Μία τεράστια λίστα 1.288 νομοθετημάτων και κανονιστικών διατάξεων που εμποδίζουν τον ανταγωνισμό, προκαλώντας δυσλειτουργίες στην αγορά, περιλαμβάνει η νέα «εργαλειοθήκη» του ΟΟΣΑ, την οποία θα παρουσιάσει αύριο στην Αθήνα. Ο διεθνής οργανισμός υποδεικνύει 356 παρεμβάσεις που πρέπει να γίνουν από την κυβέρνηση και τη δημόσια διοίκηση, εκτιμώντας ότι αν υλοποιηθούν οι συστάσεις του, θα προκύψει για την ελληνική οικονομία ετήσιο όφελος τουλάχιστον 414 εκατ. ευρώ –ποσό που θα αυξάνεται σταδιακά σε βάθος χρόνου.
Οι συστάσεις αφορούν έξι βασικούς τομείς: Ηλεκτρονικό εμπόριο, κατασκευές, γενικό χονδρεμπόριο, μεταποίηση και χονδρεμπόριο φαρμακευτικών και χημικών προϊόντων.
Στην 326 σελίδων έκθεσή του ο ΟΟΣΑ 577 κανονιστικούς σε νομοθετήματα τα οποία χαρακτηρίζονται «προβληματικά, ανενεργά, ή άνευ αντικειμένου». Αποφεύγει πάντως να θίξει το καυτό θέμα των τηλεοπτικών αδειών « λόγω των εν εξελίξει διαδικασιών».
Οι επισημάνσεις και οι συστάσεις που διατυπώνονται ανά κλάδο οικονομικής και επιχειρηματικής δραστηριότητας
Κατασκευαστικός τομέας: Προτείνει να δοθεί δυνατότητα συμμετοχής φυσικών προσώπων και εταιρειών στους δημόσιους διαγωνισμούς, ανεξαρτήτως της κατηγοριοποίησής τους σε τάξεις στα μητρώα, εφόσον πληρούνται τα κριτήρια συμμετοχής. Να δοθεί μεγαλύτερη ευελιξία σε φυσικά πρόσωπα και εταιρείες ως προς τη δραστηριοποίησή τους στην αγορά δημοσίων έργων και μελετών και να επιτραπεί η ταυτόχρονη δυνατότητα εγγραφής φυσικών προσώπων και εταιρειών σε μητρώα μελετητών και κατασκευαστών.
Αντίθετα, συνιστά να μην επιτρέπεται η συμμετοχή σε διαγωνισμούς δημοσίου έργου σε φυσικά πρόσωπα ή εταιρείες που σχεδίασαν το έργο αυτό, εκτός εάν προβλέπεται ρητά στην προκήρυξη του διαγωνισμού.
Στις δημόσιες συμβάσεις μελετών, όπου σήμερα επιτρέπεται σε φυσικά πρόσωπα να εγγραφούν το πολύ σε 2 από τις 28 συνολικά κατηγορίες μελετών, ο ΟΟΣΑ προτείνει να επιτραπεί η δυνατότητα εγγραφής τους σε μεγαλύτερο αριθμό κατηγοριών, λαμβανομένων υπόψη των πανεπιστημιακών τους πτυχίων - ήτοι ειδικότητες της μηχανικής όπως πολιτικός ή μηχανολόγος μηχανικός.
Για την αποτροπή λειτουργίας καρτέλ και νόθευσης των διαγωνισμών στις δημόσιες συμβάσεις, στην έκθεση σημειώνεται πως οι «οι αναθέτουσες αρχές πρέπει να χρησιμοποιούν μέγιστες επιτρεπόμενες τιμές μόνο εάν αυτές οι τιμές βασίζονται σε ενδελεχή έρευνα αγοράς και εάν οι αρχές είναι βέβαιες ότι αυτές οι τιμές είναι πολύ ανταγωνιστικές». Συνεπώς οι τιμοκατάλογοι που είναι σε ισχύ πρέπει να ενημερωθούν ώστε να αντανακλούν τις συνθήκες της αγοράς.
