Αν και ο Ντεϊβιντ Κάμερον παρουσίασε την συμφωνία που επετεύχθη στις Βρυξέλλες ως την καλύτερη υπό τις παρούσες συνθήκες, το μέτωπο του «όχι» που υποστηρίζει τη διάλυση του συμφώνου ΕΕ – Βρετανίας ενισχύεται, ειδικά από την στιγμή που εισήλθε στην αρένα ο δήμαρχος του Λονδίνου Μπόρις Τζόνσον.
Την ίδια στιγμή σημειώνεται μπαράζ δηλώσεων υπέρ του «ναι» και της παραμονής της Βρετανίας εντός του Ευρωπαϊκής Ενωσης. Στο αγώνα υπέρ του «ναι» έχουν μπει και οι οίκοι αξιολόγησης, φέρνοντας στο προσκήνιο το χρέος της χώρας, προβάλλοντας αιχμές για υποβάθμιση της χώρας και εφιστώντας το κίνδυνο στην πρόσβαση της σε ξένα κεφάλαια και επενδύσεις. Ο αγώνας για τους επόμενους μήνες και μέχρι τις 23 Ιουνίου προδιαγράφεται σκληρός χωρίς τίποτα να έχει προεξοφληθεί.
Σε συνέντευξη του στο Alliaz.com ο Επικεφαλής Οικονομολόγος της Allianz SE Michael Heise εξηγεί το τι θα συμβεί αν έρθει σε ρήξη η συμφωνία του Ηνωμένου Βασιλείου με την ΕΕ, στην οικονομία, τις εμπορικές συναλλαγές, και τι διακυβεύεται πολιτικά.
Μετάφραση απόδοση κειμένου: Ελενα Ερμείδου
- Εάν το Ηνωμένο Βασίλειο αποφασίσει να εγκαταλείψει την Ευρωπαϊκή Ενωση, τι θα συμβεί;
Πρωτίστως, το Ηνωμένο Βασίλειο θα πρέπει να υποβάλλει αίτηση αποχώρησης βάσει του άρθρου 50 της Συνθήκης της Ευρωπαίκής Ενωσης. Από τότε και έπειτα, θα χρειαστούν δύο έτη ώστε να διαπραγματευτεί τη νέα του συγγενική σχέση με την ΕΕ, πριν λήξει ο χρόνος συμμετοχή του ως μέλος. Οι διαπραγματεύσεις αυτές δεν θα είναι ούτε εύκολες, ούτε άμεσες. Οι συνομιλίες θα ταλαντεύονται μεταξύ συμβιβασμών και αντιπαραθέσεων.
Η ΕΕ δεν θα επιτρέψει στο Λονδίνο να καρπωθεί οφέλη ενώ θα έχει την ίδια στιγμή δεν εκπληρώνει τις υποχρεώσεις του ως μέλος. Η κίνηση αυτή θα δημιουργήσει προηγούμενο για άλλες χώρες της ΕΕ, με την Πολωνία πιθανά να ζητά να απεγκλωβιστεί από την πολιτική της ΕΕ, την Ιρλανδία να απορρίπτει τους όρους για την φορολογία, και την Γαλλία να ζητά να μην συμμετέχει στους όρους του ελεύθερου εμπορίου.
Ποιος θα είναι ο αντίκτυπος για την οικονομία της Βρετανίας ;
Θα περιμέναμε μια αγορά sell-off, αφού το Brexit δεν μπορεί να αποτιμηθεί πλήρως την ώρα της απόφασης. Η έντονη αβεβαιότητα θα αυξήσει τα ασφάλιστρα κινδύνου και το κόστος δανεισμού για το δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα. Η λίρα θα υποτιμηθεί σημαντικά καθώς θα διαφεύγουν κεφάλαια από τη χώρα, γεγονός το οποίο με την σειρά του θα οδηγήσει στην άνοδο των τιμών των εισαγωγών.
