ένγκελ της επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής των Αντιπροσώπων.
Στο Χονγκ Κονγκ η τοπική κυβέρνηση άφησε να εννοηθεί ότι θα υπάρξει αντίδραση στην απόφαση των ΗΠΑ. “Οι κυρώσεις δεν είναι πάντα μονομερής και η χώρα μας (η Κίνα) έχει ανακοινώσει ότι θα εφαρμόσουμε αντίμετρα”, δήλωσε σήμερα ο επικεφαλής εσωτερικής ασφάλειας Τζον Λι.