Η φύση εκδικείται για τα πανθομολογούμενα εγκλήματα που έχουν συντελεστεί εις βάρος της από τον άνθρωπο εδώ και πολλές δεκαετίες. Η κλιματική αλλαγή έχει το στίγμα της ανθρώπινης κακοποίησης, που άλλαξε άρδην και επί τα χείρω τις περιβαλλοντικές συνθήκες που βιώνουμε χειμώνα-καλοκαίρι. Στη χώρα μας, όπου η οικολογική συνείδηση μέχρι και πριν μερικά χρόνια αντιμετωπιζόταν με δυσπιστία, ενίοτε και χλευασμό, το φαινόμενο των καταστροφών είτε από πυρκαγιές είτε από πλημμύρες, μοιάζει με επαναλαμβανόμενη κακούγουστη φάρσα, για την οποία η φύση δεν έχει-πάντα-τη μεγαλύτερη ευθύνη.
Είναι εξόχως βολικό, αποτελεί το απόλυτο άλλοθι για τους εκάστοτε κυβερνώντες, να επικαλούνται το ακατανίκητον των στοιχείων της φύσης, για να κρύψουν εγγενείς αδυναμίες και την ανικανότητα του κρατικού μηχανισμού. Αυτό όμως, που προκαλεί απορία ακόμη και οργή, είναι το γεγονός πως ό,τι συμβαίνει και αφορά φυσική καταστροφή, με πολύ νωπό παράδειγμα τις πλημμύρες την Εύβοια, έχει προβλεφθεί, έχει αναλυθεί εκτενώς με όλες τις επιστημονικές παραμέτρους. Δεν αποτελεί έκπληξη, ήταν σχεδόν βέβαιο ότι και στην Εύβοια θα επαναλαμβανόταν το ίδιο μοτίβο, που συνοδεύει απαρέγκλιτα κάθε περιοχή που «συνορεύει» με μεγάλη δασική έκταση, η οποία κατακάηκε το καλοκαίρι. Χωρίς δάσος, για να συγκρατήσει τις ποσότητες νερού που πέφτουν από τις βροχές, οι οικισμοί είναι εξαιρετικά ευάλωτοι σε πλημμυρικά φαινόμενα.
Μετά την ανείπωτη καταστροφή που συντελέστηκε το καλοκαίρι στην Εύβοια, άπαντες, ειδικοί και μη, έκρουσαν τον κώδωνα του κινδύνου για τους επόμενους μήνες και τις επερχόμενες πλημμύρες. Το πολυδιαφημισμένο επιτελικό κράτος όφειλε να θέσει ως απόλυτη προτεραιότητα την κατασκευή αντιπλημμυρικών έργων, που τουλάχιστον θα μετρίαζαν το μέγεθος των καταστροφικών πλημμυρών που πλήττουν τη Βόρεια Εύβοια. Η κυβέρνηση επιχειρηματολογεί σημειώνοντας ότι από τον Αύγουστο έως σήμερα, δεν είχε τον απαιτούμενο χρόνο για να προχωρήσει τα έργα. Προφανώς, μέσα σε δύο μήνες, δεν δύναται να συντελεστούν θαύματα, αυτό όμως δεν αναιρεί το γεγονός ότι πρακτικά σημειώθηκαν ελάχιστες βελτιώσεις, ρεαλιστικά το επιτελικό κράτος απέτυχε να εμφανιστεί αποτελεσματικό απέναντι σε κάτι που ανέμενε και θα έπρεπε να το αντιμετωπίζει ως μέγιστη προτεραιότητα. Το έπραξε όμως; Έθεσε, κινητοποίησε όλα τα διαθέσιμα μέσα, προκειμένου να «τρέξει» όλες τις διαδικασίες και να προλάβει το κακό;
Η απάντηση, όπως απεικονίζεται και στις εικόνες βιβλικής καταστροφής που έρχονται από τη Βόρεια Εύβοια, είναι αποστομωτική. Δεν απαιτούνται περαιτέρω επεξηγήσεις ή φιλονικίες αν ο κρατικός μηχανισμός πέτυχε… κάπως, απέτυχε μετρίως και όλα τα συναφή, που δεν μπορούν να κρύψουν την πραγματική εικόνα.
Και τώρα τι; Έπεται ένας δύσκολος χειμώνας και αυτό δεν αφορά μόνο τη Βόρεια Εύβοια αλλά και τις λοιπές περιοχές της χώρας που σαρώθηκαν από την πύρινη λαίλαπα το καλοκαίρι. Ο κώδωνας του κινδύνου αφορά την Αττική, τις περιοχές πλησίον της Πάρνηθας, που παραδοσιακά γίνονται έρμαια των νεροποντών, πόσω μάλλον τώρα που έχουν κατακαεί εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα δάσους, που αναχαίτιζαν την ορμή του νερού.
Το σχέδιο, όπως εκπονήθηκε για την Εύβοια-τουλάχιστον στην παρούσα φάση- δεν λειτούργησε, εν τη απουσία των αντιπλημμυρικών έργων που βρίσκονται ακόμα στα σχέδια επί χάρτου. Είναι προφανές, ότι πρέπει να απλουστευτούν οι διαδικασίες και ξεπεραστούν οι γραφειοκρατικοί μηχανισμοί, προκειμένου να τρέξει με διαδικασίες fast track ο σχεδιασμός τόσο στην Βόρεια Εύβοια, όσο και στις λοιπές πληγείσες περιοχές. Προϋπόθεση, όμως, είναι η.. αναγνώριση των λαθών, αδυναμιών και παθογενειών του συστήματος, από την κυβέρνηση, η οποία άλλωστε είναι αυτή που κρίνεται πάντα εκ του αποτελέσματος.
Νώντας Βλάχος