Τo μικροβίωμα είναι μοναδικό για το κάθε άτομο και είναι σημαντικό για την υγεία του, όπως ανέφερε ο Καθηγητής Τοmas Bieber, M.D., Ph.D., M.D.R.A από τη Bόννη, της Γερμανίας, στην ομιλία του κατά τη διάρκεια του συνεδρίου EADV 2015 που έγινε στην Κοπεγχάγη.
«Μόλις αρχίζουμε να κατανοούμε το μικροβιωμα του υγειούς δέρματος και τους μηχανισμούς με τους οποίους το μικροβίωμα προκαλεί δερματικές παθήσεις. Έχουμε ανάγκη αυτόν τον αποικισμό, ο οποίος πρέπει να χαρακτηρίζεται από ποικιλομορφία. Αποτελεί βασικό παράγοντα για την υγεία μας» τοίνισε ο καθηγητής Bieber.
O κ. Bieber περιέγραψε συνοπτικά τις σημερινές γνώσεις μας σχετικά με το μικροβίωμα του δέρματος, λέγοντας «στο παρελθόν, υπέθεταν την παρουσία βακτηρίων μόνο στην περίπτωση που εντοπιζόταν μια πάθηση του δέρματος. Όμως, οι νέες τεχνολογίες αναλύσης του γονιδιόματος αποκάλυψαν ότι, το φυσιολογικό υγιές δέρμα αποικίζεται από μία πολυπληθή και ιδιαιτέρως ποικιλόμορφη κοινότητα οργανισμών, ο καθένας από τους οποίους κατοικεί στοδική του βίοτοπο στην επιφάνεια, αλλά και στο εσωτερικό του δέρματος. Το μικροβίωμα κάθε ανθρώπου είναι μοναδικό - ‘Το μικροβίωμά μου δεν μοιάζει με το δικό σου μικροβίωμα’».
Η ακριβής αναλογία και ποσότητα για καθένα από τους πολλούς τύπους βακτηρίων του δέρματος διαφοροποιείται ανάλογα με την ηλικία –για παράδειγμα, συντελείται μια σημαντική αλλαγή στην εφηβεία– αλλά και με το φύλο, με τη κληρονομικότητα του ατόμου, καθώς και με υποκείμενες ιατρικές παθήσεις , όπως ο διαβήτης.Επηρεάζεται επίσης από τις καιρικές συνθήκες και το περιβάλλον, από την εργασία και τις προσωπικές συνήθειες κάθε ατόμου, όπως για παράδειγμα από τη συχνότητα του καθαρισμού και τον τύπο του καθαριστικού που χρησιμοποιείται.
Ο ρόλος του ΜΙΚΡΟΒΙΩΜΑΤΟΣ στο δέρμα
Το δέρμα αποτελεί το μεγαλύτερο όργανο του σώματος και την πρώτη αμυντική γραμμή απέναντι σε εισβολείς και ο πληθυσμός βακτηρίων του βρίσκεται σε αυτήν, την πρώτη γραμμή. Τα βακτήρια διαδραματίζουν έναν ιδιαίτερα ενεργό ρόλο, καθώς βρίσκονται σε συνεχή «επικοινωνία» με τα πολυπληθή κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος που εντοπίζονται στο δέρμα. Το μικροβίωμα του δέρματος είναι σε θέση να κινητοποιήσειτην παραγωγή φυσικών αντιβιοτικών μορίων από το ίδιο το δέρμα·τα λεγόμενα αντιμικροβιακά πεπτίδια (AMPs). Τα εν λόγω πεπτίδια συμβάλλουν στον έλεγχο της ανάπτυξης ‘βλαβερών’ βακτηρίων καικαταστέλλουν τη φλεγμονή. Επιλέον καιτα ίδια τα βακτήρια μπορούν να παράγουν αντιμικροβιακά πεπτίδια.
Το δέρμα διαδραματίζει επίσης έναν ιδιαίτερο ρόλο στην αποκαλούμενη φυσική ανοσία – πρόκειται για την κατάσταση κατά την οποία διαφορετικά στοιχεία του ανοσοποιητικού συστήματος αντιδρούν με έναν συντονισμένο τρόπο απέναντι σε κάτι όπως ένα τραύμα ή στην εισβολή μικροβίων. Συνήθως εμφανίζεται μια φλεγμονώδης αντίδραση την οποία αρχικά παρατηρούμε ως ερύθημα και στη συνέχεια ως οίδημα στην περιοχή του τραύματος ή της λοίμωξης.
