Μαζικές μετακινήσεις κεφαλαίων σημειώνονται τις τελευταίες μέρες στις διεθνείς αγορές, προκαλώντας κλυδωνισμούς σε χρηματιστήρια μετοχών και εμπορευμάτων, που καταγράφουν σημαντικές απώλειες. Βασικές αιτίες η πιθανότητα Brexit, η αβεβαιότητα για την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας και η αναζωπυρούμενη σεναριολογογία για τον κίνδυνο νέας χρηματοπιστωτικής κρίσης. Σε συνθήκες αυξανόμενου ρίσκου, το "συντηρητικό" επενδυτικό χρήμα επιζητεί πρωτίστως ασφάλεια και όχι αποδόσεις. Εγκαταλείπει λοιπόν μετοχές, εμπορεύματα και άλλες τοποθετήσεις ρίσκου, για να κατευθυνθεί σε ασφαλή "καταφύγια".
Πρώτη επιλογή τα κρατικά ομόλογα των κατά τεκμήριο ασφαλέστερων χωρών με δημοσιονομική σταθερότητα. Πακτωλοί κεφαλαίων κατευθύνονται σε γερμανικά, ελβετικά και ιαπωνικά ομόλογα, που εμφανίζουν πλέον αρνητικές αποδόσεις, καθώς -λόγω αυξανόμενης ζήτησης - οι τιμές τους ανεβαίνουν.
Αντί να εξασφαλίσουν κάποια απόδοση, οι επενδυτές πληρώνουν στην ουσία "φύλακτρα" για να έχουν τα κεφάλαια τους "παρκαρισμένα" με ασφάλεια, διαθέσιμα σε πρώτη ζήτηση.
Μέχρι τώρα, αρνητικές αποδόσεις είχαν μόνον τα βραχυχρόνια και τα μεοσπρόθεσμης διάρκειας κρατικά χρεόγραφα. Αυτή την εβδομάδα κάτω από το μηδεν έπεσε - πρώτη φορά στην ιστορία - και η απόδοση των 10ετών γερμανικών ομολόγων. Την Τρίτη διαμορφώθηκε σε -0,001% και χθές υποχώρησε ακόμη πιο χαμηλά, στο -0,024%! Αυτό σημαίνει ότι ακόμη κι αν το διακρατήσει μέχρι τη λήξη του, ο επενδυτής θα πάρει σε 10 χρόνια λιγότερα από όσα έδωσε για να το αγοράσει.
Σημαντικά κεφάλια κατευθύνονται επίσης σε ελβετικά και ιαπωνικά κρατικά χρεόγραφα, λόγω της αίσθησης ασφάλειας που προσφέρουν. Το αποτέλεσμα είναι να πέσουν κάτω από το μηδεν οι αποδόσεις και των μακροχρόνιων ομολόγων των χωρών αυτών.
Το ελβετικό 15ετούς διάρκειας έδινε χθες (στην ουσία "έπαιρνε" από τον επενδυτή) -0,156%, ενώ η απόδοση του 10ετούς διαμορφωνόταν σε -0,254%
Το ιαπωνικό 10ετές είχε επίσης επίσης αρνητική απόδοση -0,192%.
Στον αντίποδα τα ελληνικά ομόλογα
Σε αντίθεση με τα γερμανικά, τα ελβετικά και τα γιαπωνέζικα κρατικά χρεόγραφα, τα ελληνικά δέχονται ισχυρές πιέσεις τις τελευταίες εβδομάδες. Οι τιμές τους υποχωρούν και οι αντίστοιχα ανεβαίνουν οι αποδόσεις τους. Η απόδοση του 10ετούς ανέβηκα σταδιακά περίπου κατά 80 μονάδες βάσης, φθάνοντας χθές το 8,35%, ενώ του 2ετούς σημείωσε άλμα 415 μονάδων, στο 11,85%.
Η τάση αυτή μάλλον θα ανακοπεί - και ενδεχομένως θα αντιστραφεί - με την επαναφορά του waiver για τα ελληνικά ομόλογα. Η απόφαση αυτή αναμένεται ότι θα λαφθεί από την ΕΚΤ στη συνεδρίαση την Τετάρτη 22 Ιουνίου. Η κίνηση αυτή θα επιτρέψει στις τράπεζες να απεξαρτηθούν από την ακριβή ρευστότητα που αντλούν μέσω του έκτακτου μηχανισμού της ΕΚΤ, τον ELA, και θα ανοίξει το δρόμο ώστε τα ελληνικά ομόλογα να συμπεριληφθούν στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ.
Τα ενέχυρα που χρησιμοποιούν οι ελληνικές τράπεζες για να πάρουν χρηματοδότηση από την ΕΚΤ είναι ομόλογα του EFSF.
Εφόσον αλλάξει το καθεστώς, θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν το σύνολο των ελληνικών ομολόγων καθώς και ένα μέρος από τα έντοκα γραμμάτια 8 δισ. ευρώ που έχουν στα χαρτοφυλάκια τους.
Από τους ισολογισμούς του τριμήνου φαίνεται ότι η συνολική ωφέλεια αφορά περί τα 8 δισ. ευρώ που θα μεταφερθούν στην φθηνή χρηματοδότηση. Σε δεύτερο χρόνο η ΕΚΤ εκτιμάται ότι θα μειώσει το κούρεμα των εγγυήσεων που χρησιμοποιούνται για άντληση ρευστότητας από τον «Πυλώνα ΙΙ».