Καθώς πλησιάζει ο δεύτερος γύρος των προεδρικών εκλογών στην Τουρκία, η αντιπολίτευση προσπαθεί με κάθε τρόπο να κερδίσει τις γυναίκες ψηφοφόρους, κυρίως τις νοικοκυρές, που παραδοσιακά προτιμούν τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Στις εκλογές οι νοικοκυρές προτιμούν τον Ερντογάν, υπό την κυβέρνηση του οποίου ήρθη η απαγόρευση να φορούν μαντίλα οι γυναίκες στα πανεπιστήμια και τον δημόσιο τομέα. Στις εκλογές του 2018, σύμφωνα με έκθεση, το 69% των νοικοκυρών ψήφισε τον Τούρκο πρόεδρο.
Όμως με τα πορτοφόλια τους γεμάτα υποτιμημένα χαρτονομίσματα, όλες γνωρίζουν την αυξημένη τιμή των κρεμμυδιών και ζουν υπό το βάρος του υψηλού πληθωρισμού.
«Πρέπει να τις συναντήσουμε, να τους υπενθυμίσουμε ότι, αν και (ο Ερντογάν και το ισλαμοσυντηρητικό κόμμα του AKP) κυβερνούν εδώ και περισσότερα από 20 χρόνια τη χώρα, παρά το γεγονός ότι έχουν όλα τα εργαλεία προπαγάνδας, περιλαμβανομένων των μέσων ενημέρωσης, δεν κέρδισαν», εξηγεί η Ροϊντά Ακσόι, φεμινίστρια που στηρίζει τον υποψήφιο της αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου.
Όμως ο επικεφαλής του CHP και υπέρμαχος του κοσμικού κράτους με τα προεκλογικά του βίντεο που τον έδειχναν στην κουζίνα του δεν κατάφερε να προσελκύσει παρά το 44,9% των ψηφοφόρων στον πρώτο γύρο των εκλογών, στις 14 Μαΐου.
Η 50χρονη Τσιγκντέμ Ενέρ δεν ήταν μία από αυτές: στον πρώτο γύρο επέλεξε έναν τρίτο άνδρα, τον υπερεθνικιστή Σινάν Ογκάν.
«Η Τουρκία είναι κοσμικό κράτος, έδωσε στις γυναίκες το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι» ήδη από τη δεκαετία του 1930, υπενθυμίζει. «Και δείτε το θλιβερό σημείο στο οποίο μας έφερε ο Ερντογάν επιτρέποντας να μπουν στο κοινοβούλιο οι φίλοι του του Huda-Par», ένα κουρδικό ισλαμιστικό κόμμα, καταγγέλλει.
Στον δεύτερο γύρο η Ενέρ θα ψηφίσει τον Κιλιτσντάρογλου.
Η Τιγιέν Αλπανλί θα κάνει το ίδιο, αλλά επειδή συμφωνεί με τις απόψεις του. «Γυναίκες δολοφονούνται, σχεδόν κανένας από τους δολοφόνους δεν τιμωρείται», τονίζει η 60χρονη γυναίκα, η οποία ανησυχεί και για την παρουσία ισλαμιστών στον συνασπισμό του Ερντογάν.
Αντιθέτως, η Ραζιγέ Κουσκαγιά, 50 ετών, και η κόρη της θα στηρίξουν «τον Ταγίπ μέχρι την τελευταία σταγόνα του αίματός μας». «Ίσως να μην μπορούμε να αγοράσουμε όλα όσα θέλουμε, αλλά δεν είναι σοβαρό», δηλώνει αυτή η υποστηρίκτρια της σαρίας, του ισλαμικού νόμου.
Πόρτα πόρτα
Από το Βαν ως το Εσκισεχίρ υποστηρικτές και υποστηρίκτριες του Κιλιτσντάρογλου προσπαθούν να πείσουν τις βαθιά πολωμένες ψηφοφόρους.
«Γνωρίζουμε ότι υπάρχουν ομάδες στις οποίες δεν καταφέρνουμε να φτάσουμε, κυρίως οι νοικοκυρές», παραδέχθηκε την προηγούμενη εβδομάδα ο δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου, που ανήκει επίσης στο CHP.
Το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) του Ερντογάν στέλνει εδώ και δύο δεκαετίες γυναίκες να χτυπούν τις πόρτες των νοικοκυριών. Η σύζυγός του, Εμινέ Ερντογάν, υπήρξε μία από τις επικεφαλής αυτού του κινήματος.
Ο Ερντογάν πιστεύει ότι «οι γυναίκες μπορούν να επισκεφθούν άλλες γυναίκες, να συζητήσουν μαζί τους και να τις πείσουν, διότι μεταξύ των ακτιβιστριών του AKP και των νοικοκυρών υπάρχουν κοινά λόγω του φύλου, των αξιών και της τάξης τους», εξηγεί η Προυνέλ Αϊμέ διδάκτορας πολιτικών επιστημών στο CERI-Sciences Po στο Παρίσι.
Πλέον οι ακτιβίστριες του AKP ξεπερνούν τα πέντε εκατομμύρια.
Στο πλαίσιο των καθηκόντων τους επισκέπτονται τα νοικοκυριά με αφορμή γεννήσεις, γάμους ή θανάτους, κάτι που τους επιτρέπει να δημιουργούν δεσμούς με τις νοικοκυρές και να συλλέγουν στοιχεία, προσθέτει η Αϊμέ.
Εξάλλου τα λαϊκά νοικοκυριά έχουν ωφεληθεί κυρίως από τα δημοτικά οικογενειακά και κοινωνικά κέντρα, τα οποία έχουν κάνει δημοφιλές το AKP σε τοπικό επίπεδο, υπενθυμίζει.
Αλλά το AKP έχασε περίπου 20 έδρες στις εκλογές της 14ης Μαΐου, «οπότε μπορούμε να αισιοδοξούμε», καταλήγει η Ακσόι.