Επομένως, το μικροβίωμα του δέρματος βοηθά στον έλεγχο της ανάπτυξης πιθανών παθογόνων μικροοργανισμώνκαι διατηρεί την ισορροπία. Διαδραματίζει επίσης σημαντικό ρόλο στην εκπαίδευση του ανοσοποιητικού συστήματος, καθώςουσιαστικά το διδασκει για το πώς πρέπει να αντιδρά και σχετικά με το τι είναι φυσιολογικό. Για να φέρει εις πέρας αυτές τις λειτουργίες, το μικροβίωμα πρέπει να είναι ισορροπημένο και ποικιλόμορφο. Ακριβώς όταν διαταράσσεται η ισορροπία του –μια κατάσταση που ονομάζεται δυσβίωση– φαίνεται πως εμφανίζονται δερματικά προβλήματα και παθήσεις.
Τo ΜΙΚΡΟΒΙΩΜΑ του δέρματος: επηρεάζει την Ακμή
Σύμφωνα με την Καθηγήτρια Βriggitte Dreno, M.D., Ph.D, από τη Nαντ της Γαλλίας, η τυπική αντιμετώπιση της ακμής περιλαμβάνει τοπικά ή από του στόματος αντιβιοτικά. Δεν είναι, όμως, εξειδικευμένα και εξαλείφουν όλα τα βακτήρια στο δέρμα, όχι μόνο το βακτήριο τουP acnes. Τίθεται επίσης το ζήτημα της μικροβιακής αντοχής στα αντιβιοτικά, η οποία συνδέεται με τις ανησυχίες που εκφράζονται σε παγκόσμιο επίπεδο σχετικά με την υπερβολική χρήση αντιβιοτικών και τα αυξανόμενα επίπεδα αντοχής σε αυτά.
Όπως λέει, μια εναλλακτική στρατηγική είναι η αναζήτηση τρόπων προώθησης της φυσικής παραγωγής αντιμικροβιακών πεπτιδίων (AMPs). Τα πεπτίδια αυτά μειώνουν τη φλεγμονή και δεν προκαλούν ανησυχία όσον αφορά τη μικροβιακή αντοχή. Μια άλλη στρατηγική είναι ο έλεγχος των φλεγμωνωδών σημάτων που το βακτήριο P acnes ενεργοποιεί με τόσο αποτελεσματικό τρόπο. Τέλος, υπάρχει η επιλογή της διερεύνησης της Βιταμίνης B12, καθώς πρόσφατες επηστημονικές έργασίεςδείχνουν ότι η παραγωγή της μειώνεται στο μικροβίωμα ατόμων με ακμή.
Νέες ερευνητικές μέθοδοι από την LaRoche-Posay για την αντιμετώπιση της Ακμής
«Για να μελετήσουμε το μοναδικό σε κάθε άτομο μικροβώμα, χρειαστηκε να συγκρίνουμε δειγματα από διαφορετικά σημεία του δέρματος. Παρατηρήσαμε οτι τα Προπιονοβακτηρίδια (όπως και το P.acnes) δεν είναι το βάσικο είδος βακτηρίων στην επιφάνεια του δέρματος των ατόμων με ακμή, αλλά πιο βασικός είναι ο Σταφυλόκοκκος» επισημαίνει η Δρ.Sophie Seite. Και συμπληρώνει, «Όσο περισσότερος ήταν, τόσο πιο σοβαρή έτεινε να είναι η ακμή του ατόμου. Η χρήση ενός δερμοκαλλυντικού θα μπορούσε να είναι ενας αποτελεσματικός τρόπος αντιμετώπισης του Σταφυλόκοκκου στην επιφάνεια του δέρματος των ασθενών με ακμή».
Φυσική ανοσία
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, το ανοσοποιητικό σύστημα διαθέτει δύο διαφορετικούς, αν και συμπληρωματικούς, τρόπους για να αμυνεται στους στους εισβολείς. Στο επίκτητοανοσοποιητικό σύστημαμεσά από μια διασδικασία ‘μάθησης’,παραγονται συγκεκριμένα αντισώματα απέναντι σε ένα εισβολέα και μπορούν να παραχθούν ξανά σε περίπτωση που αυτός επανεμφανιστεί. Στοφυσικό (ή έμφυτο) ανοσοποιητικό σύστημα αποτελεί μια μη ειδική, αυτόματη απάντηση σε οποιαδήποτε ξένη ουσία. Αυτή μπορεί να αφορά την αποστολή λευκών αιμοσφαιρίων για να εξολθρεύσουνέναν εισβολέα, την πρόκληση φλεγμονής ή την κινητοποίηση άλλων στοιχείων του ανοσοποιητικού συστήματος. Όπως λένε, το δέρμα, αποτελώντας το όριο ανάμεσα στο εσωτερικό του σώματος και το εξωτερικό περιβάλλον, συνιστά έναν κρίσιμο παράγοντα της φυσικής ανοσολογικής απάντησης.
