Πολιτική

Το επικίνδυνο παιγνίδι του κ. Ερντογάν


Μπορεί ο Ταγίπ Ερντογάν να αισθάνεται πανισχυρος και να μη διστάζει να συγκρούεται με ισχυρές ευρωπαϊκές χώρες, όπως την Γερμανία και την Ολλανδία, αλλά αυτό μοιάζει με παιγνίδι με την φωτιά. Οι συγκρούσεις αυτές, που είναι συνέχεια εκείνων με τις ΗΠΑ  που επακολούθησαν την επαύριο της απόπειρας πραξικοπήματος, υποδηλώνουν μία στροφή της Τουρκίας προς τους ευρασιάτες συμμάχους, όπως η Ρωσία, αλλά και προς την Κίνα. Και αυτός είναι ο μεγάλος κίνδυνος για τον Ερντογάν.

Η ιστορία διδάσκει ότι κάθε φορά που τούρκικες ηγεσίες ακολουθούσαν αυτήν τη διαδρομή, το "βαθύ κράτος" παρενέβαινε και με δολοφονίες και άλλες πράξεις αποσταθεροποίησης επανέφερε την Τουρκία στην ...Δύση. Υπάρχει ένα ιστορικό προηγούμενο σε αυτό: Οι τουρκικές υπηρεσίες ασφαλείας ή οποιαδήποτε στοιχεία μέσα σε αυτές, το λεγόμενο «βαθύ κράτος», έχουν μια ιστορία αξιοποίησης της δεξαμενής της δεξιάς ιδεολογίας, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η Τουρκία δεν θα αποκλίνει από την παραδοσιακή στρατηγική της πορεία: Να διατηρήσει την επαγρύπνηση ενάντια στον ιστορικό εχθρό της, την Ρωσία.

Το πρώτο κύμα ήρθε στις δεκαετίες του 1960 και του 1970, όταν η αριστερά ήταν ανοδική στην Τουρκία. Τότε φαινόταν ως η χώρα, μέλος του ΝΑΤΟ από το 1952, να μπορούσε να καταλήξει να προσελκυσθεί στην τροχιά της Σοβιετικής Ένωσης. Η βία -δολοφονίες και σφαγές- έφτασε στο αποκορύφωμά της στα τέλη της δεκαετίας του 1970 και στοίχισε πάνω από πέντε χιλιάδες ζωές. Οι στόχοι ήταν αριστεροί διανοούμενοι, φοιτητές, συνδικαλιστές και Αλεβίτες, η αριστερόστροφη, ετεροδόξη μουσουλμανική μειονότητα.

Το 1979, ο Μεχμέτ Αλί Αγκτσά δολοφόνησε τον Αμπντί Ιπεκτσί, τον συντάκτη της ηγετικής κεντρώας εφημερίδας της Τουρκίας. Τελικά, η δολοφονία του Ιπεκτσί αντιπροσώπευσε ένα σημαντικό ορόσημο στο δρόμο για το στρατιωτικό πραξικόπημα του 1980. Ήταν η πιο συγκλονιστική δολοφονία εκείνα τα χρόνια. Δεξιά τάγματα θανάτου με συνδέσμους προς το «βαθύ κράτος» σκότωσαν αριστερούς και κεντρώους διανοούμενους. Ο Ετσεβίτ απέφυγε μια απόπειρα δολοφονίας. Η Αριστερά τελικά συνεθλίβη όταν ο στρατός ανέλαβε την εξουσία το 1980. Αξιωματούχοι των ΗΠΑ χαιρέτισαν το πραξικόπημα των «δικών μας» και για ένα διάστημα, η Τουρκία φάνηκε να κλίνει ξανά προς την Δύση.

Ο Ogün Samast, το 2007 δολοφόνησε τον Αρμενο-Τούρκο δημοσιογράφο Χραντ Ντινκ. Η δολοφονία του Ντινκ ήρθε μετά τη δολοφονία του Andrea Santoro, ενός καθολικού ιερέα το 2006 και ακολουθήθηκε από τις δολοφονίες τριών Χριστιανών ιεραποστόλων και εκδοτών. Και στις τρεις περιπτώσεις, οι δράστες ήταν δεξιοί έφηβοι. Οι Αρχές ισχυρίστηκαν ότι η βία ήταν έργο των αντι-Δυτικών εθνικιστών στο «βαθύ κράτος». Ένας κορυφαίος στρατηγός, γνωστός για τις ευρασιατιστικές απόψεις του, ο Χουρσίτ Τολόν, κατηγορήθηκε για τα εγκλήματα και συνελήφθη. Αθωώθηκε χρόνια αργότερα.

Ωστόσο, υπάρχουν τώρα συντριπτικά στοιχεία ότι το σχέδιο του Σαμάστ είχε πράγματι σχεδιαστεί από στοιχεία εντός των τουρκικών δυνάμεων ασφαλείας, αλλά αυτό ήταν -όπως και οι άλλες δολοφονίες Χριστιανών- μια παραπλανητική επιχείρηση. Εκ των υστέρων, φαίνεται ότι ο πραγματικός σκοπός ήταν να δημιουργηθούν οι συνθήκες που νομιμοποίησαν τη συνένωση της Ευρασιατιστών, της εθνικιστικής αντιπολίτευσης προς το καθεστώς του ΑΚΡ. Το επεισόδιο ενίσχυσε το αίσθημα της φιλο-ΝΑΤΟϊκής ομάδας ότι η Άγκυρα χρειάζεται για να εκκαθαρίσει το «βαθύ κράτος» και βοήθησε να νομιμοποιηθούν διάφορες εικονικές δίκες κατηγορουμένων για το πραξικόπημα, κάτι που με τη σειρά του εξάλειψε τις αντιληπτές απειλές για τη συνεχή δέσμευση της Τουρκίας στη Δυτική δομή ασφάλειας.

Ιστορικά, το δεξιό ιδεολογικό μπλοκ έχει αποδειχθεί ότι είναι συντριπτικά ισχυρό και αποτελεσματικό. Τα δεξιά δίκτυα στο τουρκικό κράτος έχουν αποδείξει την ικανότητά τους να κινητοποιούνται για να προστατεύσουν το φιλοδυτικό στρατηγικό status quo. Ο Ερντογάν γνωρίζει ότι πρέπει να είναι προσεκτικός. Όμως ο αγώνας για τον γεωπολιτικό προσανατολισμό της Τουρκίας, κινδυνεύει να σπείρει τον όλεθρο σε ένα ήδη αποσταθεροποιημένο έθνος.

Πάμε και στο σήμερα: Στις 19 Δεκεμβρίου, ο Mevlut Mert Altintas, ένας Τούρκος αξιωματικός της αστυνομίας, δολοφόνησε τον Andrei Karlov, τον πρεσβευτή της Ρωσίας στην Τουρκία. Η δράση του προφανώς εξελήφθη ως αντίποινα για τις ρωσικές βομβιστικές επιθέσεις στο ανατολικό Χαλέπι και αυτός είναι ο τελευταίος από μια σειρά ακροδεξιών τρομοκρατών στην Τουρκία, των οποίων οι πράξεις χρησιμοποιήθηκαν για να τραβήξουν την Άγκυρα πίσω προς την Δύση.

Πηγή: premium.paratiritis.gr