Η Εθνική δεν προχωρά, προς το παρόν, σε ανταλλαγή του παλιού swap Goldman Sachs/ελληνική κυβέρνησης με νέα ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου, που θα ήταν αποδεκτά για αναχρηματοδότηση από την ΕΚΤ και θα ενίσχυαν σημαντικά τη ρευστότητά της.
Όπως προκύπτει από την απάντηση που έδωσε η τράπεζα σε σχετικό ερώτημα της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, η Εθνική προχώρησε την 1η Δεκεμβρίου μόνο στην κατάργηση της τιτλοποίησης του παλιού swap, με όχημα την εταιρεία ειδικού σκοπού Titlos plc. και η ως τώρα τιτλοποιημένη απαίτησή της από το Δημόσιο επανήλθε στα βιβλία της τράπεζας, χωρίς αυτό να επηρεάσει την οικονομική θέση της, ή τη ρευστότητά της.
Στην ανακοίνωσή της, η τράπεζα αποφεύγει να αναφερθεί στις συζητήσεις που έχουν αρχίσει εδώ και αρκετό καιρό με τον Οργανισμό Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους, για την εξόφληση της απαίτησης που απορρέει από το swap με ένα ειδικό ομόλογο του Δημοσίου χωρίς τοκομερίδιο (zero coupon), 18μηνης διάρκειας, το οποίο θα είναι αποδεκτό για αναχρηματοδότηση από την ΕΚΤ.
Η έκθεση της Eurostat
Για τις συζητήσεις αυτές έχει ενημερωθεί η Eurostat, που παρακολουθεί πολύ στενά την υπόθεση, καθώς συνδέεται με το γνωστό σκάνδαλο αλλοίωσης των ελληνικών στατιστικών στοιχείων.
Στην έκθεση που δημοσιοποίησε η Eurostat στις 15 Σεπτεμβρίου, ύστερα από τον έλεγχο που έκαναν στελέχη της στην Αθήνα, στο πλαίσιο του τακτικού διαλόγου με τις ελληνικές αρχές, η ευρωπαϊκή στατιστική αρχή σημειώνει ότι έθεσε ερώτημα για ενδεχόμενες συναλλαγές με την Εθνική «για το λεγόμενο swap της GS Sachs», που θα επηρέαζαν τα δημοσιονομικά μεγέθη του 2016.
Ο ΟΔΔΗΧ, κατά την ίδια έκθεση, εξήγησε ότι δεν υπάρχει προς το παρόν κάποια συμφωνία, αλλά «ορισμένες συζητήσεις έχουν γίνει και πιθανόν μια συναλλαγή να λάβει χώρα εντός του 2017». Ο ΟΔΔΗΧ εξήγησε, επίσης, ότι η κατάσταση σχετικά με το swap αυτό παρέμενε αμετάβλητη, καθώς εξακολουθούσε να το διατηρεί στα βιβλία της η εταιρεία ειδικού σκοπού Titlos plc. και η Εθνική Τράπεζα κρατούσε τους τίτλους που είχε εκδώσει η Titlos ως στοιχείο του ενεργητικού της.
Σύμφωνα με την ενημέρωση που έγινε προς την Eurostat, «η Εθνική σκοπεύει να κλείσει την Titlos και να ακυρώσει τα εκδοθέντα χρεόγραφα. Αν η Εθνική αποκτούσε την απαίτηση που συνδέεται με το swap έναντι του Δημοσίου, θα ήταν σε θέση να το ανταλλάξει με άλλους τίτλους, που θα γίνονται αποδεκτοί ως εξασφαλίσεις από την ΕΚΤ».
Το σχέδιο του ΟΔΔΗΧ
Σύμφωνα με την ενημέρωση προς τον ΟΔΔΗΧ από την Eurostat, σε αυτή την περίπτωση, δηλαδή αν ακυρωθεί η τιτλοποίηση, «το Ελληνικό Δημόσιο θα εκδώσει ομόλογα δεκαοκτάμηνης διάρκειας, ίσης αξίας με την απαίτηση της Εθνικής, χωρίς τοκομερίδιο. Αυτά τα ομόλογα θα έχουν περιορισμού πώλησης (σ.σ.: δεν θα είναι διαπραγματεύσιμα στην αγορά) και θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά και μόνο για χρηματοδότηση από την ΕΚΤ».
Αυτά τα ομόλογα ειδικού τύπου, αναφέρει η Eurostat, θα τα δανείσει το Δημόσιο στην Εθνική, η οποία θα δεσμεύσει ως ενέχυρο την απαίτησή της από το παλιό swap. Η ονομαστική αξία των νέων ομολόγων θα ήταν ίση με την παρούσα αξία των χρηματοροών από το swap, δηλαδή περίπου 3,3 δισ. ευρώ (ο υπολογισμός αφορά την αρχή του έτους, όταν έγινε η επίσκεψη της Eurostat στην Αθήνα, αλλά δεν έχει αλλάξει σημαντικά σήμερα).
Η Eurostat αναφέρει ότι έλαβε υπόψη την ενημέρωση που παρασχέθηκε από τον ΟΔΔΗΧ και κάλεσε τις ελληνικές αρχές, αμέσως μόλις υπάρξει συναλλαγή, να την ενημερώσουν. Όπως σημειώνει στην έκθεσή της, η συναλλαγή θα πρέπει να εξετασθεί και από το γενική διεύθυνση Ανταγωνισμού της Κομισιόν, ώστε να διαπιστωθεί αν υπάρχουν στοιχεία κρατικής ενίσχυσης προς την τράπεζα.
Το συμπέρασμα από τα παραπάνω είναι ότι, με την ακύρωση της τιτλοποίησης γίνεται το πρώτο βήμα για να λάβει η Εθνική μια μεγάλη ενίσχυση ρευστότητας, μέσω της συναλλαγής που διαπραγματεύθηκαν τα στελέχη της με τον ΟΔΔΗΧ. Προς το παρόν, η συναλλαγή δεν έχει προχωρήσει, όμως, ενδεχομένως και επειδή τα χαμηλά τρέχοντα επιτόκια της διατραπεζικής μειώνουν την ονομαστική αξία των απαιτήσεων από το swap και τίθεται ζήτημα ενδεχόμενων ζημιών και της λογιστικής τους μεταχείρισης.