Η ομάδα του ΟΟΣΑ εντόπισε νομοθετικές προβλέψεις που αφήνουν ευρεία διακριτική ευχέρεια στις αναθέτουσες Αρχές. Στην έκθεση σημειώνεται πως οι αναθέτουσες αρχές θα πρέπει να ενισχύσουν τη χρηστή διαχείριση και την ακεραιότητα στις δημόσιες συμβάσεις με την εφαρμογή των ηλεκτρονικών δημοσίων συμβάσεων και την εισαγωγή της ηλεκτρονικής παρακολούθησης των δημοσίων έργων και μελετών. Παράλληλα ο ΟΟΣΑ επισημαίνει τη σημασία του περιορισμού των απευθείας αναθέσεων.
Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης: Προτείνει να αναθεωρηθούν τα κριτήρια που πρέπει να πληρούν οι εφημερίδες και τα περιοδικά, για να μπορούν να δημοσιεύουν κρατικές ανακοινώσεις/δημοσιεύσεις και να επωφελούνται από ειδικό τιμολόγιο ταχυδρομικής διακίνησης.
Τα αναθεωρημένα κριτήρια πρέπει να εξασφαλίζουν ίση μεταχείριση νεοεισερχόμενων και υφιστάμενων εντύπων.
Επίσης συνιστά την επανεξέταση του ορισμού του ανεξάρτητου παραγωγού οπτικοακουστικών μέσων σύμφωνα με την σχετική Ευρωπαϊκή Οδηγία, και προτείνει την κατάργηση της υποχρεωτικής εγγραφής των παραγωγών και των εταιρειών παραγωγής στα μητρώα των οικείων επιμελητηρίων.
Αναφορικά με το πλαίσιο αδειοδότησης και λειτουργίας της συνδρομητικής τηλεόρασης και ραδιοφώνου, στην έκθεση αναφέρεται πως πρέπει να εκσυγχρονιστεί και αρκετές ρυθμίσεις που αφορούν στο περιεχόμενο της συνδρομητικής τηλεόρασης και ραδιοφώνου πρέπει να γίνουν λιγότερο περιοριστικές.
Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Ο Οργανισμός διαπιστώνει πως η ισχύουσα ελληνική νομοθεσία έχει το ακούσιο αποτέλεσμα να επιβαρύνει τους εγχώριους πωλητές (μέσω ηλεκτρονικού εμπορίου) με επιπρόσθετες υποχρεώσεις - συνεπώς και κόστη - σε σύγκριση με τους ανταγωνιστές τους στο εξωτερικό.
Συστήνει την υιοθέτηση ενιαίου ορισμού του «καταναλωτή» σε όλο το εύρος της νομοθεσίας περί προστασίας του. Επίσης καλεί τις ελληνικές αρχές να διευκρινίσουν τους ορισμούς και τη διαφορά μεταξύ των νομικών και των εμπορικών εγγυήσεων, να καταργήσουν επιπρόσθετες υποχρεώσεις των εγχώριων προμηθευτών σχετικά με τις εμπορικές εγγυήσεις και να εξετάσουν την υιοθέτηση μικρότερης διάρκειας των νομικών εγγυήσεων για μεταχειρισμένα είδη.
Μεταποίηση και χονδρεμπόριο χημικών προϊόντων: Ο ΟΟΣΑ προτείνει τη χύμα πώληση απορρυπαντικών σε επίπεδο χονδρεμπορίου και ζητά την κατάργηση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στον οποίο υπόκειται η ισοπροπυλική αλκοόλη. Επίσης συνιστά την κατάργηση των περιοριστικών προδιαγραφών για τους αποθηκευτικούς χώρους των φυτοφαρμάκων, την απλοποίηση των απαιτήσεων εμπορίας, σύμφωνα με τις οποίες προβλέπεται η επίβλεψη ειδικού επαγγελματία κατά τη χρονική στιγμή της πώλησης.