Το πλήγμα για την ιδιωτική κατανάλωση και τις επενδύσεις - εγχώριων και ξένων θα μπορούσε να είναι αρκετά ισχυρό, ώστε να ωθήσει την οικονομία του Ηνωμένου Βασιλείου πίσω στην ύφεση. Η Τράπεζα της Αγγλίας, στη συνέχεια, θα έλθει αντιμέτωπη με το δίλημμα: να ρίξει την ισοτιμία, κίνηση η οποία θα συνοδευτεί με πληθωριστικές πιέσεις, οδηγώντας στην αύξηση των επιτοκίων. Την ίδια στιγμή η Βρετανία θα βιώνει το σοκ εξόδου της από την ΕΕ, και ενδεχομένως να εισέλθει σε μία μακρά περίοδο έντονης πολιτικής και οικονομικής αβεβαιότητας, ενώ, θα θέτει το πλαίσιο των συνομιλιών της με την ΕΕ
- Και οι εμπορικές συναλλαγές;
Πολλά θα κριθούν από το πώς θα διαμορφωθεί το νέο σύμφωνο μεταξύ Μεγάλης Βρετανίας και ΕΕ. Η ερώτηση κλειδί είναι τι θα γίνει με την πρόσβαση στα 11 τρισεκ ευρώ της ενιαίας αγοράς (μη συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου). Περίπου το ήμισυ των εξαγόμενων προϊόντων της χώρας κατευθύνεται σε χώρες της ΕΕ. Οι δυνατότητες να παραμείνει η Μεγάλη Βρετανία, αφού εξέλθει της ΕΕ, υπό των κανονισμών του Διεθνούς Οργανισμού Εμπορίου είναι μεγάλες
Αν το Ηνωμένο Βασίλειο θελήσει να διατηρήσει πλήρη πρόσβαση στην ενιαία αγορά, θα πρέπει να αποδεχτεί τρεις όρους: τον όρο της ελεύθερης πρόσβασης των πολιτών της ΕΕ στην αγορά εργασίας, τους όρους για την ενιαία αγορά και την συνεισφορά της στον Ευρωπαϊκό προϋπολογισμό. Φαίνεται απίθανο να τα δεχτούν αυτά. Τούτων δοθέντων, είναι πιθανότερο να υπάρξει μία πιο περιορισμένη συμφωνία σε ό,τι αφορά την πρόσβαση στην ενιαία αγορά με μεγαλύτερο βαθμό αυτονομίας λήψης αποφάσεων σε άλλους τομείς. Υπό αυτές τις συνθήκες, το Ηνωμένο Βασίλειο θα συναντήσει εμπόδια να εξάγει τα προϊόντα του στην Ευρώπη. Η αίγλη στο να προσελκύει ξένες άμεσες επενδύσεις θα πέσει, ειδικότερα για εκείνες τις επιχειρήσεις που εδρεύουν στην χώρα με στόχο την παροχή υπηρεσιών στην ευρύτερη Ευρωπαϊκή αγορά.
- Πώς θα επιδράσει το Brexit στην υπόλοιπη Ευρώπη;
Το Ηνωμένο Βασίλειο αποτελεί την δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της ΕΕ. Αν αποχωρήσει, το μέγεθος της οικονομίας της ΕΕ θα συρρικνωθεί, αυτό θα επιδράσει αρνητικά και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Οι χώρες που θα υποστούν τις περισσότερες ζημιές, είναι οι ισχυρά οικονομικές χώρες, οι χώρες που διατηρούν εμπορικές συναλλαγές και έχουν επενδυτικούς δεσμούς με το Ηνωμένο Βασίλειο, κυρίως η Ιρλανδία, η Ολλανδία και η Γερμανία.
Οι εξαγωγείς στο Ηνωμένο Βασίλειο θα υποφέρουν καθώς η λίρα θα πέφτει και το Brexit θα μειώσει την ζήτηση για εισαγωγές. Θα υπάρξει επίσης διατάραξη στην εφοδιαστική αλυσίδα, κυρίως στο κλάδο της αυτοκινητοβιομηχανίας. Με τις αγορές κεφαλαίων σε αναταραχή, και τις οικονομικές προοπτικές ζοφερές, η ΕΚΤ θα μπορούσε να καθυστερήσει την έξοδο από την υπέρ – χαλαρωτική νομισματική πολιτική.
- Πολιτικά, τι διακυβεύεται;
Το Brexit θα αποδυναμώσει περαιτέρω την θέση της ΕΕ στο διεθνές πολιτικό σκηνικό μετά την κρίση του ευρώ και το προσφυγικό. Οι μάχες και ο ανταγωνισμός των διαπραγματεύσεων θα εξασθενίσουν πολιτικά την ΕΕ στην στιγμή ακριβώς που οι πολιτικοί ηγέτες χρειάζονται κεφάλαια, ώστε να διαχειριστούν το προσφυγικό, την στιγμή που πρέπει να αντιμετωπίσουν την Ρωσία, και να κλείσουν τα προβλήματα με το ευρώ.
Το Brexit θα απορυθμίσει την ισορροπία των εσωτερικών δυνάμεων εντός ΕΕ. Η ΕΕ θα απολέσει ένα εκ των φιλελεύθερων μελών της, αφήνοντας την Γερμανία και τις χώρες του Βορρά να μάχονται ενάντια των κρατιστών χωρών της Μεσογείου και του προστατευτισμού.
Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι χωρίς τους απρόθυμους Βρετανούς, τα σχέδια ενοποίησης της ΕΕ θα προχωρήσουν ταχύτερα.
Πιθανότερο ωστόσο είναι το Brexit να ενισχύσει τις φυγόκεντρες δυνάμεις στην ΕΕ: τα κόμματα των ευρωσκεπτικιστών τα οποία θα αποκτήσουν δυναμική ενώ, παρόμοια δημοψηφίσματα ενδεχομένως να ανακοινωθούν όπως και απαιτήσεις για ειδικές συμφωνίες από χώρες όπως η Τσεχία και η Ολλανδία.