Ανοιχτό παραμένει το θέμα της περικοπής ή μη των συντάξεων από την 1η Ιανουαρίου 2019, το οποίο θα αποτελέσει αντικείμενο περαιτέρω σκληρής διαπραγμάτευσης με τους δανειστές.
Προς το παρόν η κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να σχεδιάσει τον επόμενο προϋπολογισμό με βάση τα συμπεφωνημένα – τηρώντας δηλαδή τη μνημονιακή δέσμευση για επανυπολογισμό των συντάξεων και περικοπές επί της «προσωπικής διαφοράς».
Ελπίζει όμως ότι θα πείσει τελικά τους εταίρους-δανειστές ότι δεν είναι αναγκαίο να εφαρμοσθεί άμεσα αυτό το μέτρο και θα εξασφαλίσει τη συναίνεση τους για «πάγωμα», οριστική κατάργηση ή ουσιώδη τροποποίηση του.
Το θέμα επανήλθε στο προσκήνιο και βρίσκεται στο επίκεντρο της δημοσιότητας, με αφορμή την εγκύκλιο του αν. ΥΠΟΙΚ Γιώργου Χουλιαράκη, με την οποία δίνονται οδηγίες προς υπουργεία και ασφαλιστικούς φορείς για την κατάρτιση του προϋπολογισμού και προσδιορίζονται τα πλαφόν δαπανών τους.
Στην εγκύκλιο το πλαφόν δαπανών για συντάξεις είναι μειωμένο κατά 12% (από περίπου 29 δισ. ευρώ σε 25,5 δισ). Αυτό σημαίνει ότι οι δαπάνες πρέπει να υπολογισθούν με βάση τη μνημονιακή δέσμευση ότι από 1ης/1/2019 οι συντάξεις θα επανυπολογισθούν και θα γίνουν «προσαρμογές» - περικοπές στις πολλές, μικρές αυξήσεις σε λιγότερες).
Είναι το στοιχείο που έδωσε τροφή σε δημοσιεύματα όπου η περικοπή των συντάξεων εμφανίζεται ως αναπόφευκτη και ότι η κυβέρνηση την έχει πλέον αποδεχθεί, αν και σε κάθε ευκαιρία ο πρωθυπουργός και οι αρμόδιοι υπουργοί εκφράζουν την πεποίθηση ότι τελικά θα αποφευχθεί.
Μονομερής ενέργεια με συνέπειες
Όμως η εγκύκλιος Χουλιαράκη αφορά μόνο την κατάρτιση του προϋπολογισμού – που πρέπει να γίνει στα πλαίσια των συμπεφωνημένων με τους δανειστές και με τήρηση των δεσμεύσεων που έχουν αναληφθεί από ελληνικής πλευράς.
Δεν υπήρχε περίπτωση να συνταχθεί προσχέδιο προϋπολογισμού με σοβαρές παρεκκλίσεις και χωρίς να υπολογισθούν οι συμφωνημένες περικοπές των συντάξεων, επειδή η κυβέρνηση ελπίζει ότι τελικά δεν θα υποχρεωθεί να τις κάνει.
Θα ήταν μια μονομερής προκλητική ενέργεια, που θα έφερνε τη χώρα αντιμέτωπη με τους δανειστές της και θα έδινε αφορμή στους καραδοκούντες Γερμανούς του CSU να προκαλέσουν νέες εμπλοκές στο «παραπέντε» της εξόδου από τα μνημόνια – κι ενώ ακόμη δεν έχει εκταμιευθεί η τελευταία μεγάλη δόση των 15 δισ. ευρώ.
Αλλωστε το προσχέδιο του προϋπολογισμού θα αποτελέσει αντικείμενο συζητήσεων και διαπραγμάτευσης με την Κομισιόν τον Σεπτέμβριο-Οκτώβριο. Στη φάση αυτή θα συζητηθούν οι ελληνικές προστάσεις για «πάγωμα» των περικοπών στις συντάξεις.Θα ακολουθήσουν άλλοι δύο γύροι διαπραγματεύσεων ώσπου ο προϋπολογισμός να λάβει τελική μορφή και να κατατεθεί στη Βουλή.
Οι προϋποθέσεις για να μη γίνουν περικοπές
Η μάχη για να αποφευχθούν οι περικοπές στις συντάξεις θα είναι λοιπόν μακρά – και δεν έχει καμία σχέση με την εγκύκλιο Χουλιαράκη και το σχεδιασμό του νέου προϋπολογισμού.
Για να εξασφαλίσει τη συναίνεση των Ευρωπαίων και να μπορέσει τελικά να αποτρέψει το «ψαλίδισμα» από 1ης/1/2019, η κυβέρνηση πρέπει να πείσει τους δανειστές ότι:
• Μπορεί να επιτευχθούν τα προβλεπόμενα πρωτογενή πλεονάσματα χωρίς να γίνουν οι επίμαχες περικοπές
• Το πάγωμα ή η κατάργηση των περικοπών δεν θα επιδεινώσει τα αναλογιστικά στοιχεία του συνταξιοδοτικού συστήματος – δεν θα φαλκιδεύσει δηλαδή τη μακροχρόνια βιωσιμότητα του.