Παράλληλα καλεί τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΟΦ) να συμμορφωθεί με το "ήπιο" Ευρωπαϊκό δίκαιο σχετικά με τα οριακά προϊόντα (καλλυντικά), αναγνωρίζοντας τις πρωτεύουσες και δευτερεύουσες χρήσεις τους και κατατάσσοντάς τα, κατά συνέπεια, ως πρωτευόντως καλλυντικά ή βιοκτόνα. Επίσης διαπιστώθηκε ότι ο ΕΟΦ εφαρμόζει διατάξεις φαρμακευτικής νομοθεσίας για την αδειοδότηση των βιοκτόνων προϊόντων που υπόκεινται στη δικαιοδοσία του.
Μεταποίηση και χονδρεμπόριο φαρμακευτικών προϊόντων: Την αναθεώρηση του μηχανισμού ανατιμολόγησης στην αγορά φαρμάκου, ώστε να εξασφαλίζεται η διαφορά τιμής μεταξύ γενόσημων και πρωτοτύπων προϊόντων, ευνοώντας έτσι τη διείσδυση των γενοσήμων στην αγορά, προτείνει ο ΟΟΣΑ. Επίσης ζητά την επικαιροποίηση του νομικού πλαισίου για τη διαφήμιση των Μη Συνταγογραφούμενων Φαρμάκων (ΜΗΣΥΦΑ) ενώ προτείνει την άρση των περιορισμών στη λειτουργία φαρμακαποθηκών, ώστε να καταστεί πιο ευέλικτο το πλαίσιο και να επιτρέπει την εγκατάσταση περισσότερων της μιας οικονομικής μονάδας στην ίδια περιφέρεια και βοηθητικών αποθηκευτικών χώρων εκτός αυτής.
Χονδρεμπόριο: Ο ΟΟΣΑ συνιστά την απλοποίηση του ρυθμιστικού πλαισίου για την αδειοδότηση των επιχειρήσεων εμπορίας καυσίμων, ώστε να διευκολυνθεί η είσοδος νέων χονδρεμπόρων στην αγορά. Επιπλέον, σημειώνει πως πρέπει να διευκρινιστεί στη νομοθεσία ότι η διάρκεια των αποκλειστικών συμβάσεων μεταξύ χονδρεμπόρων και λιανεμπόρων οι οποίες ρυθμίζονται από τον νόμο, δεν μπορεί να επεκταθεί πέραν του νόμιμου ορίου, ενθαρρύνοντας έτσι τον ανταγωνισμό μεταξύ των χονδρεμπόρων κάθε φορά που αυτές λήγουν.
Στον τομέα των κεντρικών (χονδρεμπορικών) αγορών, το τρέχον νομικό πλαίσιο που επιτρέπει μόνον μια χονδρεμπορική αγορά σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, χαρακτηρίζεται απαρχαιωμένο, και προτείνεται να επιτραπεί σε χονδρεμπόρους, πιθανώς σε συνεργασία με άλλους παράγοντες της αγοράς, να ιδρύσουν ανταγωνιστικές (χονδρεμπορικές) αγορές.
Επίσης συνιστά την αναθεώρηση του νομικού πλαισίου για τα φορτηγά ιδιωτικής χρήσης προς διευκόλυνση των χονδρεμπόρων και τη σταδιακή κατάργηση του δικαιώματος που έχει παραχωρηθεί στις ήδη δραστηριοποιούμενες εταιρείες μεταφορών να λειτουργούν υπό το παλαιό πλαίσιο (ρήτρες κεκτημένων δικαιωμάτων). Παράλληλα στην έκθεση αναφέρεται πως οι απαιτήσεις για την απόκτηση άδειας οδικών μεταφορών δεν πρέπει να ευνοούν εταιρείες με συγκεκριμένη νομική μορφή, όπως ανώνυμες εταιρείες, εις βάρος εταιρειών με νομική μορφή που συνήθως έχουν μικρές επιχειρήσεις
