Σε μια από τις κρισιμότερες για την Ελλάδα συνεδριάσεις των τελευταίων ετών, οι τραπεζίτες της ΕΚΤ αναμένεται αύριο να «στήσουν» τη νέα αρχιτεκτονική του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης, στο πλαίσιο της οποίας θα υπάρχει «κουμπαράς» για τη χρηματοδότηση αγορών ελληνικών κρατικών τίτλων, έστω και αν η χώρα δεν θα περιληφθεί στο μόνιμο Πρόγραμμα Αγοράς Στοιχείων Ενεργητικού (APP). Σε ό,τι αφορά τα επιτόκια, παρά την πίεση για πιο γρήγορη αύξηση που δημιουργεί η έξαρση του πληθωρισμού, η ΕΚΤ δεν αναμένεται να αφήσει το παραμικρό τέτοιο περιθώριο πριν το 2023.
Παρ'ότι είχε συζητηθεί το τελευταίο διάστημα, μετά την εμφάνιση της μετάλλαξης Όμικρον του κορονοϊού, ένα σενάριο αναβολής των αποφάσεων της ΕΚΤ για το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, τελικά το θέμα θα συζητηθεί στην αυριανή συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου, όπου αναμένεται να επικυρωθούν αποφάσεις που έχουν «ζυμωθεί» στο παρασκήνιο τους τελευταίες μήνες. Το έκτακτο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων για την πανδημία (PEPP), μέσω του οποίου η ΕΚΤ έχει ήδη προχωρήσει σε αγορές ομολόγων αξίας 1,565 τρισ. ευρώ, θεωρείται βέβαιο ότι δεν θα πάρει άλλη παράταση και θα ολοκληρωθεί στα τέλη Μαρτίου του 2022.
Η μεγάλη άνοδος του πληθωρισμού και η σχετικά καλή κατάσταση της οικονομίας της ευρωζώνης δεν αφήνουν πολλά περιθώρια να παραταθεί το έκτακτο πρόγραμμα. Η ΕΚΤ θα συνεχίσει την ποσοτική χαλάρωση μέσω του τακτικού προγράμματος APP, το οποίο έχει σήμερα μηνιαίο ρυθμό αγοράς ομολόγων 20 δισ. ευρώ, ενώ με το PEPP οι αγορές είναι υπερτριπλάσιες.
Ο "κουμπαράς" για επανεπένδυση
Σε αυτό το σημείο, δηλαδή όσον αφορά τη μετάπτωση από το ένα πρόγραμμα στο άλλο, τίθεται το ερώτημα για την περαιτέρω στήριξη της Ελλάδας, καθώς η χώρα μας περιλήφθηκε στο PEPP καθ' υπέρβαση των κανόνων που ορίζουν ότι η συμμετοχή στην ποσοτική χαλάρωση προϋποθέτει αξιολόγηση επενδυτικής βαθμίδας. Στο τακτικό πρόγραμμα, παρά τις προσπάθειες που έκανε ο Γ. Στουρνάρας, οι «σκληροί» τραπεζίτες του Βορρά απέρριψαν τις προτάσεις για μια ειδική ρύθμιση που θα επέτρεπε τη συμμετοχή της Ελλάδας.
Όμως, σύμφωνα με πληροφορίες, τα ελληνικά ομόλογα, στα οποία η ΕΚΤ έχει τοποθετήσει περισσότερα από 35 δισ. ευρώ, βρέθηκε τρόπος να μην στερηθούν τον... ισχυρότερο αγοραστή τους. Ειδικότερα, αναμένεται να αποφασισθεί ότι η ΕΚΤ θα συγκεντρώνει πληρωμές τόκων και χρεολυσίων από τα ομόλογα του PEPP και θα τα επανεπενδύει σε ομόλογα των χωρών που συμμετείχαν στο πρόγραμμα, δηλαδή και σε ελληνικά.
Μάλιστα, θα υπάρξει ευελιξία, ώστε τα έσοδα από τους τίτλους που έχουν αγορασθεί να μπορούν να χρησιμοποιούνται για αγορές ομολόγων χωρίς γεωγραφικούς περιορισμούς. Δηλαδή, αν γίνεται μια πληρωμή χρεολυσίων π.χ. από ιταλικά ομόλογα, να μην επενδύεται αυτό το ποσό μόνο σε ιταλικά ομόλογα, αλλά να μπορεί να επενδυθεί και σε ελληνικά. Ουσιαστικά, θα δημιουργηθεί ένας χρηματοδοτικός «φάκελος», τον οποίο η ΕΚΤ θα χρησιμοποιεί ανάλογα με τις ανάγκες των επιμέρους οικονομιών.
Σε ό,τι αφορά τα επιτόκια, η ΕΚΤ θα κινηθεί σε πολύ μεγάλη απόσταση από την Fed, που σήμερα αναμένεται να δώσει «σήμα» για μια αύξηση ίσως και πριν το τέλος του πρώτου εξαμήνου 2022.
Πληθωρισμός και επιτόκια
Όπως μετέδωσε το Bloomberg, η ΕΚΤ εκτιμά ότι ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη θα επιβραδυνθεί σημαντικά τους επόμενους μήνες και δεν θα ξεπεράσει το 2% το 2023 και το 2024. Προβλέπει δηλαδή ότι η έξαρση του 2022 θα είναι προσωρινή.
Αυτό σημαίνει ότι η Κριστίν Λαγκάρντ θα επιμείνει και πάλι πως δεν υπάρχει λόγος να αλλάξει το χρονοδιάγραμμα της επόμενης αύξησης επιτοκίων, η οποία με τα σημερινά δεδομένα δεν αναμένεται πριν από το 2023.