Οταν κοιτάς πολλή ώρα ένα δένδρο, χάνεις το δάσος… Αυτό μάλλον έχουν πάθει κάποιοι, που τις τελευταίες ημέρες διακινούν σενάρια περί εμπλοκής στις διαπραγματεύσεις μεταξύ ελληνικής κυβέρνησης και θεσμών για την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης του ελληνικού προγράμματος. Και είναι άξιο απορίας για επιμένουν να καλλιεργούν ένα τέτοιο κλίμα, την ώρα που και η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών ολοκληρώνεται με επιτυχία αλλά και αρχίζουν να φαίνονται, έστω και αμυδρά κάποιες αχτίδες φωτός για την ελληνική οικονομία. Βεβαίως ο δρόμος για την ουσιαστική οικονομική ανάκαμψη της χώρας είναι μακρύς και διόλου στρωμένος με ροδοπέταλα, ωστόσο οι αντοχές που έδειξε η οικονομία και οι επιχειρήσεις στο γ’ τρίμηνο του έτους και εν μέσω capital controls, αφήνουν μια χαραμάδα αισιοδοξίας πως εάν η κυβέρνηση κινηθεί γρήγορα και αποτελεσματικά είναι πολύ πιθανόν το 2016, όπως είπε και πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας να επιστρέψουμε στην ανάπτυξη.
Και θα πρέπει να γίνει αντιληπτό από όλους, σε οποιοδήποτε κόμμα κι αν ανήκουν ότι η ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης σε συνδυασμό με την επιτυχή ανακεφαλαιοποίση των τραπεζών θα ανοίξει το δρόμο για να ξεκινήσουν οι συζητήσεις για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, που όταν πραγματοποιηθεί θα δώσει άλλη δυναμική στη χώρα.
Λάθος «συνταγή»
Το πώς φθάσαμε μέχρι εδώ δεν είναι αυτή τη στιγμή τόσο σημαντικό, ούτε να αποδοθούν οι ευθύνες για τα τελευταία τριάντα χρόνια. Το Βερολίνο και οι συν αυτώ χρησιμοποίησαν το… σκιάχτρο του Grexit και επέβαλαν στην Ελλάδα ένα πρόγραμμα σκληρής δημοσιονομικής προσαρμογής που οδήγησε σε «στραγγαλισμό» την οικονομία και το λαό. Η συνταγή, την οποία βέβαια έχουν καταδικάσει το ίδιο το ΔΝΤ και η Παγκόσμια Τράπεζα, στόχευε στην εσωτερική υποτίμηση προκειμένου να γίνει η ελληνική οικονομία ανταγωνιστική και σε ένα ιδιόμορφο δανειακό σχέδιο, βάσει του οποίου μας δάνειζαν αποκλειστικά και μόνο για να εξυπηρετούμε τα δάνεια τα οποία μας έχει χορηγήσει η τρόικα. Δάνεια τα οποία, πλην των κεφαλαίων του ΔΝΤ, έχουν χορηγηθεί με επιτόκια σημαντικά υψηλότερα από αυτά τα οποία έχουν τα νέα ομόλογα που προέκυψαν από το PSI για τους πιστωτές του ιδιωτικού τομέα. Κι όλο αυτό, ενώ επικοινωνιακά η κοινή γνώμη στην Ευρώπη πιστεύει ότι το κόστος διάσωσης το έχουν επωμιστεί οι Γερμανοί φορολογούμενοι…
Ο γερμανικός δάκτυλος
Στην πραγματικότητα, όλη η αντιμετώπιση της ελληνικής κρίσης είναι μια σειρά παιχνιδιών με τις λέξεις, την ίδια στιγμή κατά την οποία οι συνέπειες των παιχνιδιών αυτών καταδίκασαν την οικονομία σε ύφεση. Το κυριότερο παιχνίδι λέξεων όμως αφορούσε το ίδιο το PSI, το οποίο υποτίθεται ότι απέτρεψε την άτακτη χρεοκοπία και κατέστησε το χρέος βιώσιμο. Ομως στην ουσία, η Ελλάδα ήταν ήδη χρεοκοπημένη. Η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα μέσω του PSI ήταν αποτέλεσμα των γερμανικών πιέσεων, αν και ακόμα κι η Γερμανίδα καγκελάριος Α. Μέρκελ έχει αναγνωρίσει ότι μάλλον ήταν λάθος. Οχι όμως για τους λόγους για τους οποίους πιστεύει η κ. Μέρκελ, δηλαδή το ενδεχόμενο να ακολουθήσουν και άλλες χώρες. Το PSI ήταν λάθος γιατί, ακόμα και με το σημαντικότερο «κούρεμα» από αυτό το οποίο προβλεπόταν, το ελληνικό χρέος δεν έγινε βιώσιμο. Κάτι το οποίο έχει αναγνωρίσει και το ΔΝΤ.
Το «βρώμικο» PSI
Η όλη ιδέα του PSI ήταν στην ουσία ένα «βρώμικο» παιχνίδι της Γερμανίας εις βάρος των αγορών, αλλά και της Ελλάδας. Η προσφυγή της Ελλάδας στον Μηχανισμό Στήριξης και το ατυχούς έμπνευσης Μνημόνιο τον Μάιο του 2010 είχαν ως αποτέλεσμα την αντικατάσταση μέρους των πιστωτών της χώρας μας από ιδιώτες –κυρίως τράπεζες, ταμεία και αμοιβαία κεφάλαια– σε κράτη της Ε.Ε. και το ΔΝΤ. Οταν, κάτω από τις έντονες γερμανικές πιέσεις, αποφασίστηκε το καλοκαίρι του 2011 η «εθελοντική» ανταλλαγή του ελληνικού χρέους, από τα 360 περίπου ευρώ δισ. χρέους είχαν απομείνει στα χέρια των ιδιωτών λιγότερα από τα δύο τρίτα. Προκειμένου να γίνει μακροπρόθεσμα το ελληνικό χρέος βιώσιμο, αποφασίστηκε αρχικά κούρεμα κατά 21% και στη συνέχεια, στη Σύνοδο του Οκτωβρίου, κατά 50%. Ομως, η ελάφρυνση για τη χώρα μας, ήταν η μείωση του χρέους κατά λιγότερο από 100 δισ. ευρώ, ενώ αν αυτό είχε γίνει τον Μάιο του 2010, τότε η ελάφρυνση θα πλησίαζε τα 180 δισ. και το ελληνικό χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ θα είχε πέσει κάτω από το 100% ήδη από το 2012. Βρώμικο δηλαδή παιχνίδι, το οποίο μόνο βρώμικα μπορούσε να παιχθεί.
