Την παλιά «σκουριασμένη ατμομηχανή» της οικονομίας, την οικοδομή, σχεδιάζει να αξιοποιήσει πάλι η κυβέρνηση, προκειμένου να τονώσει την οικονομία και την απασχόληση, δίνοντας πνοή σε πολλούς παραγωγικούς κλάδους που συναρτώνται με την κατασκευαστική δραστηριότητα.
Παράλληλος στόχος η κινητοποίηση «μαύρου» χρήματος που παραμένει εκτός χρηματοπιστωτικού συστήματος, καθώς και αποταμιεύσεων που λιμνάζουν σε τραπεζικούς λογαριασμούς, χωρίς να αποδίδουν.
Στο κυβερνητικό οικονομικό επιτελείο εκτιμούν ότι η τόνωση της κτηματαγοράς, η άνοδος των τιμών των ακινήτων και η αναθέρμανση της οικοδομικής δραστηριότητας θα δώσουν ευκαιρίες και κίνητρα για να επιστρέψει το μαύρο αδήλωτο χρήμα στην αγορά και να «ξεπλυθεί»-νομιμοποιηθεί μέσα από τοποθετήσεις σε ακίνητα.
Το θέλουν και οι τράπεζες
Την εκτίμηση αυτή συμμερίζονται τραπεζίτες και στελέχη του χρηματοπιστωτικού συστήματος, που συνιστούν τη λήψη μέτρων ώστε να δοθούν στο μαύρο χρήμα ευκαιρίες και διέξοδοι για να ξαναμπεί στην οικονομία και να «αιμοδοτήσει» την αναπτυξιακή διαδικασία.
Αλλωστε, η περαιτέρω αναθέρμανση της αγοράς και η άνοδος των τιμών των ακινήτων είναι αναγκαία προϋπόθεση για να μπορέσουν οι τράπεζες να υλοποιήσουν επιτυχώς τους σχεδιασμούς τους για δραστική μείωση των κόκκινων στεγαστικών – και πολλών επιχειρηματικών – δανείων και να διαχειριστούν αποτελεσματικά τα χιλιάδες ακίνητα που θα περιέλθουν την επόμενη τριετία στην κατοχή τους, μέσω πλειστηριασμών, κατασχέσεων κλπ.
Κατά τις εκτιμήσεις αρμοδίων κυβερνητικών παραγόντων που έχουν εξετάσει ενδελεχώς το θέμα σε συσκέψεις με τραπεζίτες, εάν συνεχισθεί το επόμενο 12μηνο η ανάκαμψη των τιμών ακινήτων και μειωθούν παράλληλα τα φορολογικά βάρη, μπορεί να εισρεύσουν στην κτηματαγορά περί τα 9 δισ. ευρώ εγχώριο μαύρου και «καθαρού» χρήματος – πέραν των κεφαλαίων που θα έλθουν από το εξωτερικό.
Μεγάλο μέρος αυτών των χρημάτων θα καταλήξει τελικά στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, ενισχύοντας τη ρευστότητα των τραπεζών.
Αναστολή ΦΠΑ, μειώσεις φόρων
Η κυβέρνηση έχει εξαγγείλει ήδη ένα πλέγμα μέτρων και ρυθμίσεων που αναμένεται ότι θα αναζωογονήσουν την κτηματαγορά και θα συμβάλουν στην τόνωση της οικοδομικής δραστηριότητας.
Πρώτο βήμα για τη βελτίωση του «ψυχολογικού κλίματος» και την τόνωση του αγοραστικού ενδιαφέροντος από ιδιώτες αποταμιευτές και κατόχους μαύρου χρήματος, αποτελεί η μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 30% μεσοσταθμικά τα επόμενα δύο χρόνια, καθώς και του συμπληρωματικού φόρου σε κατόχους ακινήτων αξίας άνω των 200.000 ευρώ.
Το μεγάλο «όπλο» είναι βέβαια η αναστολή του ΦΠΑ 24% στις αγοραπωλησίες νεόδμητων ακινήτων και του φόρου υπεραξίας για τα επόμενα τρία χρόνια.
Χωρίς τον ΦΠΑ οι νέες οικοδομές θα γίνουν πολύ φθηνότερες και ελκυστικές για επενδυτική τοποθέτηση, προσελκύοντας εγχώριο χρήμα που ήταν μέχρι τώρα θαμμένο σε «σεντούκια» και θυρίδες. Θα προσελκύσουν επίσης τοποθετήσεις από ξένα χαρτοφυλάκια, που στρέφονταν μέχρι τώρα σε φθηνά παλιά ακίνητα.
Επισημαίνεται ότι ο ΦΠΑ 24% επιβάρυνε τις μεταβιβάσεις ακινήτων των οποίων η άδεια οικοδομής έχει εκδοθεί μετά την 1η Ιανουαρίου 2006 – εξαιρουμένης της πρώτης κατοικίας.
Στα παλαιότερα ακίνητα επιβάλλεται μόνον φόρος μεταβίβασης, ο οποίος έχει μειωθεί από 10% σε 3%.